Giáo án Giáo dục công dân Lớp 11 - Tiết 22, 23: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa - Phan Văn Khang

TiÕt thø hai m­¬i hai +hai m­¬i ba: NÒn d©n chñ x· héi Chñ nghÜa. (2 tiÕt) I. Môc tiªu bµi häc: Häc xong bµi nµy HS cÇn ®¹t ®­îc: 1. VÒ kiÕn thøc: - Nªu ®­îc b¶n chÊt cña nÒn d©n chñ XHCN. - Nªu ®­îc néi dung c¬ b¶n cña nÒn d©n chñ trong lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ - x· héi ë n­íc ta hiÖn nay. - HiÓu ®­îc d©n chñ cã hai h×nh thøc: D©n chñ trùc tiÕp, d©n chñ gi¸n tiÕp. 2. VÒ kü n¨ng - BiÕt thùc hiÖn quyÒn lµm chñ trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ - x· héi phï hîp víi løa tuæi cña m×nh. 3. VÒ th¸i ®é: - TÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng thÓ hiÖn tÝnh d©n chñ , phª ph¸n c¸c hµnh vi xuyªn t¹c chèng ph¸ nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa. II.Tµi liÖu vµ ph­¬ng tiÖn. - SGK GDCD líp 11 - S¸ch gi¸o viªn. - Tranh ¶nh, sè liÖu liªn quan ®Õn bµi häc III. TiÕn tr×nh d¹y - häc. TiÕt 1 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. + Nhµ n­íc ph¸p quyÒn XHCN cã vai trß g× trong hÖ thèng chÝnh trÞ n­íc ta? + Em h·y nªu mét vµi vÝ dô thÓ hiÖn nhµ n­íc cña d©n do d©n vµ v× d©n ? Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi. NÒn d©n chñ lµ thµnh qu¶ cña sù ph¸t triÓn l©u dµi cña lÞch sö, nã kÕ tôc nh÷ng tinh hoa cña thêi kú tr­íc vµ ®­îc ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn cña lÞch sö ®­¬ng thêi. Ngay tõ khi b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nÒn d©n chñ con ng­êi ®· cã kh¸t väng v­¬n tíi mét x· héi tèt ®Ñp mµ trong ®ã con ng­êi thùc sù lµm chñ cuéc sèng cña m×nh, lµm chñ x· héi, nÒn d©n chñ Êy chØ cã ë chÕ ®é chñ nghÜa x· héi, chóng ta sÏ häc ë bµi h«m nay 2. D¹y bµi míi. Ho¹t ®éng 2: D¹y bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t ®­îc - GV : Tõ khi x· héi ph©n chia lµm giai cÊp, quyÒn lùc xh chñ yÕu tËp trung trong tay g/c thèng trÞ. G/c bÞ trÞ ph¶i th­êng xuyªn ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi cho m×nh. Do ®ã thùc chÊt cña lÞch sö loµi ng­êi lµ lÞch sö cña më réng nÒn d©n chñ. VËy d©n chñ lµ g×? - HS : tr¶ lêi - GV : §Ó duy tr× sù thèng trÞ cña m×nh, g/c thèng trÞ mét mÆt dïng s/m¹nh cña nhµ n­íc ®Ó ®Ì bÑp mäi sù ph¶n kh¸ng cña g/c bÞ trÞ, mét mÆt trao cho giai cÊp bÞ trÞ mét Ýt quyÒn lùc theo ®Þnh h­íng cña g/ thèng trÞ. Do ®ã d©n chñ bao giê còng mang tÝnh giai cÊp. - GV : Tr×nh ®é d©n chñ phô thuéc vµo ®©u? - HS : tr¶ lêi - GV chuyÓn ý : Nh­ vËy theo quy luËt nÒn