Giáo án Khoa học khối 5, kì I - Tiết 23: Sắt, gang, thép

KHOA HỌC SẮT, GANG, THÉP š&› A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Sau bài học này, học sinh có khả năng : Nêu nguồn gốc của sắt, gang, thép và một số tính chất của chúng . Kể tên 1 số dụng cụ, máy móc, đồ dùng được làm từ gang, thép Nêu được cách bảo quản đồ dùng bằng gang, thép có trong gia đình . B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Hình minh họa trang 48, 49 SGK . Kéo, đoạn dây thép ngắn, 1 miếng gang. Phiếu học tập kẻ sẵn bảng so sánh về nguồn gốc, tính chất của sắt, gang, thép . Sắt Gang Thép Nguồn gốc Tính chất C . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động dạy Hoạt động học I. Kiểm tra bài cũ : - Gọi học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi về nội dung bài trước . - Nhận xét , cho điểm học sinh . - 2 học sinh lên bảng trả lời các câu hỏi : - Em hãy nêu đặc điểm và ứng dụng của tre ? - Em hãy nêu đặc điểm và ứng dụng của mây, song ? II . Bài mới : 27’. 1. Giới thiệu. + Giáo viên dưa cho học sinh quan sát con dao, chiếc kéo và hỏi : Đây là vật gì? Làm từ vật liệu gì ? + Giáo viên nêu : Đây là con dao (chiếc kéo ) . Nó được làm từ sắt và hợp kim của sắt . Sắt và hợp kim của sắt có nguồn gốc từ đâu? Chúng có tính chất gì và ứng dụng thế nào trong thực tiễn ? Các em sẽ tìm tghaays câu trả lời trong bài học hôm nay . - Quan sát và trả lời . - Lắng nghe . 2. Nguồn gốc tính chất của sắt, gang, thép : - Học sinh thảo luận nhóm 4. -Yêu cầu học sinh quan sát các mẫu vật và đọc bảng thông tin trang 48 sách giáo khoa và hình thành phiếu giao việc . - Nóm nào xong trước thì dán lên bảng và trình bày . -Học sinh nhóm khác nhận xét ,bổ sung – giáo viên nhận xét kết luận . - Học sinh chía nhóm nhận đồ dùng học tập, sau đó hoạt động trong nhóm theo hướng dẫn của Giáo viên - 1 nhóm trình bày kết quả thảo luận trước lớp. Cả lớp bổ sung di đến thống nhất như sau : PHIẾU HỌC TẬP Bài : Sắt, gang, thép Nhóm : .. Sắt Gang Thép Nguồn gốc Có trong thiên thạch và quặng sắt Hợp kim của sắt với cac bon Hợp kim của sắt, các bon ( ít các bon hơn gang ) và thêm một số chất khác . Tính chất - Dẻo ,dẽ uón, dễ kéo thành sợi, dễ rèn, dập - Có màu trắng xám, có ánh kim. - Cứng, giòn, không thể uốn hay kéo thành sợi , - Cứng bền, dẻo. - Có loại bị gỉ trong không khí, có loại không . Câu hỏi gợi ý tìm hiểu thêm : + Gang, thép được làm ra từ đâu ? + Gang, thép có đặc điểm chung nào ? + Gang, thép khác nhau ở đặc điểm nào ? - Trao đổi trong nhóm và trả lời : + Gang, thép được làm ra từ quặng sắt . +Gang, thép đều là hợp kim của sắt với các bon . + Gang rất cứng không thể uốn hoặc kéo thành sợi được . Thép có rất ít các bon hơn gang và có thêm một vài chất khác nên bền và dẻo hơn gang . - Giáo viên kết luận : Sắt là kim loại có tính dẻo , dễ kéo thành sợi , dễ rèn , dập . Sắt có màu xám , có ánh kim . Trong tự nhiên, sắt có trong các thiên thạch và trong các quặng sắt . Gang cứng , gòn không thể uốn thành sợi ,Thép có ít các bon hơn và có thêm 1 vài chất khác nên nó có tính chất cứng, bền, dẻo 3. Ứng dụng của gang thép trong cuộc sống : - Học sinh thảo luận nhóm đôi . - Yêu cầu học sinh quan sát hình minh hoạ trang 48,49 sách giáo khoa , và trả lời câu hỏi : + Tên sản phẩm là gì ? + Chúng được làm từ vật liệu gì ? - Gọi học sinh trình bày ý kiến . - Em còn biết gang, sắt, thép dùng để sản xuất dụng cụ, chi tiết máy móc nào nữa ? - 2 học sinh ngồi cạnh nhau trao đổi, thảo luận trả lời câu hỏi . - 6 học sinh lần lượt trình bày ý kiến : + Hình 1 : Đường ray xe lửa được làm từ thép hoặc hợp kim của sắt . + Hình 2 : Ngôi nhà có lan can được làm từ thép . + Hình 3 : Cầu được sử dụng thép để xây dựng . + Hình 4 : Nồi được làm bằng gang. + Hình 5 : Dao, kéo, cuộn dây thép được làm từ thép . + Hình 6 : Cờ lê, mỏ lết được làm từ sắt thép . - Nối tiếp nhau trả lời : Sắt và các hợp kim của sắt còn dùng trong sản xuất các đồ dùng : cày, cuốc, dây phơi quần áo, cầu thang , hàng rào,sắt, song cửa sổ, đầu máy xe lửa, cầu, ô tô, xe đạp, xe máy, làm nhà , - Giáo viên kết luận : Sắt là một kim loại được sử dụng dưới dạng hợp kim . Ở nước ta có nhà máy gang thép Thái Nguyên rất lớn chuyên sản xuất gang thép . Sắt và hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng trong cuộc sống . 4. Cách bảo quản 1 số đồ dùng được làm sắt và hợp kim của sắt : - Nhà em có những đồ dùng nào được làm từ sắt, thép hay gang . Hãy nêu cách bảo quản đồ dùng đó của gia đình mình ? - Nối tiếp nhau trả lời : + Dao được làm từ hợp kim của sắt nên khi sử dụng xong phải rẳ sạch , cất nơi khô ráo, nếu không sẽ bị gỉ sét . + Kéo được làm từ hợp kim của sắt , dễ bị gỉ, khi sử dụng xong phải cất nơi khô ráo . + Cầy, và cuốc được làm từ hợp kim của sắt nên khi dùng xong phải rửa sạch , treo nơi khô ráo khỏi bị gỉ . + Hàng rào sắt, cánh cổng được làm bằng thép nên được sơn để chống gỉ . + Nồi gang, chảo gang được làm từ gang nên phải treo, để nơi an toàn. Nếu bị rơi chúng sẽ vỡ vì chúng rất giòn. Giáo viên kết luận : Những đồ dùng được sản xuất từ gang rất giòn , dễ vỡ nên khi sử dụng chúng ta phải cẩn thận, Một số đồ dùng bằng sắt, thép như dao, cuuóc, kéo dễ bị gỉ nên khi sử dụng xong phải rửa sạch cát nơi khô ráo. III . Củng cố dặn dò : Nêu tính chất của gang, sắt, thép ? Gang, sắt, thép được sử dụng để làm gì ? Giáo viên nhận xét câu trả lời của học sinh . Nhận xét tiết học . Về học mục “ Bạn cần biết ”, ghi lại vào vở . Chuẩn bị bài sau. Tìm hiểu người đồ dùng được làm bằng đồng .