Giáo án Khoa học khối 5, kì I - Tiết 28: Xi măng

KHOA HỌC XI MĂNG š&› A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : * Sau bài học, học sinh biết: Kể tên các vật liệu được dùng để sản xuất ra xi măng . Nêu tính chất và công dụng của xi măng . B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Hình minh hoạ trong SGK trang 58, 59. Các câu hỏi thảo luận. C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước . - Nhận xét, cho điểm từng học sinh . - 3 HS lên bảng trả lời các câu hỏi : + Kể tên những đồ gốm mà em biết? + Hãy nêu tính chất của gạch ngói ? + Gạch ngói được làm bằng cách nào II. Bài mới. 1. Giới thiệu bài Giáo viên giới thiệu : Xi măng là một trong những nguyên vật liệu không thể thiếu được trong xây dựng . Bài học hôm nay sẽ cung cấp cho các em những kiến thức khoa học về xi măng . - Học sinh lắng nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học . 2.Công dụng của xi măng . * Mục tiêu: HS kể tên được một số nhà máy xi măng ở nước ta. * Cách tiến hành: HS thảo luận nhóm đôi các câu hỏi: + Ở địa phương bạn xi măng được dùng để làm gì? + Kể tên một số nhà máy xi măng ở nước ta? - HS tiếp nối nhau kể tên một số nhà máy xi măng ở nước ta mà mình biết - Học sinh hoạt động nhóm đôi trao đổi, thảo luận để trả lời câu hỏi . + Xi măng được dùng để xây nhà,xây các công trình lớn, đắp bồn hoa, gắn đá tạo thành các cảnh đẹp, làm ngói lợp, + Nhà máy xi măng Hoàng Thạch . + Nhà máy xi măng Bỉm Sơn . + Nhà máy xi măng Hà Giang. + Nhà máy xi măng Hà Tiên . + Nhà máy xi măng Nghi Sơn. + Nhà máy xi măng Hải Phòng. + Nhà máy xi măng Hoàng Thạch . - Kết luận: Giáo viên cho học sinh quan sát hình minh họa 1,2 trang 58 SGK và giới thiệu : Ở nước ta có rất nhiều vùng núi đá vôi. Những khu vực gần núi đá vôi thường được xây dựng nhà máy xi măng .Các nhà máy xi măng như :Hoàng Thạch, Bỉm Sơn, Nghi Sơn, Bút Sơn, Hà Tiên . Đây là xi măng chưa đóng bao ( hình 1b) và được đóng bao ( hình 1a ). Xi măng được làm từ vật liệu gì ? Chúng có tính chất gì ? Các em cùng tìm hiểu . 3.Tính chất của xi măng, công dụng của bê tông. Mục tiêu: - Kể tên các vật liệu được dùng để sản xuất ra xi măng . - Nêu tính chất và công dụng của xi măng - GV tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “ Tìm hiểu kiến thức khoa học ” : - Cho học sinh hoạt động theo tổ . - HS đọc các thông tin trang 59 và trả lời các câu hỏi về công dụng ,tính chất của xi măng. - Giáo viên đi giúp đỡ các nhóm cách đọc thông tin : ghi ý chính ra giấy người các gạch đầu dòng, hỏi đáp trong nhóm nhiều lần để nắm được kiến thức . - Tổ chức cuộc thi, Giáo viên hướng dẫn học sinh : + Mỗi tổ cử 1 đại diện lớn ban giám khảo, lớp trưởng là người dẫn chương trình . + Lớp trưởng đọc câu hỏi, tổ nào có câu trả lời thì phất cờ ra hiệu . Mỗi câu trả lời đúng được 5 điểm, sai bị trừ 2 điểm . Cuối cuộc thi nhóm nào được nhiều điểm nhất là nhóm thắng cuộc . Ví dụ về các câu hỏi : Xi măng được làm từ những vật liệu nào? Xi măng có tính chất gì? Xi măng được dùng để làm gì? Vữa xi măng do nguyên vật liệu nào tạo thành? Vữa xi măng có tính chất gì? Vữa xi măng dùng để làm gì? Bê tông do các vật liệu nào tạo thành? Bê tông có ứng dụng gì? Bê tông cốt thép là gì? 10) Bê tông cốt thép dùng để làm gì? 11) Cần lưu ý điều gì khi sử dụng vữa xi măng? 12) Cần phải bảo quản xi măng như thế nào? Tại sao? * Sau thảo luận các nhóm trình bày kết quả : - Lớp nhận xét bổ sung. - Giáo viên tổng kết cuộc thi. - Trao giải cho nhóm đạt nhiều điểm nhất. - Khen ngợi những nhóm học sinh có hiểu biết các kiến thức thực tế . - Hoạt động theo tổ, dưới sự điều kiển của tổ trưởng . - Mỗi nhóm cử 3 học sinh tham gia . Các câu trả lời : 1. Xi măng được làm từ đất sét, đá vôi và một số chất khác . 2. Xi măng là dạng bột mịn, màu xám xanh hoặc màu nâu đất ,có loại xi măng trắng. Xi măng khi trộn với nước thì không tan mà trở thành dẻo, nhanh khô, kết thành tảng, cứng như đá . 3. Xi măng được dùng để sản xuất ra vữa xi măng, bê tông và bê tông cốt thép. 4. Vữa xi măng là hỗn hợp xi măng, cát, nước trộn đều với nhau . 5. Vữa xi măng có dạng dẻo, dễ gắn kết gạch, ngói, đá, nhanh khô. Khi khô trở lên cứng, không bị rạn nứt, không tấm nước . 6. Vữa xi măng dùng để xây tường, trát tường, trát các bể nước . 7. Bê tông là hỗn hợp xi măng, cát, đá ( hoặc sỏi ) trộn đèu với nước . 8. Bê tông là một hỗn hợp chịu nén rất tốt , được dùng để lát đường, đổ móng nhà 9. Bê tông cốt thép là hỗn hợp xi măng, cát, đá, nước trộn đều rồi đỏ vào khuôn có cốt thép . 10. Bê tông cốt thép dùng để xây dựng các nhà cao tầng, cầu, đạp nước, các công trình công cộng . 11. Vữa xi măng trộn xong phải dùng ngay, không được để lâu vì khi khô vữa xi măng trở lên cứng, không tan, không thấm nước. Các dụng cụ làm với vữa xi măng cùng phải rửa ngay . 12. Cần phải để các bao xi măng cẩn thận, ở nơi khô ráo, thoáng khí, bao xi măng chưa dùng hết phải buộc thật chặt . Vì xi măng là dạng bột, có thể gây bụi bẩn, xi măng gặp nước hay hút ẩm trong không khí sẽ khô, kết tảng, cứng như đá . Kết luận : Người ta nung đất sét, đá vôi, và một số các chất khác ở nhiệt độ cao rồi nghiền nhỏ thành bột. Đó là xi măng . Xi măng khi trộn với nước thì không tan mà trở thành dẻo, nhanh khô, kết thành tảng, cứng như đá. Xi măng được dùng để sản xuất ra vữa xi măng, bê tông và bê tông cốt thép. Các sản phẩm từ xi măng đều được sử dụng trong xây dựng từ những công trình đơn giản đến những công trình phức tạp đòi hỏi sức nén, sức đàn hồi, sức kéo và sức đẩy cao như cầu, đường, nhà cao tầng, các công trình thuỷ điện,Xi măng rất cần thiết cho việc xây dựng . Ở nước ta có rất nhiều nhà máy xi măng lớn, công nghệ hiện đại, đáp ứng được nhu cầu thực tiễn của cuộc sống . III. Củng cố dặn dò. Nhận xét tiết học - Dặn HS về nhà học bài và chuẩn bị bài sau. Dặn học sinh vể nhà ghi nhớ các thông tin về xi măng và tìm hiểu về thủy tinh