Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 30, Bài 9: Pháp luật với hoà bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loại - Năm học 2010-2011

Tieát 30 Ngaøy soaïn 15/01/2011 Baøi 10 PHAÙP LUAÄT VÔÙI HOAØ BÌNH VAØ SÖÏ PHAÙT TRIEÅN TIEÁN BOÄ CUÛA NHAÂN LOAÏI I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1.Veà kieán thöùc: ­ Hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi hoøa bình vaø söï phaùt trieån tieán boä cuûa nhaân loïai. ­ Nhaän bieát ñöôïc theá naøo laø ñieàu öôùc quoác teá, moái quan heä giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia. ­ Hieåu ñöôïc sô boä veà söï tham gia vaø thöïc hieän tích cöïc cuûa Vieät Nam vaøo caùc ñieàu öôùc quoác teá veà quyeàn con ngöôøi, veà hoøa bình, höõu nghò vaø hôïp taùc giöõa caùc quoác gia, veà hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. 2.Veà kiõ naêng: ­ Phaân bieät ñöôïc ñieàu öôùc quoác teá vôùi caùc vaên baûn phaùp luaät quoác gia. 3.Veà thaùi ñoä: ­Toân troïng phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc veà quyeàn con ngöôøi, veà hoøa bình, höõu nghò vaø hôïp taùc giöõa caùc quoác gia, veà hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. III. PHÖÔNG PHAÙP : Thuyeát trình, ñaøm thoaïi, tröïc quan, IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: - Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to. - Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu V. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Giaûng baøi môùi: Theá giôùi ngaøy nay laø theá giôùi cuûa hoäi nhaäp vaø toaøn caàu hoùa . Trong boái caûnh quoác teá naøy, Nhaø nöôùc CHXHCN Vieät Nam ñaõ vaø ñang thöïc hieän nhaát quaùn ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoäc laäp, töï chuû, ña phöông hoaù, ña daïng hoaù caùc quan heä hôïp taùc quoác teá, vôùi phöông chaâm: Vieät Nam saün saøng laø baïn, laø ñoái taùc tin caäy cuûa caùc nöôùc trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, phaùt trieån vaø tieán boä cuûa nhaân loaïi. Hôïp taùc giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua nhieàu hình thöùc vaø coâng cuï khaùc nhau, trong ñoù, phaùp luaät ñöôïc coi laø coâng cuï höõu hieäu nhaát, laø cô sôû phaùp lí ñeå thöcï hieän coù hieäu quaû quaù trình hôïp taùc. Baøi 10 seõ giuùp ta hieåu roõ hôn nhöõng vaán ñeà naøy. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Kieán thöùc cô baûn Vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi hoøa bình vaø söï phaùt trieån, tieán boä cuûa nhaân loïai Ñôn vò kieán thöùc naøy mang tính lyù luaän, GV chuû yeáu söû duïng phöông phaùp thuyeát trình. Ñieàu öôùc quoác teá trong quan heä giöõa caùc quoác gia GV söû duïng phöông phaùp thuyeát trình keát hôïp vôùi ñaøm thoaïi ï Khaùi nieäm ñieàu öôùc quoác teá GV hoûi: ­ Ñieàu öôùc quoác teá laø gì? ­ Caùc em ñaõ bieát ñeán ñieàu öôùc quoác teá naøo (Ví duï: hieäp ñònh, coâng öôùc)? HS coù theå keå teân moät soá ñieàu öôùc quoác teá, ví duï: Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác veà quyeàn treû em, Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ. GV giaûng: Ngaøy nay, khoâng moät quoác gia naøo ñöùng ngoaøi caùc quan heä hôïp taùc quoác teá maø coù theå phaùt trieån ñöôïc. Hôn bao giôø heát, caùc quoác gia ngaøy caøng phuï thuoäc vaøo nhau ñeå cuøng toàn taïi vaø phaùt trieån. Ñeå hôïp taùc vôùi nhau, caùc quoác gia phaûi cuøng nhau ñaøm phaùn ñeå ñi ñeán thoáng nhaát kí keát caùc vaên baûn phaùp lí quoác teá, trong ñoù quy ñònh moãi nöôùc coù nhöõng quyeàn vaø nghóa vuï gì vaø caùch thöùc thöïc hieän hôïp taùc nhö theá naøo. Vaên baûn phaùp lí ñöôïc kí keát giöõa caùc quoác gia ñöôïc goïi laø ñieàu öôùc quoác teá. Vaäy theá naøo laø ñieàu öôùc quoác teá ? Coù theå ñònh nghóa moät caùch khaùi quaùt : Ñieàu öôùc quoác teá laø vaên baûn phaùp luaät quoác teá do caùc quoác gia hoaëc caùc toå chöùc quoác teá thoaû thuaän kí keát, nhaèm ñieàu chænh quan heä giöõa hoï vôùi nhau trong caùc lónh vöïc cuûa quan heä quoác teá. Ñieàu öôùc quoác teá laø teân goïi chung, trong ñoù moãi ñieàu öôùc quoác teá laïi coù teân goïi rieâng cuûa mình. Thoâng thöôøng, ñieàu öôùc quoác teá coù caùc teân goïi nhö : hieán chöông, hieäp ñònh, hieäp öôùc, coâng öôùc, nghò ñònh thö. Ví duï: + Hieán chöông Lieân hôïp quoác, Hieán chöông ASEAN,... + Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät Nam – Hoa Kì ; Hieäp ñònh Baûo hoä vaø khuyeán khích ñaàu tö giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc ; Hieäp ñònh veà chaám döùt chieán tranh, laäp laïi hoaø bình ôû Vieät Nam ; Hieäp ñònh phaân ñònh laõnh haûi, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá, theàm luïc ñòa Vieät Nam – Trung Quoác,... + Hieäp öôùc veà Ñoâng Nam aù khoâng coù vuõ khí haït nhaân ; Hieäp öôùc veà bieân giôùi ñaát lieàn giöõa Vieät Nam - Trung Hoa ; Hieäp öôùc öôùc hoaïch ñònh bieân giôùi Vieät Nam – Laøo ;... + Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác veà quyeàn treû em ; Coâng öôùc veà choáng phaân bieät ñoái xöû vôùi phuï nöõ ; Coâng öôùc cuûa Lieân hôïp quoác veà Luaät Bieån ;... + Nghò ñònh thö Ki-oâ-toâ veà moâi tröôøng ï Moái quan heä giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia GV neâu caâu hoûi ñaøm thoaïi: ­ Giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia coù moái lieân quan vôùi nhau nhö theá naøo? HS trao ñoåi, phaùt bieåu. GV giaûng: Ñieàu öôùc quoác teá laø moät boä phaän quan troïng vaø chuû yeáu cuûa Luaät Quoác teá (trong Luaät Quoác teá, ngoaøi ñieàu öôùc quoác teá coøn coù taäp quaùn quoác teá). Sau khi ñöôïc kyù keát, ñieàu öôùc quoác teá baét ñaàu coù hieäu löïc treân laõnh thoå cuûa caùc quoác gia thaønh vieân. Caùc quoác gia thaønh vieân phaûi cuøng nhau nghieâm chænh thöïc hieän caùc quy ñònh trong caùc ñieàu khoaûn cuûa töøng ñieàu öôùc quoác teá. Thöïc hieän ñieàu öôùc quoác teá laø nghóa vuï cuûa taát caû caùc quoác gia thaønh vieân cuûa moãi ñieàu öôùc quoác teá. Neáu quoác gia thaønh vieân naøo khoâng thöïc hieän hoaëc thöïc hieän khoâng ñuùng quy ñònh cuûa ñieàu öôùc quoác teá thì bò coi laø vi phaïm phaùp luaät quoác teá. Sau khi ñieàu öôùc quoác teá coù hieäu löïc, noù caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän ôû caùc quoác gia thaønh vieân. Thoâng thöôøng, ñieàu öôùc quoác teá khoâng coù hieäu löïc tröïc tieáp ôû caùc nöôùc thaønh vieân maø phaûi ñöôïc chuyeån hoaù vaøo heä thoáng phaùp luaät quoác gia thoâng qua caùc caùch thöùc khaùc nhau maø moãi quoác gia töï xaùc ñònh. Thöïc tieãn thöïc hieän phaùp luaät quoác teá cho thaáy, caùc quoác gia thöôøng chuyeån hoaù baèng caùch : Raø soaùt toaøn boä heä thoáng caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät quoác gia maø noäi dung coù lieân quan ñeán ñieàu öôùc quoác teá maø mình kyù keát. Sau ñoù coù theå ban haønh vaên baûn quy phaïm