Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 26, Bài 9: Pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước - Năm học 2009-2010

m, HIV/AIDS vaø caùc teä naïn xaõ hoäi khaùc. GV keát luaän: Ñoàng thôøi vôùi chuû tröông, chính saùch vaø phaùp luaät nhaèm taêng tröôûng kinh teá, Nhaø nöôùc ta phaûi quan taâm ñeán giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi, vôùi quan ñieåm theå hieän roõ trong Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi Vieät Nam giai ñoaïn 2001 – 2020 laø “taêng tröôûng kinh teá ñi ñoâi vôùi thöïc hieän tieán boä, coâng baèng xaõ hoäi vaø baûo veä moâi tröôøng”. Ñôn vò kieán thöùc 2.4: º Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng a Möùc ñoä kieán thöùc: HS hieåu: ­ Khaùi nieäm veà moâi tröôøng, baûo veä moâi tröôøng vaø yù nghóa cuûa baûo veä moâi tröôøng ñoái vôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc. ­ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng. a Caùch thöïc hieän: GV söû duïng phöông phaùp ñaøm thoaïi, thaûo luaän nhoùm, giaûi quyeát vaán ñeà. GV neâu caùc caâu hoûi: ­ Em haõy phaân bieät moâi tröôøng vaø taøi nguyeân thieân nhieân ? HS trao ñoåi, phaùt bieåu. GV giaûng: + Moâi tröôøng bao goàm caùc yeáu toá töï nhieân vaø yeáu toá vaät chaát nhaân taïo, bao quanh con ngöôøi, coù aûnh höôûng tôùi ñôøi soáng, saûn xuaát, söï toàn taïi, phaùt trieån cuûa con ngöôøi vaø sinh vaät”. Ví duï : soâng töï nhieân, hoà töï nhieân, bieån, ñoài nuùi, röøng caây (töï nhieân vaø nhaân taïo), soâng ñaøo, keânh ñaøo, coâng trình thuyû lôïi, nhaø maùy, coâng vieân, khoùi buïi vaø chaát thaûi töø caùc nhaø maùy, baàu khí quyeån, + Taøi nguyeân thieân nhieân laø cuûa caûi vaät chaát cuûa töï nhieân ñaõ coù töø laâu maø con ngöôøi coù theå khai thaùc, cheá bieán, söû duïng ñeå phuïc vuï cho cuoäc soáng cuûa mình. Ñoù coù theå laø taøi nguyeân trong loøng ñaát nhö than, quaëng, daàu, khí ñoát, nguoàn nöôùc (bao goàm caû nöôùc khoaùng vaø nöôùc noùng thieân nhieân) hoaëc taøi nguyeân treân maët ñaát nhö röøng caây, ñoäng vaät quyù hieám trong röøng, nuùi, haûi saûn (toâm, caù ôû bieån, ôû soâng, hoà töï nhieân) Söï phaân bieät khaùi nieäm moâi tröôøng vaø khaùi nieäm taøi nguyeân thieân nhieân chæ mang tính töông ñoái, bôûi vì veà maët phaùp lyù thì thaønh phaàn moâi tröôøng ñaõ bao haøm caùc yeáu toá cuûa taøi nguyeân thieân nhieân nhö caùc heä thöïc vaät, heä ñoäng vaät taïo thaønh heä sinh thaùi, khoaùng saûn, nguoàn nöôùc GV hoûi: ­ Em coù cho raèng, baûo veä moâi tröôøng coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc hay khoâng? Vì sao? HS trao ñoåi, phaùt bieåu. GV giaûng: Baûo veä moâi tröôøng coù vai troø voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc, vì moâi tröôøng coù ñöôïc baûo veä thì kinh teá môùi coù ñieàu kieän taêng tröôûng, maø kinh teá taêng tröôûng laø tieàn ñeà cho phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc. GV hoûi: ­ Em bieát Nhaø nöôùc ta ñaõ ban haønh nhöõng vaên baûn phaùp luaät baûo veä moâi tröôøng naøo? HS trao ñoåi, phaùt bieåu. GV giaûng: Trong heä thoáng caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng vaø taøi nguyeân thieân nhieân, caàn keå ñeán : 1/ Hieán phaùp 1992 ; 2/ Luaät Baûo veä moâi tröôøng naêm 2005 ; 3/ Luaät baûo veä vaø phaùt trieån röøng naêm 2004 ; 4/ Luaät Thuyû saûn naêm 2003 5/ Luaät Khoaùng saûn naêm 1996 (söûa ñoåi, boå sung naêm 2005) ; 6/ Luaät Daàu khí naêm 1993 ; 7/ Luaät Ñaát ñai naêm 2003 ; 8/ Luaät Taøi nguyeân nöôùc naêm 1998. Trong caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät naøy, Luaät Baûo veä moâi tröôøng giöõ vò trí quan troïng nhaát. Luaät quy ñònh ñaày ñuû vaø toaøn dieän veà : Tieâu chuaån moâi tröôøng ; Baûo toàn vaø söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân thieân nhieân ; Baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï; Baûo veä moâi tröôøng ñoâ thò, khu daân cö; Baûo veä moâi tröôøng bieån, nöôùc soâng vaø caùc nguoàn nöôùc khaùc ; Quaûn lyù chaát thaûi ; Phoøng ngöøa, öùng phoù söï coá moâi tröôøng, khaéc phuïc oâ nhieãm vaø phuïc hoài moâi tröôøng ; Hôïp taùc quoác teá veà baûo veä moâi tröôøng ; Traùch nhieäm cuûa cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc, maët traän Toå quoác Vieät Nam vaø caùc thaønh vieân veà baûo veä moâi tröôøng ; Thanh tra, xöû lyù vi phaïm, giaûi quyeát khieáu naïi, toá caùo vaø boài thöôøng thieät haïi veà moâi tröôøng; GV löu yù: Trong phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng, phaùp luaät veà baûo veä vaø phaùt trieån röøng coù taàm quan trong ñaëc bieät, vì röøng laø taøi nguyeân quyù giaù, coù giaù trò to lôùn ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. GV giaûng môû roäng: Theo Luaät Baûo veä vaø phaùt trieån röøng naêm 2004, ñoái vôùi caùc loaïi röøng khaùc nhau ñaõ coù caùc quy cheá phaùp lyù khaùc nhau trong vieäc quaûn lyù, söû duïng, khai thaùc vaø baûo veä. Thöù nhaát, Nhaø nöôùc thoáng nhaát quaûn lyù vaø laø chuû sôû höõu ñoái vôùi röøng töï nhieân vaø röøng ñöôïc phaùt trieån baèng voán cuûa Nhaø nöôùc, röøng do Nhaø nöôùc nhaän chuyeån quyeàn sôû höõu röøng saûn xuaát laø röøng troàng töø caùc chuû röøng ; ñoäng vaät röøng soáng töï nhieân, hoang daõ ; vi sinh vaät röøng; caûnh quan, moâi tröôøng röøng. Röøng thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc bao goàm : vöôøn quoác gia ; khu baûo toàn thieân nhieân, goàm khu döï tröõ thieân nhieân, khu baûo toàn loaøi – sinh caûnh ; khu baûo veä caûnh quan, goàm khu röøng di tích lòch söû, vaên hoaù, danh lam thaéng caûnh, khu röøng nghieân cöùu, thöïc nghieäm khoa hoïc. Thöù hai, caùc toå chöùc kinh teá, hoä gia ñình, caù nhaân ñöôïc Nhaø nöôùc giao röøng, cho thueâ röøng, giao ñaát, cho thueâ ñaát ñeå phaùt trieån röøng ; caùc ñôn vò vuõ trang nhaân daân, toå chöùc nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc Nhaø nöôùc giao röøng, giao ñaát ñeå phaùt trieån röøng thì saûn phaåm röøng thuoäc sôû höõu cuûa taäp theå vaø caù nhaân, hoä gia ñình. Chuû röøng ñöôïc khai thaùc vaø phaùt trieån nguoàn ñoäng vaät röøng, tröø nhöõng loaøi quyù hieám maø Nhaø nöôùc caám saên baét theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Noäi dung baûo veä röøng bao goàm toång hôïp caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà: baûo veä heä sinh thaùi röøng ; baûo veä thöïc vaät röøng, ñoäng vaät röøng ; phoøng chaùy, chöõa chaùy röøng ; phoøng, tröø sinh vaät gaây haïi röøng ; kinh doanh, vaän chuyeån thöïc vaät, ñoäng vaät röøng. ­ Coâng daân hoïc sinh coù traùch nhieäm nhö theá naøo trong vieäc baûo veä moâi tröôøng? Caû lôùp ñaøm thoaïi hoaëc thaûo luaän nhoùm. GV keát luaän veà traùch nhieäm cuûa coâng daân theo noäi dung trong SGK. Ñôn vò kieán thöùc 2.5: º Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà quoác phoøng, an ninh a Möùc ñoä kieán thöùc: HS hieåu ñöôïc: ­ YÙ nghóa cuûa baûo veä quoác phoøng, an ninh. ­ Nhieäm vuï baûo veä Toå quoác cuûa coâng daân. a Caùch thöïc hieän GV söû duïng phöông phaùp ñaøm thoaïi, thuyeát trình: GV ñaët caâu hoûi: ­ Ñeå taêng cöôøng quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia, Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh nhöõng vaên baûn phaùp luaät naøo? HS trao ñoåi, phaùt bieåu: GV giaûng: Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh nhöõng vaên baûn phaùp luaät nhö Luaät Quoác phoøng, Luaät An ninh quoác gia, Luaät Coâng an nhaân daân, Luaät Nghóa vuï quaân söï, GV hoûi: ­ Nguyeân taéc hoaït ñoäng quoác phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia? HS trao ñoåi, phaùt bieåu: GV giaûng: Nhöõng nguyeân taéc hoaït ñoäng quoác phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia: phaùt huy söùc maïnh toång hôïp cuûa heä thoáng chính trò vaø toaøn daân toäc; keát hôïp chaët cheõ giöõa phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi vôùi taêng cöôøng tieàm löïc quoác phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia; phoái hôïp coù hieäu quaû hoaït ñoäng quoác phoøng, an ninh vaø ñoái ngoaïi; xaây döïng neàn quoác phoøng toaøn daân; GV tieáp tuïc hoûi: ­ Baûo veä quoác phoøng vaø an ninh coù yù nghóa gì ñoái vôùi ñaát nöôùc ta tröôùc ñaây cuõng nhö hieän nay? ­ Nhaø nöôùc vaø coâng daân coù nhieäm vuï gì trong coâng cuoäc baûo veä quoác phoøng vaø an ninh? HS trao ñoåi, phaùt bieåu. GV keát luaän: Phaùp luaät quy ñònh cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia laø nhieäm vuï cuûa toaøn daân maø noøng coát laø Quaân ñoäi nhaân daân vaø Coâng an nhaân daân. Moïi cô quan, toå chöùc vaø coâng daân coù traùch nhieäm, nghóa vuï tham gia cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia. d) Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng Ñeå baûo veä moâi tröôøng, baûo veä taøi nguyeân thieân nhieân, Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh moät heä thoáng caùc vaên baûn nhö: Luaät baûo veä moâi tröôøng, Luaät Baûo veä vaø phaùt trieån röøng, Luaät Thuûy saûn, Luaät Daàu khí, Luaät Khoùang saûn, Luaät Taøi nguyeân nöôùc... Phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng quy ñònh, vieäc baûo veä moâi tröôøng phaûi tuaân thuû theo nguyeân taéc: baûo veä moâi tröôøng phaûi gaén keát haøi hoøa vôùi phaùt trieån kinh teá vaø baûo ñaûm tieán boä xaõ hoäi ñeå phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc; phaûi phuø hôïp vôùi quy luaät, ñaëc ñieåm töï nhieân, lòch söû, phuø hôïp vôùi trình ñoä phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. e) Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà quoác phoøng, an ninh Ñeå taêng cöôøng quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia, Nhaø nöôùc ban haønh heä thoáng caùc vaên baûn phaùp luaät: Luaät Quoác phoøng, Luaät An ninh quoác gia, Luaät Coâng an nhaân daân, Luaät Nghóa vuï quaân söï, Nguyeân taéc hoïat ñoäng quoác phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia laø huy ñoäng söùc maïnh toång hôïp cuûa heä thoáng chính trò vaø toøan daân toäc, keát hôïp chaët cheõ giöõa phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi vôùi taêng cöôøng quoác phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia; phoái hôïp coù hieäu quaû hoïat ñoäng an ninh, quoác phoøng vaø ñoái ngoïai; chuû ñoäng phoøng ngöøa, ñaáu tranh laøm thaát baïi moïi aâm möu vaø hoïat ñoäng xaâm phaïm an ninh quoác gia; xaây döïng neàn quoác phoøng toøan daân, theá traän quoác phoøng toøan daân gaén vôùi theá traän an ninh nhaân daân. Phaùp luaät quy ñònh cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia laø nhieäm vuï cuûa toøan daân maø noøng coát laø Quaân ñoäi nhaân daân vaø Coâng an nhaân daân. 4) Cñng cè. 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: