Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 14, Bài 6: Công dân với các quyền tự do cơ bản - Năm học 2009-2010

naøy thì vieäc khaùm xeùt cuõng khoâng ñöôïc tieán haønh tuøy tieän maø phaûi tuaân theo ñuùng trình töï, thuû tuïc do phaùp luaät quy ñònh. ï Noäi dung: Veà nguyeân taéc, khoâng ai ñöôïc töï tieän vaøo choã ôû cuûa ngöôøi khaùc.Tuy nhieân, phaùp luaät cho pheùp khaùm xeùt choã ôû cuûa coâng daân trong caùc tröôøng hôïp sau: ­ Tröôøng hôïp thöù nhaát, khi coù caên cöù ñeå khaúng ñònh choã ôû, ñòa ñieåm cuûa ngöôøi naøo ñoù coù coâng cuï, phöông tieän (ví duï: gaäy goäc, dao, buùa, rìu, suùng,) ñeå thöïc hieän toäi phaïm hoaëc coù ñoà vaät, taøi lieäu lieân quan ñeán vuï aùn. ­ Tröôøng hôïp thöù hai, vieäc khaùm choã ôû, ñòa ñieåm cuûa ngöôøi naøo ñoù ñöôïc tieán haønh khi caàn baét ngöôøi ñang bò truy naõ hoaëc ngöôøi phaïm toäi ñang laãn traùnh ôû ñoù. ï YÙ nghóa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân ­ Nhaèm ñaûm baûo cho coâng daân – con ngöôøi coù ñöôïc cuoäc soáng töï do trong moät xaõ hoäi daân chuû, vaên minh. ­ Traùnh moïi haønh vi töï tieän cuûa baát kì ai, cuõng nhö haønh vi laïm duïng quyeàn haïn cuûa caùc cô quan vaø caùn boä, coâng chöùc nhaø nöôùc trong khi thi haønh coâng vuï. d) Quyeàn ñöôïc baûo ñaûm an toøan vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín Khoâng ai ñöôïc töï tieän boùc môû, thu giöõ, tieâu huûy thö, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc; nhöõng ngöôøi laøm nhieäm vuï chuyeån thö, ñieän tín phaûi chuyeån ñeán tay ngöôøi nhaän, khoâng ñöôïc giao nhaàm cho ngöôøi khaùc, khoâng ñöôïc ñeå maát thö, ñieän tín cuûa nhaân daân. Chæ coù nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaø chæ trong nhöõng tröôøng hôïp caàn thieát môùi ñöôïc tieán haønh kieåm soùat thö, ñieän thoïai, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc. Quyeàn ñöôïc baûo ñaûm an toøan vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå baûo ñaûm ñôøi soáng rieâng tö cuûa moãi caù nhaân trong xaõ hoäi. Treân cô sôû quyeàn naøy, coâng daân coù moät ñôøi soáng tinh thaàn thoaûi maùi maø khoâng ai ñöôïc tuøy tieän xaâm phaïm tôùi. e) Quyeàn töï do ngoân luaän Coâng daân coù quyeàn töï do phaùt bieåu yù kieán, baøy toû quan ñieåm cuûa mình veà caùc vaán ñeà chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Coù nhieàu hình thöùc vaø phaïm vi ñeå thöïc hieän quyeàn nay: ­ Söû duïng quyeàn naøy taïi caùc cuoäc hoïp ôû caùc cô quan, tröôøng hoïc, toå daân phoá, baèng caùch tröïc tieáp phaùt bieåu yù kieán nhaèm xaây döïng cô quan, tröôøng hoïc, ñòa phöông mình. ­ Vieát baøi göûi ñaêng baùo, trong ñoù baøy toû yù kieán, quan ñieåm cuûa mình veà chuû tröông, chính saùch vaø phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc; veà xaây döïng boä maùy nhaø nöôùc trong saïch, vöõng maïnh; veà uûng hoä caùi ñuùng, caùi toát, pheâ phaùn vaø phaûn ñoái caùi sai, caùi xaáu trong ñôøi soáng xaõ hoäi. ­ Ñoùng goùp yù kieán, kieán nghò vôùi caùc ñaïi bieåu Quoác hoäi vaø ñaïi bieåu Hoäi ñoàng nhaân daân trong dòp ñaïi bieåu tieáp xuùc vôùi cöû tri cô sôû, hoaëc coâng daân coù theå vieát thö cho ñaïi bieåu Quoác hoäi trình baøy, ñeà ñaït nguyeän voïng. 4) Cñng cè. 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: Tieát 17 Ngaøy soaïn 20/08/2009 Baøi 6 COÂNG DAÂN VÔÙI CAÙC QUYEÀN TÖÏ DO CÔ BAÛN I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1.Veà kieán thöùc: - Neâu ñöôïc khaùi nieäm, noäi dung, yù nghóa cuûa caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân - Trình baøy ñöôïc traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân trong vieäc baûo ñaûm vaø thöïc hieän caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. 2.Veà kiõ naêng: - Bieát phaân bieät nhöõng haønh vi thöïc hieän ñuùng vaø haønh vi xaâm phaïm quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. - Bieát töï baûo veä mình tröôùc caùc haønh vi xaâm phaïm cuûa ngöôøi khaùc. 3.Veà thaùi ñoä: - Coù yù thöùc baûo veä caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa mình vaø toân troïng caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa ngöôøi khaùc - Bieát pheâ phaùn caùc haønh vi xaâm phaïm tôùi caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. II. PHÖÔNG PHAÙP : Thuyeát trình, ñaøm thoaïi, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan, III. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: - Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to. - Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu. IV. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : 1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ: Noïi dung quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà choã ôû cuûa coâng daân? 3. Giaûng baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Kieán thöùc cô baûn Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân trong vieäc baûo ñaûm vaø thöïc hieän caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân GV söû duïng phöông phaùp thuyeát trình vaø ñaøm thoaïi, thaûo luaän nhoùm. GV giaûng giaûi cho HS hieåu roõ traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân: Nhaø nöôùc baûo ñaûm caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân; coâng daân thöïc hieän toát caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa mình vaø toân troïng caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa ngöôøi khaùc. GV hoûi: ­ Nhaø nöôùc baûo ñaûm caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân nhö theá naøo? HS trao ñoåi, traû lôøi. GV giaûng: Nhaø nöôùc ñaûm baûo baèng caùch: + Xaây döïng vaø ban haønh heä thoáng phaùp luaät quy ñònh quyeàn haïn vaø traùch nhieäm cuûa caùc cô quan, caùn boä, coâng chöùc nhaø nöôùc veà ñaûm baûo thöïc hieän caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. (Ví duï, Ñieàu 4 Boä luaät Toá tuïng hình söï naêm 2003 quy ñònh : “Khi tieán haønh toá tuïng, Thuû tröôûng, Phoù Thuû tröôûng Cô quan ñieàu tra, Ñieàu tra vieân, Vieän tröôûng, Phoù Vieän tröôûng Vieän kieåm saùt, Kieåm saùt vieân, Chaùnh aùn, Phoù Chaùnh aùn Toaø aùn,, Thaåm phaùn, Hoäi thaåm nhaân daân trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình phaûi toân troïng vaø baûo veä caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa coâng daân, thöôøng xuyeân kieåm tra tính hôïp phaùp vaø söï caàn thieát cuûa nhöõng bieän phaùp ñaõ aùp duïng, kòp thôøi huyû boû hoaëc thay ñoåi nhöõng bieän phaùp ñoù, neáu xeùt thaáy coù vi phaïm phaùp luaät hoaëc khoâng coøn caàn thieát nöõa”. Töông töï nhö vaäy, Ñieàu 7 Boä luaät Toá tuïng hình söï quy ñònh “... Ngöôøi bò haïi, ngöôøi laøm chöùng vaø ngöôøi tham gia toá tuïng khaùc cuõng nhö ngöôøi thaân thích cuûa hoï maø bò ñe doaï ñeùn tính maïng, söùc khoeû, bò xaâm phaïm danh döï, nhaân phaåm, taøi saûn thì cô quan coù thaåm quyeàn tieán haønh toá tuïng phaûi aùp duïng nhöõng bieän phaùp caàn thieát ñeå baûo veä theo quy ñònh cuûa phaùp luaät”). + Baèng phaùp luaät, Nhaø nöôùc nghieâm khaéc tröøng trò caùc haønh vò vi phaïm phaùp luaät, xaâm phaïm caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. (Daãn chöùng minh hoaï: Boä luaät Hình söï ñaõ daønh moät chöông, chöông XII (töø Ñieàu 93 - Ñieàu 122) quy ñònh veà caùc toäi xaâm phaïm