Giáo án Giáo dục công dân Lớp 12 - Tiết 1 - Bài 1: Pháp luật và đời sống - Năm học 2009-2010

moät chieàu. Nhóm 2: trình bày - GV nhận xét và bổ sung VD: LGT ñöôøng boä quy ñònh : chaáp haønh hieäu leänh cuûa ngöôøi ñieàu khieån giao thoâng hoaëc chæ daãn cuûa ñeøn tín hieäu, bieån baùo hieäu , vaïch keû ñöôøng - Hỏi: Em coù theå phaân bieät söï khaùc nhau giöõa PL vôùi quy phaïm ñaïo ñöùc? GV giải thích: + Vieäc tuaân theo quy phaïm ñaïo ñöùc chuû yeáu döïa vaøo tính töï giaùc cuûa moïi ngöôøi, ai vi phaïm thì bò dö luaän xaõ hoäi pheâ phaùn. Nhóm 3 trình bày GV GV nhận xét và bổ sung Thöù nhaát, hình thöùc theå hieän cuûa phaùp luaät laø caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät, ñöôïc quy ñònh roõ raøng, chaët cheõ trong töøng ñieàu khoaûn ñeå traùnh söï hieåu sai daãn ñeán söï laïm duïng phaùp luaät. Thöù hai, thaåm quyeàn ban haønh vaên baûn cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc ñöôïc quy ñònh trong Hieán phaùp vaø Luaät Ban haønh vaên baûn quy phaïm phaùp luaät. Thöù ba, caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät naèm trong moät heä thoáng thoáng nhaát : Vaên baûn cuûa cô quan caáp döôùi phaûi phuø hôïp vôùi vaên baûn cuûa cô quan caáp treân. VD: (Ñieàu 64). Phuø hôïp vôùi Hieán phaùp , Luaät hoân nhaân gia ñình naêm 2000 khaúng ñònhh quay taéc chung “Cha meï khoâng ñöôïc phaân bieät ñoái xöû giöõa caùc con” (Ñieàu 34) ( GV coù theå giôùi thieäu nhanh sô ñoà “Heä thoáng phaùp luaät Vieät Nam” khi giaûng phaàn naøy) - HS laáy ví duï minh hoaï: - GV lieân heä Luaät Hoân nhaân vaø Gia ñình. - Gv giaùo duïc hoïc sinh: thöïc hieän toát caùc quy phaïm phaùp luaät, chaáp haønh phaùp luaät ôû taát caû caùc lónh vöïc trong ñôøi soáng, ñeå trôû thaønh moät coâng daân toát. 1 - Khaùi nieäm phaùp luaät: a) Phaùp luaät laø gì ? Phaùp luaät laø heä thoáng caùc quy taéc xöû söï chung do nhaø nöôùc ban haønh vaø ñöôïc baûo ñaûm thöïc hieän baèng quyeàn löïc nhaø nöôùc. b) Caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät: - Tính quy phaïm phoå bieán : Phaùp luaät ñöôïc aùp duïng nhieàu laàn, ôû nhieàu nôi, ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, trong moïi lónh vöïc ñôøi soáng xaõ hoäi. - Tính quyeàn löïc , baét buoäc chung: - là những quy định bắt buộc đối với tất cả mọi cá nhân và tổ chức, ai cũng phải xử sự theo pháp luật - Tính chaët cheõ veà maët hình thöùc vaø noäi dung - Noäi dung cuûa taát caû caùc vaên baûn ñeàu phaûi phuø hôïp khoâng ñöôïc traùi Hieán phaùp. - Noäi dung cuûa vaên baûn do cô quan caáp döôùi ban haønh khoâng ñöôïc traùi vôùi noäi dung cuûa vaên baûn do cô quan caáp treân ban haønh . 4. Cuûng coá, luyeän taäp - Làm bài tập1,2 trong SGK trang 14 5. Hoaït ñoäng tieáp noái Phaân coâng 2 nhoùm chuaån bò tìm hieåu veà baûn chaát cuûa PL (toå 1 – 2) , 3 nhoùm tìm hieåu veà moái quan heä (toå 3 – 4 – 5 ) - Chuaån bò baøi môùi phaàn tieáp theo. VI. Gôïi yù kieåm tra vaø ñaùng giaù: 1/ Pháp luật là gì? Trình bày các đặc trưng của pháp luật? cho ví dụ minh hoạ ? Ngaøy 15 thaùng 08 naêm 2009 Tieát 2 Baøi 1 : PHAÙP LUAÄT VAØ ÑÔØI SOÁNG (TT) I./ Muïc tieâu baøi hoïc : Học xong bài này, HS cần ñaït ñöôïc: 1.Veà kieán thöùc: - Neâu ñöôïc khaùi nieäm, baûn chaát cuûa PL ; moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò, ñaïo ñöùc. - Hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa moãi caù nhaân, nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi. 2.Veà kiõ naêng: - Bieát ñaùnh giaù haønh vi xöû söï cuûa baûn thaân vaø cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh theo caùc chuaån möïc cuûa phaùp luaät. 3.Veà thaùi ñoä: - Coù yù thöùc toân troïng phaùp luaät ; töï giaùc soáng, hoïc taäp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. II/ Noäi dung daïy vaø hoïc : - Baûn chaát giai caáp vaø baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät? - Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò vaø ñaïo ñöùc ? III/ Phöông phaùp daïy hoïc: thaûo luaän nhoùm, vaán ñaùp, ñaët vaán ñeà, taïo tình huoáng , tröïc quan IV/ Taøi lieäu vaø phöông tieän: Saùch giaùo vieân, saùch giaùo khoa GDCD 12. Hình aûnh, ñoà duøng vaø taøi lieäu veà phaùp luaät V/ Tieán trình daïy hoïc: 1. Kieåm tra baøi cuõ: 1/ Trình baøy khaùi nieäm phaùp luaät, caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa phaùp luaät? Cho ví duï? 2. Giôùi thieäu baøi môùi: Trong lịch sử hình thaønh caùc kieåu nhaø nöôùc thì phaùp luaät cuõng mang baûn chaát cuûa nhaø nöôùc ñoù, vì vaäy baûn chaát phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc ta laø gì, ñöôïc hình thaønh döïa treân yù chí vaø nguyeän voïng cuûa giai caáp, moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò, ñaïo ñöùc nhö theá naøo. 3. Daïy baøi môùi : Hoạt động cuûa giáo viên và học sinh Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: Tìm hiểu bản chất của pháp luật ? Cách tiến hành: GV phaùt vaán ñeå yeâu caàu HS töï phaùt hieän vaán ñeà döïa treân vieäc tham khaûo SGK: ­ Em ñaõ hoïc veà nhaø nöôùc vaø baûn chaát cuûa nhaø nöôùc (GDCD11). H1: những nhà nước có mang bản chất giai cấp ? H2: Nhaø nöôùc ta mang baûn chaát cuûa giai caáp naøo ? - H3: PL do Nhaø nöôùc ta ban haønh theå hieän yù chí, nguyeän voïng, lôïi ích cuûa giai caáp ? - H4: Nhaø nöôùc ta ban haønh phaùp luaät nhaèm muïc ñích gì? HS traû lôøi caù nhaân GV nhaän xeùt vaø keát luaän: Nhaø nöôùc chæ sinh ra vaø toàn taïi trong xaõ hoäi coù giai caáp vaø bao giôø cuõng theå hieän baûn chaát giai caáp. Baûn chaát giai caáp cuûa phaùp luaät theå hieän ôû choã, phaùp luaät phaûn aùnh yù chí cuûa giai caáp thoáng trò. Baûn chaát giai caáp laø bieåu hieän chung cuûa baát kyø kieåu phaùp luaät naøo (phaùp luaät chuû noâ, phaùp luaät phong kieán, phaùp luaät tö saûn, phaùp luaät xaõ hoäi chuû nghóa), nhöng moãi kieåu phaùp luaät laïi coù nhöõng bieåu hieän rieâng cuûa noù. - GV giaùo duïc hoïc sinh : Phaùp luaät xaõ hoäi chuû nghóa theå hieän yù chí cuûa giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng, quy ñònh quyeàn töï do, bình ñaúng, coâng baèng cho taát caû nhaân daân. GV gôïi yù: lieân heä thöïc tieãn vì sao phaûi coù luaät giaùo duïc, luaät ñaàu tö, luaät choáng baïo haønh trong gia ñình, luaät bình ñaúng giôùi? - H1: Theo em, do ñaâu maø Nhaø nöôùc phaûi ñeà ra Phaùp luaät? - H2: Em haõy laáy ví duï chöùng minh ? Sau khi phaân tích ví duï, GV keát luaän: Moät ñaïo luaät chæ phaùt huy ñöôïc hieäu löïc vaø hieäu quaû neáu keát hôïp ñöôïc haøi hoaø baûn chaát xaõ hoäi vaø baûn chaát giai caáp. GV ruùt laïi vaán ñeà: + Phaùp luaät baét nguoàn töø thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi : Phaùp luaät baét nguoàn töø chính thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi, do thöïc tieãn cuoäc soáng ñoøi hoûi. Ví duï : Phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng + Phaùp luaät phaûn aùnh nhu caàu, lôïi ích cuûa giai taàng khaùc nhau trong xaõ hoäi Trong xaõ hoäi coù giai caáp, ngoaøi giai caáp thoáng trò coøn coù caùc giai caáp vaø caùc taàng lôùp xaõ hoäi khaùc. Tính xaõ hoäi cuûa phaùp luaät ñöôïc theå hieän ôû möùc ñoä ít hay nhieàu, ôû phaïm vi roäng hay heïp coøn tuyø thuoäc vaøo tình hình chính trò trong vaø ngoaøi nöôùc, ñieàu kieän kinh teá - xaõ hoäi ôû moãi nöôùc, trong moãi thôøi kyø lòch söû nhaát ñònh cuûa moãi nöôùc. Hoạt động 2 : Tìm hiểu mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế, chính trị, đạo đức ? Cách tiến hành: Gv trình bày trong khung, chia nhóm làm việc à quy định thời gian điền vào ô nội dung. ( t.gian 4p) Nhóm 1 : tìm hiểu mối quan hệ giữa kinh tế và pháp luật, cho ví dụ làm rõ? Nhóm 2: tìm hiểu mối quan hệ giữa chính trị và pháp luật, cho ví dụ làm rõ? Nhóm 3 : tìm hiểu mối quan hệ giữa đạo đức và pháp luật ? cho ví dụ làm rõ? Nhóm 4 : nhận xét và bổ sung Gv nhấn mạnh vấn đề: - Moái quan heä giöõa phaùp luaät vaø kinh teá laø moái quan heä bieän chöùng, hai chieàu, xaâm nhaäp vaøo nhau, taùc ñoäng laãn nhau, cuøng thuùc ñaåy nhau phaùt trieån. Tröôùc heát, phaùp luaät phuï thuoäc vaøo Kinh teá Ví duï: Trong neàn KT thò tröôøng, quan heä giöõa caùc chuû theå KT laø quan heä bình ñaúng, töï thoaû thuaän thì noäi dung cuûa PL cuõng phaûi theå hieän nguyeân taéc bình ñaúng, töï thoaû thuaän cuûa caùc chuû theå, khoâng ñöôïc quy ñònh theo quan heä haønh chính - meänh leänh. - Höôùng tích cöïc : Neáu phaùp luaät coù noäi dung tieán boä, ñöôïc xaây döïng phuø hôïp vôùi caùc quy luaät kinh teá, phaûn aùnh ñuùng trình ñoä phaùt trieån cuûa KT thì noù coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán söï phaùt trieån KT, kích thích KT phaùt trieån. - Höôùng tieâu cöïc : Neáu phaùp luaät coù noäi dung laïc haäu, khoâng phuø hôïp vôùi caùc quy luaät kinh teá thì noù seõ kìm haõm söï phaùt trieån cuûa kinh teá. GV yeâu caàu HS tìm nhöõng ví duï ñeå minh hoaï. GV keát luaän: Vaäy phaùp luaät luoân coù moái quan heä chaët cheõ vôùi kinh teá. Chính nhöõng moái quan heä ñoù theå hieän raát roõ baûn chaát cuûa phaùp luaät. - G V lieân heä vaø giaùo duïc hoïc sinh : phaán ñaáu xaây döïng kinh teá, hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät cuûa nöôùc ta, giöõ gìn caùc giaù trò ñaïo ñöùc. 2- Baûn chaát cuûa phaùp luaät a/ Baûn chaát giai caáp cuûa phaùp luaät - Phaùp luaät mang baûn chaát giai caáp saâu saéc - Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí và nguyện vọng của giai cấp cầm quyền mà nhà nước là đại diện. => Phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc ta nhaèm baûo veä quyeàn lôïi cuûa giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng b/ Baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät: ­ Caùc quy phaïm phaùp luaät baét nguoàn töø thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi. ­ Caùc quy phaïm phaùp luaät ñöôïc thöïc hieän trong thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi vì söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. 3/Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò, ñaïo ñöùc: Lĩnh vực Mối quan hệ với pháp luật a/ Kinh tế kinh tế quyết định nội dung của pháp luật Phaùp luaät vöøa phuï thuoäc vaøo kinh teá laïi vöøa taùc ñoäng trôû laïi kinh teá theo hai chieàu höôùng tích cöïc hoaëc tieâu cöïc => Phaùp luaät luoân coù moái quan heä chaët cheõ vôùi kinh teá. 4. Cuûng coá, luyeän taäp - Laøm baøi taäp 3,4,5 trang 14,15 SGK - 5. Hoaït ñoäng tieáp noái - Chuaån bò baøi môùi phaàn tieáp theo. VI. Gôïi yù kieåm tra vaø ñaùng giaù Haõy phaân tích baûn chaát giai caáp vaø baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät? Trình baøy caùc moái quan heä cuûa phaùp luaät ?