d©n chñ XHCN lµ nÒn d©n chñ cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n. Chóng ta t×m hiÓu b¶n chÊt cña nÒn d©n chñ XHCN - GV : B¶n chÊt cña nÒn d©n chñ XHCN lµ g×? - B¶n chÊt cña nÒn d©n chñ XHCN ®­îc thÓ hiÖn ntn? - Chia líp lµm 4 nhãm: + Nhãm 1: Hoµn thµnh b¶ng sau: LÜnh vùc Néi dung BiÓu hiÖn ChÝnh trÞ + Nhãm 2: Hoµn thµnh b¶ng sau: LÜnh vùc Néi dung BiÓu hiÖn Kinh tÕ + Nhãm 3: Hoµn thµnh b¶ng sau: LÜnh vùc Néi dung BiÓu hiªn V¨n ho¸ + Nhãm 1: Hoµn thµnh b¶ng sau: LÜnh vùc Néi dung BiÓu hiÖn X· héi - Gäi hs hoµn thµnh b¶ng 1. B¶n chÊt cña nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa. a. Kh¸i niÖm d©n chñ. - §/n : D©n chñ lµ quyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n, lµ quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n trong c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. - D©n chñ lµ h×nh thøc g¾n nhµ n­íc víi giai cÊp thèng trÞ è D©n chñ mang b¶n chÊt giai cÊp. - D©n chñ cã tÝnh kÕ thõa. - Tr×nh ®é cña d©n chñ phô thuéc vµo tr×nh ®é x· héi vµ tÝnh chÊt cña x· héi b. B¶n chÊt cña nÒn d©n chñ XHCN.. - Lµ nÒn d©n chñ cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n, ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu b»ng nhµ n­íc, d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. - BiÓu hiÖn cña b¶n chÊt nÒn DCXHCN Mét : Mang b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n. Hai: C¬ së KT cña nÒn d©n chñ XHCN lµ chÕ ®é c«ng h÷u vÒ TLSX. Ba: LÊy hÖ t­ t­ëng M¸c - Lª Nin lµm nÒn t¶ng tinh thÇn x· héi. Bèn : Lµ nÒn d©n chñ cña nh©n d©n lao ®éng N¨m : G¾n liÒn víi ph¸p luËt, kû luËt, kû c­¬ng 2. X©y dùng nÒn d©n chñ XHCN ViÖt Nam. a. Néi dung c¬ b¶n cña nÒn d©n chñ trong c¸c lÜnh vùc LÜnh vùc Néi dung BiÓu hiÖn *Kinh tÕ: CD lµm chñ ®èi víi TLSX, qu¶n lý SX vµ ph©n phèi SP -ChÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn *ChÝnh trÞ : QuyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n - QuyÒn bÇu cö, øng cö. - Q. tham gia qu¶n lý nhµ n­íc. -Q.KiÕn nghÞ ®èi víi c¬ quan nhµ n­íc. - Q. ®­îc th«ng tin, tù do ng«n luËn, tù do b¸o chÝ *V¨n ho¸: Thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña c«ng d©n trong lÜnh vùc v¨n ho¸ -Q. ®­îc tham gia vµo ®êi sèng v¨n ho¸. - Q. ®­îc h­ëng lîi Ých s¸ng t¹o tõ v¨n ho¸ - Q. s¸ng t¸c, phª b×nh v¨n ho¸. *X· héi :§¶m b¶o c¸c quyÒn c«ng d©n trong lÜnh vùc x· héi-§¶m b¶o vÒ mÆt V/c vµ tinh thÇn khi ko cßn k/ n¨ng lao ®éng- §­îc h­ëng an toµn vµ b¶o hiÓm XH- H­ëng chÕ ®é b¶o vÖ SKhoÎ - Q.lao ®éng. - Q.B×nh ®¼ng giíi -Q.B×nh ®¼ng vÒ quyÒn vµ nghÜa vô 4. LuyÖn tËp. - Cho häc sinh nh¾c l¹i kiÕn thøc theo s¬ ®å. - T¹i sao nÒn d©n chñ XHCN lµ nÒn d©n chñ cña ®¹i bé ph©n quÇn chóng nh©n d©n? 5. D¨n dß häc sinh: - VÒ nhµ häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi. - Lµm bµi t©p : H·y lÊy vÝ dô vÒ thùc hiÖn nÒn d©n chñ trªn c¸c lÜnh vùc KT, CT, VH, XH ë ®Þa ph­¬ng em.? TiÕt 2 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. + D©n chñ lµ g×? NÒn d©n chñ XHCN mang b¶n chÊt ntn? + Tr×nh bµy nh÷ng biÓu hiÖn cña nÒn d©n chñ XHCN ë ®Þa ph­¬ng em? Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi. ë tiÕt tr­íc chóng ta ®· t×m hiÓu vÒ nÒn d©n chñ, nÒn d©n chñ CNXH vµ néi dung cña nªn d©n chñ trong mäi lÜnh vùc. ë tiÕt nµy chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ c¸c h×nh thøc c¬ b¶n cña d©n chñ. 2. D¹y bµi míi. Ho¹t ®éng 2: D¹y bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t ®­îc b. Nh÷ng viÖc cÇn lµm ®Ó x©y dùng nÒn d©n chñ XHCN. - Hoµn thiªn hÖ thèng ph¸p luËt, t¨ng c­êng ph¸p chÕ XHCN. - Hoµn thiÖn c¬ chÕ ®¶m b¶o cho nh©n d©n thùc sù tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý nhµ n­íc. - §µo t¹o båi d­ìng, bè trÝ c¸n bé phï hîp víi phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ n¨ng lùc chuyªn m«n. - Cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn, trõng trÞ c¸c hµnh vi vi ph¹m quyÒn d©n chñ cña c«ng d©n. - Kh¾c phôc t×nh tr¹ng d©n chñ h×nh thøc, trõng trÞ c¸c hµnh vi lîi dông d©n chñ ®Ó g©y rèi, ph¸ ho¹i 3. Nh÷ng h×nh thøc c¬ b¶n cña d©n chñ: a. D©n chñ trùc tiÕp - Lµ h×nh thøc d©n chñ víi nh÷ng quy chÕ, thiÕt chÕ ®Ó nh©n d©n th¶o luËn, biÓu quyÕt tham gia trùc tiÕp quyÕt ®Þnhc«ng viÖc cña céng ®ång, cña Nhµ n­íc. - §Æc ®iÓm: + Mäi ng­êi ®Òu ®­îc tham gia, thÓ hiÖn ý chÝ cña nh©n d©n. + Phô thuéc vµo tr×nh ®é d©n trÝ, nhËn thøc cña ng­êi d©n. - H×nh thøc phæ biÕn nhÊt: + Tr­ng cÇu d©n ý. + BÇu cö quèc héi, H§ND c¸c cÊp. + Thùc hiÖn s¸ng kiÕn ph¸p luËt + Nh©n d©n tù qu¶n. b. D©n chñ gi¸n tiÕp. - Lµ h×nh thøc d©n chñ th«ng qua quy chÕ, thiÕt chÕ ®Ó nh©n d©n bÇu ra nh÷ng ng­êi d¹i diÖn thay mÆt m×nh quyÕt ®Þnh c¸c c«ng viÖc chung cña céng ®ång, cña nhµ n­íc. - §Æc ®iÓm: + Thùc hiÖn ho¸ quyÒn lùc cña ng­êi d©n, cho phÐp bao qu¸t toµn bé l·nh thæ. + NguyÖn väng cña ng­êi d©n kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh trùc tiÕp, phô thuéc vµo ng­êi ®¹i diÖn 4. LuyÖn tËp, cñng cè - H·y lÊy vÝ dô minh ho¹ vÒ c¸c h×nh thøc d©n chñ mµ em biÕt? 5. D¨n dß häc sinh: - VÒ nhµ häc bµi cò, chuÈn bÞ “ Bµi 9.”