phaùp luaät môùi hoaøn toaøn hoaëc söûa ñoåi, boå sung caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät hieän haønh ñeå noäi dung cuûa noù phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa ñieàu öôùc quoác teá. Cuï theå laø, neáu thaáy thieáu vaên baûn trong phaùp luaät quoác gia thì ban haønh vaên baûn môùi hoaøn toaøn ; neáu thaáy vaên baûn quy phaïm phaùp luaät veà vaán ñeà naøo ñoù ñaõ coù noäi dung lieân quan ñeán ñieàu öôùc quoác teá, nhöng noäi dung moät soá quy ñònh ñaõ loãi thôøi, khoâng coøn phuø hôïp thì Nhaø nöôùc phaûi söûa ñoåi, boå sung cho phuø hôïp. Ví duï : Trong nhöõng naêm qua, Nhaø nöôùc Vieät Nam ñaõ ban haønh hoaëc söûa ñoåi, boå sung nhieàu vaên baûn quy phaïm phaùp luaät, nhö : Boä luaät Daân söï, Luaät Sôû höõu trí tueä, Luaät Doanh nghieäp, Luaät Doanh nghieäp nhaø nöôùc, Luaät Ñaàu tö, Luaät Thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu, Luaät Thöông maïi, Boä luaät Lao ñoäng, Luaät Baûo veä, chaêm soùc vaø giaùo duïc treû em, Luaät Quoác tòch, Luaät Bieân giôùi quoác gia,... Caùc luaät naøy ñöôïc ban haønh ñaõ cuï theå hoaù caùc quy ñònh cuûa ñieàu öôùc quoác teá veà quyeàn con ngöôøi, veà hoaø bình, höõu nghò vaø veà hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. Qua caùc luaät naøy, coù theå thaáy Nhaø nöôùc Vieät Nam ñaõ thöïc hieän nghieâm chænh caùc cam keát quoác teá ñöôïc xaùc ñònh trong caùc ñieàu öôùc quoác teá ña phöông vaø song phöông. Nhö vaäy, vieäc thöïc hieän ñieàu öôùc quoác teá thöôøng ñöôïc tieán haønh ôû caùc quoùc gia thaønh vieân theo caùc caùch khaùc nhau, mieãn sao cho ñieàu öôùc quoác teá ñöôïc thöïc hieän nghieâm chænh, ñaày ñuû vaø thoáng nhaát. 1. Vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi hoøa bình vaø söï phaùt trieån, tieán boä cuûa nhaân loïai ­ Phaùp luaät laø phöông tieän ñeå baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa caùc quoác gia. ­ Phaùp luaät laø cô sôû ñeå caùc nöôùc xaây döïng vaø phaùt trieån tình höõu nghò giöõa caùc daân toäc. ­ Phaùp luaät laø cô sôû ñeå thöïc hieän hôïp taùc kinh teá ­ Thöông maïi giöõa caùc nöôùc. ­ Phaùp luaät laø cô sôû ñeå baûo veä quyeàn con ngöôøi treân toøan theá giôùi. 2. Ñieàu öôùc quoác teá trong quan heä giöõa caùc quoác gia a) Khaùi nieäm ñieàu öôùc quoác teá Ñieàu öôùc quoác teá laø vaên baûn phaùp luaät quoác teá do caùc quoác gia hoaëc caùc toå chöùc quoác teá thoûa thuaän kí keát, nhaèm ñieàu chænh quan heä giöõa hoï vôùi nhau trong caùc lónh vöïc cuûa quan heä quoác teá. Ñieàu öôùc quoác teá laø teân goïi chung, trong ñoù töøng ñieàu öôùc quoác teá coù theå coù nhöõng teân goïi khaùc nhau nhö: hieán chöông, hieäp öôùc, hieäp ñònh, coâng öôùc, nghò ñònh thö, v.v b) Moái quan heä giöõa ñieàu öôùc quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia Ñieàu öôùc quoác teá laø moät boä phaän cuûa phaùp luaät quoác teá. Caùc quoác gia thöïc hieän ñieàu öôùc quoác teá baèng caùch: ­ Ban haønh vaên baûn phaùp luaät môùi ñeå cuï theå hoùa noäi dung cuûa ñieàu öôùc quoác teá hoaëc söûa ñoåi, boå sung caùc vaên baûn phaùp luaät hieän haønh cho phuø hôïp vôùi noäi dung cuûa ñieàu öôùc quoác teá lieân quan. ­ Toå chöùc boä maùy cô quan nhaø nöôùc lieân quan ñeå thöïc hieän caùc vaên baûn phaùp luaät treân, töùc laø ñeå ñieàu öôùc quoác teá ñöôïc thöïc hieän ôû quoác gia mình. 4) Cñng cè. 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: