Giáo án Hình học Lớp 9 - Tuần 22 - Năm học 2008-2009

m tra. HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vµ ®Þnh lý nh­ SGK. VÏ gãc néi tiÕp 300 b»ng c¸ch vÏ cung 600 HS: Chän c©u B( thiÕu ®iÒu kiÖn gãc néi tiÕp nhá h¬n hoÆc b»ng 900. HS2: Ch÷a bµi 19/SGK. ∆ SAB cã ( gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®­êng trßn). AN SB, BM SA. VËy AN vµ BM lµ hai ®­êng cao cña tam gi¸c H lµ trùc t©m. SH lµ ®­êng cao thø ba.( v× trong mét tam gi¸c, ba ®­êng cao ®ång quy) SH AB. HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. HS: §äc néi dung vµ vÏ h×nh. Nèi BA, BC, BD ta cã ( gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®­êng trßn). C, B, A th¼ng hµng. HS: §äc néi dung vµ vÏ h×nh. HS nhËn xÐt: ∆ MBN lµ tam gi¸c c©n. §­êng trßn (O) vµ (O’) lµ hai ®­êng trßn b»ng nhau, v× cïng c¨ng d©y AB. cã theo ®Þnh lý gãc néi tiÕp. M=N. VËy ∆MBN c©n t¹i B. HS: §äc vµ vÏ h×nh. HS chøng minh) Cã .( gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®­êng trßn). AM lµ ®­êng cao cña tam gi¸c vu«ng ABC. MA2= MB.MC( hÖ thøc l­îng trong tam gi¸c vu«ng). HS c¶ líp ho¹t ®éng nhãm theo yªu cÇu cña GV. a)Tr­êng hîp M n»m bªn trong ®­êng trßn. XÐt ∆MAC vµ ∆MDB cã M1=M2( ®èi ®Ønh) A=D( hai gãc néi tiÕp cïng ch¾n cung BC). ∆MAC ®ång d¹ng ∆MDB(g-g) b)Tr­êng hîp M n»m bªn ngoµi ®­êng trßn HS chøng minh §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy bµi. HS líp nhËn xÐt. Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn vÒ nhµ(2 phót). Bµi tËp vÒ nhµ sè 24, 25, 26/tr76/SBT. ¤n tËp kÜ ®Þnh lý vµ hÖ qu¶ cña gãc néi tiÕp. Tieát 44: GOÙC COÙ ÑÆNH ÔÛ BEÂN HAY BEÂN NGOAØI ÑÖÔØNG TROØN Ngµy so¹n: 26/01/2008 Ngµy d¹y:... I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - Nhaän bieát ñöôïc goùc coù ñænh naèm beân trong hay beân ngoaøi ñöôøng troøn. - Phaùt bieåu vaø chöùng minh ñöôïc ñònh lí veà soá ño cuûa goùc coù ñænh ôû beân trong hay beân ngoaøi ñöôøng troøn. - Reøn luyeän kyõ naêng chöùng minh ñuùng, chaët cheõ; trình baøy chöùng minh roõ raøng. II. ChuÈn bÞ cña HS. - Saùch giaùo khoa, giaùo aùn, thöùôùt thaúng, compa, phaán maøu. III. Tieán trình baøi daïy: Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø A. æn ®Þnh tæ chøc líp: 1. B: Kieåm tra baøi cuõ: 7’ Theá naøo laø goùc taïo bôûi tia tieáp tuyeán vaø daây cung? Veõ hình minh hoïa? Neâu moái lieân heä giöõa goùc taïo bôûi tia tieáp tuyeán vôùi soá ño cung bò chaén? C. Gi¶ng bµi míi: 30’ 1. Goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn - GV treo baûng phuï coù veõ hình 31 trang 80 SGK leân baûng. Giôùi thieäu vôùi hoïc sinh. Goùc coù ñaëc ñieåm gì? Goùc ñöôïc goïi laø goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn. Goùc coù maáy cung bò chaén? Haõy keå teân? - GV goïi moät hoïc sinh ñoïc noäi dung ñònh lí vaø yeâu caàu moät soá hoïc sinh khaùc nhaéc laïi. - GV goïi moät hoïc sinh veõ hình ghi laïi GT, KL cuûa ñònh lí. Haõy tìm moái lieân heä giöõa ? Tính soá ño goùc ? Suy ra moái lieân heä vôùi caùc cung bò chaén? 2. Goùc coù ñænh ôû beân ngoaøi ñöôøng troøn - GV ñöa baûng phuï coù veõ caùc hình 33; 34; 35 trang 81 SGK. Giôùi thieäu goùc coù ñænh ôû ngoøai ñöôøng troøn. Neâu ñaëc ñieåm cuûa goùc coù ñænh ôû ngoøai ñöôøng troøn? - Goïi moät hoïc sinh ñoïc ñònh lí vaø moät soá hoïc sinh khaùc nhaéc laïi. Laøm baøi taäp ?2 theo nhoùm D. Cuûng cè: 5’á - GV yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi hai ñònh lí ñaõ hoïc. Yeâu caàu hoïc sinh bieát phaân bieát hai goùc ñaõ hoïc. - Goïi moät hoïc sinh ñoïc vaø veõ hình baøi 36 trang 82 SGK. Tính soá ñoù caùc goùc ; ? So saùnh hai goùc ñoù? - GV goïi moät hoïc sinh trình baøy laïi toaøn boä noäi dung cuûa baøi. HS: B¸o c¸o HS: Lªn b¶ng - Coù ñænh naèm treân ñöôøng troøn laø tieáp ñieåm. Coù moät caïnh laø daây cung, moät caïnh laø moät tia tieáp tuyeán. - Goùc taïo bôûi tia tieáp tuyeán vaø daây cung baèng moät nöûa soá ño cung bò chaén. 1. Goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn ñöïôc goïi laø goùc coù ñænh naèm beân trong ñöôøng troøn. laø cung bò chaén cuûa goùc . Ñònh lí: SGK Chöùng minh: Ta coù: (goùc noäi tieáp chaén cung BnC) (goùc noäi tieáp chaén cung AmD) Maø (goùc ngoaøi tam giaùc DBE) Hay 2. Goùc coù ñænh ôû beân ngoaøi ñöôøng troøn ñöïôc goïi laø goùc coù ñænh naèm beân ngoaøi ñöôøng troøn HS- Ñænh naèm ngoøai ñöôøng troøn, caùc caïnh ñeàu coù ñieåm chung vôùi ñöôøng troøn. Ñònh lí: SGK Chöùng minh: Baøi taäp ?2 Baøi 36 trang 82 SGK (Vì vaø laø caùc goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn) Theo giaû thieát thì ; Suy ra: = hay rAEH caân taïi A. E. Höôùng daãn veà nha:2’ø - Baøi taäp veà nhaø: 37; 38; 39; 40 trang 83 SGK - Chuaån bò baøi môùi “Luyeän taäp”. TuÇn 23 Tieát 45: LUYEÄN TAÄP Ngµy so¹n: 01/02/2008 Ngµy d¹y:... I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - OÂn taäp kieán thöùc veà goùc coù ñænh ôû beân trong vaø beân ngoaøi ñöôøng troøn. - Vaän duïng tính ñöôïc soá ño cuûa goùc coù ñænh ôû beân trong vaø beân ngoaøi ñöôøng troøn. - Reøn luyeän kyõ naêng chöùng minh chaët cheõ. Trình baøy chöùng minh roõ raøng. II. ChuÈn bÞ cña HS vµ GV. Thöôùc thaúng, compa, baûng phuï, baûng nhoùm. III. Tieán trình baøi daïy: Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø A. æn ®Þnh tæ chøc Gi¸o viªn kiÓm tra sÜ sè B. Kieåm tra baøi cuõ - keát hôïp chöõa BTVN Phaùt bieåu ñònh lí veà goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn? Chöùng minh ñònh lí? - Goïi moät hoïc sinh nhaän xeùt keát quaû. GV ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. C. Luyeän taäp - Goïi moät hoïc sinh ñoïc ñeà baøi 39 trang 83 SGK. Hoïc sinh khaùc veõ hình. Nhìn vaøo hình veõ ñoïc laïi ñeà baøi. Tìm moái lieân heä giöõa ? Töông töï cho vaø ? DMES laø tam giaùc gì? Töø ñoù suy ra ñöôïc ñieàu gì? - Goïi moät hoïc sinh ñoïc ñeà baøi 41 trang 83 SGK. Hoïc sinh khaùc veõ hình. Nhìn vaøo hình veõ ñoïc laïi ñeà baøi. Tìm moái lieân heä giöõa ? Tìm moái lieân heä giöõa ? So saùnh vaø ? - Goïi moät hoïc sinh trình baøy baøi giaûi treân baûng - GV goïi HS nhaän xeùt ? Coøn caùc laøm naøo khaùc khoâng D: cuûng coá: GV neâu caùc baøi ñaõ chöõa - vaø caùc kieán thöùc ñaõ duøng HS: B¸o c¸o - Soá ño goùc coù ñænh ôû beân trong ñöôøng troøn baèng nöûa toång soá ño hai cung bò chaén. Ta coù: (goùc noäi tieáp chaén cung BnC) (goùc noäi tieáp chaén cung AmD) Maø (goùc ngoaøi tam giaùc DBE) Hay Baøi 39 trang 83 SGK Chöùng minh ES = EM Ta coù: (goùc taïo bôûi tia tieáp tuyeán EM vôùi daây cung CM) Ta laïi coù: ( laø goùc coù ñænh naèm beân trong ñöôøng troøn) Suy ra DMES laø tam giaùc caân taïi ñænh E neân ES = EM Baøi 41 trang 83 SGK . Chöùng minh: Ta coù: (Goùc coù ñænh naèm beân ngoaøi ñöôøng troøn) (Goùc coù ñænh naèm beân trong ñöôøng troøn) Suy ra: Ta laïi coù: (Goùc noäi tieáp chaén cung CN) Suy ra: E. Höôùng daãn veà nhaø - xem laïi caùc baøi taäp ñaõ chöõa - Baøi taäp veà nhaø: 40, 42, 43 trang 83 SGK - Chuaån bò baøi môùi “Cung chöùa goùc”. Tieát 46: §6. CUNG CHÖÙA GOÙC Ngµy so¹n: 01/02/2008 Ngµy d¹y:... I. Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: - Hieåu quyõ tích cung chöùa goùc, bieát vaän duïng caëp meänh ñeà naøy thuaän, ñaûo cuûa quyõ tích naøy. - Bieát söû duïng thuaät ngöõ cung chöùa goùc döïng treân moät ñoaïn thaúng. - Bieát trình baøy moät lôøi giaûi baøi toaùn quyõ tích veà cung chöùa goùc. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS. - Compa, thöôùc thaúng, baûng phuï, baûng nhoùm, bìa cöùng, keùo ñinh. III. Tieán trình baøi daïy: Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø A. æn ®Þnh tæ chøc Gi¸o viªn kiÓm tra sÜ sè B. Kieåm tra baøi cuõ Phaùt bieåu caùc ñònh lí veà söï lieân heä giöõa goùc noäi tieáp, goùc ôû taâm vôùi cung chaén goùc ñoù? Veõ treân cuøng moät hình minh hoïa moái lieân heä ñoù? - Goïi moät hoïc sinh nhaän xeùt keát quaû. GV ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. C. Gi¶ng bµi míi 1. : Baøi toaùn quyõ tích veà “cung chöùa goùc” - Goïi moät HS ñoïc baøi toaùn trong SGK. - Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp ?1, ?2 - GV treo baûng phuï coù chuaån bò tröôùc phaàn chöùng minh giôùi thieäu cho hoïc sinh caùch chöùng minh baøi toaùn treân. Yeâu caàu caùc em xem kyõ hôn trong SGK. Thoâng qua baøi toaùn treân ruùt ra ñöôïc keát luaän gì? - GV yeâu caàu hoïc sinh ñoïc phaàn chuù yù. ! Ñeå veõ cung chöùa goùc ta laøm nhö sau: (Goïi hoïc sinh leân baûng veõ hình theo töøng böôùc GV giôùi thieäu) B1. Veõ ñöôøng trung tröïc d cuûa ñoaïn thaúng AB. B2. Veõ tia Ax taïo vôùi AB moät goùc B3. Veõ ñöôøng thaúng Ay vuoâng goùc vôùi Ax. Goïi O laø giao ñieåm cuûa Ay vôùi d. B4. Veõ cung AmB, taâm O, baùn kính OA sao cho cung naøy naèm ôû nöûa maët phaúng bôø AB khoâng chöùa tia Ax. 2. : Caùch giaûi baøi toaùn quyõ tích - GV treo baûng phuï hoaëc (chieáu leân maøn hình) vaø höôùng daãn cho hoïc sinh caùch trình baøy moät baøi toaùn qyõy tích. (Keøm theo ví duï minh hoïc) D. Cuûng coá - Cho thöïc haønh nhoùm 5 phuùt baøi taäp 45 trang 86 SGK.- ra baûng phuï - GV söû lí keát quaû baûng phuï - Nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù baøi laøm cuûa hoïc sinh. HS: B¸o c¸o HS1 - Goùc noäi tieáp baèng moät nöûa soá ño cung bò chaén. - Goùc ôû taâm coù soá ño baèng soá ño cung bò chaén 1. Baøi toaùn quyõ tích veà “cung chöùa goùc” 1) Baøi toaùn: Xem SGK Chöùng minh: a. Phaàn thuaän: b. Phaàn ñaûo: c. Keát luaän: Vôùi ñaoïn thaúng AB vaø goùc (00 < < 1800) cho tröôùc thì quyõ tích caùc ñieåm M thoûa maõn laø hai cung chöùa goùc döïng treân ñoaïn AB. Chuù yù: Xem SGK 2) Caùch veõ cung chöùa goùc - Veõ ñöôøng trung tröïc d cuûa ñoaïn thaúng AB. - Veõ tia Ax taïo vôùi AB moät goùc - Veõ ñöôøng thaúng Ay vuoâng goùc vôùi Ax. Goïi O laø giao ñieåm cuûa Ay vôùi d - Veõ cung AmB, taâm O, baùn kính OA sao cho cung naøy naèm ôû nöûa maët phaúng bôø AB khoâng chöùa tia Ax. laø moät cung chöùa goùc 2. Caùch giaûi baøi toaùn quyõ tích Phaàn thuaän: Moïi ñieåm coù tính chaát T ñeàu thuoäc hình H. Phaàn ñaûo: Moïi ñieåm thuoäc hình H ñeàu coù tính chaát T. Keát luaän: Quyõ tích caùc ñieåm coù tính chaát T laø hình H. - Thöïc hieän nhoùm Baøi 45 trang 86 SGK Bieát raèng hai ñöôøng cheùo cuûa hình thoi vuoâng goùc vôùi nhau, vaäy ñieåm O nhìn AB coá ñònh döôùi moät goùc 900. Quyõ tích cuûa O laø nöûa ñöôøng troøn ñöôøng kính AB. E. Höôùng daãn veà nhaø - Baøi taäp veà nhaø: 44; 46; 48; 49 trang 87 SGK - Chuaån bò baøi “Luyeän taäp”