tính maïng, söùc khoeû, nhaân phaåm, danh döï cuûa con ngöôøi, ñoàng thôøi coøn coù caùc ñieàu khoaûn khaùc ôû chöông XIV quy ñònh tröôøng trò caùc toäi xaâm phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân, xaâm phaïm choã ôû cuûa coâng daân, xaâm phaïm bí maät hoaëc an toaøn thö tín, ñieän thoaïi, ñieän tín cuûa ngöôøi khaùc,... Chaúng haïn, Ñieàu 104 Boä luaät Hình söï quy ñònh veà toäi coá yù gaây thöông tích hoaëc gaây toån haïi cho söùc khoeû cuûa ngöôøi khaùc : Ngöôøi naøo coá yù gaây thöông tích hoaëc gaây toån haïi cho söùc khoeû cuûa ngöôøi khaùc maø tyû leä thöông taät töø 11% ñeán 30% hoaëc döôùi 11% nhöng thuoäc moät trong caùc tröôøng hôïp ñöôïc lieät keâ (nhö gaây coá taät nheï cho naïn nhaân, ñoái vôùi treû em hoaëc phuï nöõ ñang coù thai, ngöôøi giaø yeáu, oám ñau hoaëc ngöôøi khaùc khoâng coù khaû naêng töï veä, ñoái vôùi oâng, baø, cha, meï, ngöôøi nuoâi döôõng, thaày giaùo, coâ giaùo cuûa mình) thì bò phaït caûi taïo khoâng giam giöõ ñeán ba naêm hoaëc phaït tuø töø saùu thaùng ñeán ba naêm). + Nhaø nöôùc xaây döïng boä maùy caùc cô quan baûo veä phaùp luaät töø trung öông ñeán ñòa phöông ( bao goàm: Toaø aùn, Vieän Kieåm saùt, Coâng an, Quaân ñoäi, Cô quan ñieàu tra trong caùc ngaønh, lónh vöïc coù lieân quan) ñeå baûo veä caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. GV toå chöùc ñaøm thoaïi cho caû lôùp: ­ Theo em, coâng daân coù theå laøm gì ñeå thöïc hieän caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa mình? GV keát luaän: + Coâng daân caàn hoïc taäp, tìm hieåu phaùp luaät. + Coâng daân coù traùch nhieäm pheâ phaùn, ñaáu tranh vaø toá caùo caùc haønh vò vi phaïm caùc quyeàn töï do cô baûn + Coâng daân caàn tích cöïc giuùp ñôõ caùn boä coù thaåm quyeàn thi haønh quyeát ñònh baét ngöôøi, khaùm ngöôøi, khaùm choã ôû trong tröôøng hôïp caàn thieát maø phaùp luaät quy ñònh. + Ngoaøi ra, coâng daân daân caàn reøn luyeän naâng cao yù thöùc toân troïng phaùp luaät, toân troïng caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. 2. Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc vaø coâng daân trong vieäc baûo ñaûm vaø thöïc hieän caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân a) Traùch nhieäm cuûa Nhaø nöôùc ­ Xaây döïng vaø ban haønh moät heä thoáng phaùp luaät, bao goàm Hieán phaùp, Boä luaät Hình söï, Boä luaät Toá tuïng Hình söï,... trong ñoù coù caùc quy ñònh veà quyeàn haïn vaø traùch nhieäm cuûa caùc cô quan, caùn boä, coâng chöùc nhaø nöôùc baûo ñaûm cho coâng daân ñöôïc höôûng ñaày ñuû caùc quyeàn töï do cô baûn maø Hieán phaùp vaø luaät quy ñònh. ­ Toå chöùc vaø xaây döïng boä maùy caùc cô quan baûo veä phaùp luaät, bao goàm Toøa aùn, Vieän kieåm soùat, Coâng an, thöïc hieän chöùc naêng ñieàu tra, kieåm saùt, xeùt xöû ñeå baûo veä caùc quyeàn töï do cô baûn, baûo veä cuoäc soáng yeân laønh cuûa moïi ngöôøi daân. b) Traùch nhieäm cuûa coâng daân ­ Phaûi hoïc taäp, tìm hieåu ñeå naém ñöôïc noäi dung caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa mình. ­ Coù traùch nhieäm pheâ phaùn, ñaáu tranh, toá caùo nhöõng vieäc laøm traùi phaùp luaät, vi phaïm quyeàn töï do cô baûn cuûa coâng daân. ­ Tích cöïc tham gia giuùp ñôõ caùc caùn boä nhaø nöôùc thi haønh quyeát ñònh baét ngöôøi, khaùm ngöôøi trong nhöõng tröôøng hôïp ñöôïc phaùp luaät cho pheùp. ­ Töï reøn luyeän, naâng cao yù thöùc phaùp luaät ñeå soáng vaên minh, toân troïng phaùp luaät, töï giaùc tuaân thuû phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc, toân troïng quyeàn töï do cô baûn cuûa ngöôøi khaùc. 4) Cñng cè. 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: