Giáo án Giáo dục công dân Lớp 11 - Nguyễn Văn Đồng

nh thøc së h÷u t­ nh©n TBCN vÒ TLSX vµ sö dông L§ lµm thuª. + H×nh thøc: C¸c doanh nghiÖp t­ nh©n TBCN ®ang SX-KD ë nh÷ng lÜnh vùc, ngµnh nghÒ mµ ph¸p luËt ViÖt Nam kh«ng cÊm. + Vai trß: Gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, ®ãng gãp vµo t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc, nªn cÇn ®­îc khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. - Kinh tÕ t­ b¶n Nhµ n­íc: + B/c: Dùa trªn h×nh thøc së h÷u hçn hîp vÒ vèn gi÷a kinh tÕ Nhµ n­íc víi TBTN trong hoÆc ngoµi n­íc nh­ th«ng qua hîp t¸c, liªn doanh. + H×nh thøc: C¸c c¬ së kinh tÕ liªn doanh, liªn kÕt gi÷a NN ta víi t­ b¶n trong vµ ngoµi n­íc. + Vai trß : Nh»m thu hót vèn, c«ng nghÖ, th­¬ng hiÖu, h¬n n÷a cßn n©ng cao søc c¹nh tranh ... - Kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi: + B/c: §©y lµ thµnh phÇn kinh tÕ dùa trªn h×nh thøc së h÷u vèn 100% vèn n­íc ngoµi . + H×nh thøc: XÝ nghiÖp, C«ng ty cã 100% vèn n­íc ngoµi SX-KD ë ViÖt Nam. + Vai trß : Thu hót vèn, tr×nh ®é c«ng nghÖ cao, kinh nghiÖm qu¶n lý SX-KD vµ gi¶i quyÕt thªm viÖc lµm cho ng­êi L§. * Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n ®èi víi chÝnh s¸ch nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. 4) Cñng cè. Tãm t¾t kiÕn thøc d­íi d¹ng biÓu ®å. 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái, lµm bµi tËp SGK - So¹n tr­íc bµi trong phÇn 2. Gi¸o ¸n GDCD 11 c¬ b¶n Gv: NguyÔn V¨n §ång TiÕt 14. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 7: thùc hiÖn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ t¨ng c­êng vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc (TiÕp theo) I- Môc tiªu bµi gi¶ng: 1) KiÕn thøc: - NhËn thøc ®ù¬c vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë ViÖt Nam. 2) Kü n¨ng: Ph©n biÖt ®­îc ®Æc tr­ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc. 3) Th¸i ®é, hµnh vi: VËn ®éng gia ®×nh vµ ng­êi th©n h¨ng h¸i ®Çu t­ c¸c nguån lùc vµo SX-KD vµ thùc hiÖn tèt ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ, qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc II- ph­¬ng tiÖn d¹y häc: - SGK, SGV, Tµi liÖu båi d­ìng, v¨n kiÖn §H IX cña §¶ng III- tiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1) Tæ chøc líp: Líp 11B8 11B9 Tæng sè 2) KiÓm tra bµi cò: B/c, h×nh thøc biÓu hiÖn, vai trß cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. 3) Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc c¬ b¶n T¹i sao Nhµ n­íc l¹i cã vai trß qu¶n lý kinh tÕ ? Vai trß, chøc n¨ng cña Nhµ n­íc lµ g× ? DKTL: §Ó ®­a n­íc ta ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®óng ®Þnh h­íng XHCN. LÊy 1 sè VD chøng minh nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cÇn cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ? Vai trß, chøc n¨ng qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc lµ g× ? Nhµ n­íc cÇn th«ng qua nh÷ng c«ng cô g× ®Ó thùc hiÖn nã ? C«ng cô: - Lµ hÖ thèng ph¸p luËt. - Lµ chÝnh s¸ch x· héi. Chøc n¨ng nµy th«ng qua c«ng cô ph¸p luËt. C¸c c¬ quan hµnh ph¸p vµ t­ ph¸p lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó kiÓm tra, xö lý viÖc thi hµnh ph¸p luËt. §Ó thùc hiÖn tèt vai trß vµ chøc n¨ng cña Nhµ n­íc trong viÖc qu¶n lý kinh tÕ, cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nh­ thÕ nµo? 2) Vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. a) Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i cã vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc. - ThÕ kû XX khi kinh tÕ thÞ tr­êng tù do chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i th× sù qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc ®­îc ®Æt ra nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. - V× ë n­íc ta ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ vµ ®óng ®Þnh h­íng XHCN, ®ång thêi ph¸t huy vai trß tÝch cùc, kh¾c phôc h¹n chÕ Nhµ n­íc kh«ng thÓ kh«ng ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý kinh tÕ . - ChØ cã Nhµ n­íc XHCN míi cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ vµ triÖt ®Ó nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña kinh tÕ thÞ tr­êng, ®­a kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn theo h­íng ®Þnh h­íng XHCN. b) Vai trß, chøc n¨ng vµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. - Vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. + Qu¶n lý trùc tiÕp c¸c doanh nghiÖp kinh tÕ thuéc khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc. + Qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. - Chøc n¨ng vµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. + Chøc n¨ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ. §©y lµ chøc n¨ng h­íng nÒn kinh tÕ theo môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Th«ng qua c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ ®Ó x©y dùng c¸c môc tiªu. + Chøc n¨ng v¹ch hµnh lang ph¸p luËt, trËt tù kû c­¬ng cña nÒn kinh tÕ. + Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Th«ng qua c«ng cô: Lùc l­îng vËt chÊt cña Nhµ n­íc, chÝnh s¸ch c¬ chÕ kinh tÕ thÝch hîp. + Chøc n¨ng c«ng b»ng x· héi. §©y lµ chøc n¨ng g¾n víi môc tiªu XH, g¾n víi nh©n tè con ng­êi vµ ®Þnh h­íng XHCN. Thùc hiÖn chøc n¨ng nµy th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch ph©n phèi thu nhËp vµ c¸c chÝnh s¸ch XH kh¸c nh»m t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Èy nhanh nhÞp ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo ®Þnh h­íng CNH-H§H vµ tiÕn bé x· héi. c) T¨ng c­êng vai trß vµ hiÖu lùc qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. §Ó thùc hiÖn tèt vai trß vµ chøc n¨ng cña Nhµ n­íc tÊt yÕu ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. Muèn vËy cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau. - TiÕp tôc ®æi míi c¸c c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸, ph¸p luËt, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ. T¨ng c­êng lùc l­îng vËt chÊt cña Nhµ n­íc ®Ó ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng. TiÕp tôc c¶i c¸ch hµnh chÝnh bé m¸y Nhµ n­íc, chÕ ®é c«ng chøc. 4) Cñng cè. Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: C©u 1: T¹i sao h×nh thøc së h÷u vÒ TLSX l¹i lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh thµnh phÇn kinh tÕ ? C©u 2: T¹i sao thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc l¹i gi÷ vai trß chñ ®¹o ? C©u 3: H·y cho biÕt néi dung vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc vµ t¹i sao Nhµ n­íc l¹i cã vai trß ®ã ? 5) H­íng dÉn vÒ nhµ: - §äc vµ lµm bµi tËp 4,5,6,7 (SGK) - So¹n bµi 8. Gi¸o ¸n GDCD 11 c¬ b¶n Gv: NguyÔn V¨n §ång TiÕt 15. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Ngo¹i kho¸ KÕt hîp ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ chñ ®Ò CNH-H§H cña §oµn tr­êng. ------------------------------------------------- TiÕt 16. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 8. nhµ n­íc x· héi Chñ nghÜa I- Môc tiªu bµi gi¶ng: 1) KiÕn thøc: - NhËn thøc ®­îc nguån gèc vµ b¶n chÊt cña Nhµ n­íc, c¸c kiÓu Nhµ n­íc. 2) Kü n¨ng: B­íc ®Çu vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn cuéc sèng. 3) Th¸i ®é, hµnh vi: H×nh thµnh ý thøc tr¸ch nhiÖm c«ng d©n trong viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ Nhµ n­íc. II- ph­¬ng tiÖn d¹y häc: GiÊy mµu, giÊy khæ lín, bót d¹, m¸y chiÕu, SGK, SGV ... III- tiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1) Tæ chøc líp: Líp 11B8 11B9 Tæng sè 2) KiÓm tra bµi cò: 3) Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc c¬ b¶n Giíi thiÖu bµi: §Ò nghÞ 1 em HS nh¾c l¹i ®Æc tr­ng thø 6 cña CNXH. Nhµ n­íc XHCN lµ ®¹i biÓu .... VËy Nhµ n­íc ra ®êi khi nµo ? B¶n chÊt cña nhµ n­íc lµ g× ? X· héi loµi ng­êi ®· vµ ®ang tr¶i qua nh÷ng kiÓu nhµ n­íc nµo ? Chóng ta ®i t×m hiÓu bµi 10: NN XHCN. GV: Tæ chøc t×m hiÓu nguån gèc cña nhµ n­íc b»ng c¸ch ®iÒn c¸c « cã ch÷ sè ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái liªn quan ®Õn ND phÇn a. HS: Tr¶ lêi b»ng miÖng. GV: §­a ph­¬ng ¸n ph¶n håi. GV kÕt luËn. Nh­ vËy, nhµ n­íc chØ ra ®êi khi xuÊt hiÖn chÕ ®é t­ h÷u vÒ TLSX, khi XH ph©n ho¸ thµnh c¸c g/c ... GV ®­a ra c©u hái th¶o luËn chung. HS tr¶ lêi vµ lÊy VD minh ho¹. GV kÕt luËn. Dïng s¬ ®å (biÓu ®å) vµ yªu cÇu HS ®iÒn vµo c¸c cét t­¬ng øng. GV: Cho HS th¶o luËn dùa trªn biÒu ®å ®Ó t×m ra dÊu hiÖu b¶n chÊt cña nhµ n­íc. HS: Dùa trªn c¬ së kinh tÕ ®Ó t×m ra b¶n chÊt cña tõng kiÓu nhµ n­íc. GV: KÕt luËn. Mçi kiÓu nhµ n­íc ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ b¶n chÊt. Song nhµ n­íc chñ n«, phong kiÕn, t­ s¶n ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung lµ kiÓu nhµ n­íc bãc lét. Chóng xuÊt hiÖn vµ tån t¹i trªn c¬ së t­ h÷u vÒ TLSX, lµ c«ng cô duy tr× vµ b¶o vÖ nÒn thèng trÞ bãc lét. Riªng nhµ n­íc XHCN lµ nhµ n­íc kiÓu míi ®­îc x©y dùng trªn c¬ së c«ng h÷u vÒ TLSX lµ t/c quyÒn lùc cña nh©n d©n L§, xø mÖnh cña nã lµ lËt ®æ chÕ ®é bãc lét, XD CNXH. 1) Nguån gèc vµ b¶n chÊt cña nhµ n­íc. a) Nguån gèc cña nhµ n­íc. Nhµ n­íc xuÊt hiÖn khi XH c«ng x· nguyªn thuû t¹o ra, XH chiÕm h÷u n« lÖ h×nh thµnh víi 2 g/c ®èi kh¸ng. §ã lµ g/c thèng trÞ (chñ n«) vµ g/c bÞ trÞ (n« lÖ). §Ó b¶o vÖ ®Þa vÞ thèng trÞ cña m×nh giai cÊp nµy t/c ra mét bé m¸y ®Ó trÊn ¸p ...=> bé m¸y ®ã lµ bé m¸y nhµ n­íc. b) B¶n chÊt cña nhµ n­íc: Theo Mac - Lªnin, nhµ nípc lµ s¶n phÈm cña XH cã g/c, do ®ã nhµ n­íc bao giê còng mang tÝnh chÊt giai cÊp ®­îc thÓ hiÖn: - Nhµ n­íc lµ bé m¸y dïng ®Ó duy tr× sù thèng trÞ cña giai cÊp nµy ®èi víi giai cÊp kh¸c. - Nhµ n­íc lµ bé m¸y c­ìng chÕ vµ ®µn ¸p ®Æc biÖt cña giai cÊp nµy ®èi víi giai cÊp kh¸c. => Nh­ vËy, xÐt vÒ b¶n chÊt, nhµ n­íc mang b¶n chÊt cña giai cÊp thèng trÞ. c) C¸c kiÓu nhµ n­íc. LÞch sö XH loµi ng­êi ®ang tr¶i qua 5 h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi, trong ®ã cã 4 h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cã giai cÊp. T­¬ng øng víi nã lµ 4 kiÓu nhµ n­íc. - Nhµ n­íc chñ n«: XuÊt hiÖn ®Çu tiªn ... + C¬ së kinh tÕ. + B¶n chÊt. - Nhµ n­íc phong kiÕn: Ra ®êi khi nhµ n­íc CHNL bÞ tan r·. + C¬ së kinh tÕ: Lµ chÕ ®é së h÷u cña giai cÊp ®Þa chñ ®èi víi TLSX mµ chñ yÕu lµ ruéng ®Êt. + B¶n chÊt. - Nhµ n­íc t­ s¶n: Ra ®êi lµ kÕt qu¶ cña cuéc CMTS. + C¬ së kinh tÕ + B¶n chÊt - Nhµ n­íc XHCN: Lµ nhµ n­íc cuèi cïng trong lÞch sö. + C¬ së kinh tÕ + B¶n chÊt 4) Cñng cè: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sè 1. 5) H­íng dÉn tù häc: - Lµm bµi tËp trong SGK. - So¹n tr­íc phÇn tiÕp theo cña bµi 10. Gi¸o ¸n GDCD 11 c¬ b¶n Gv: NguyÔn V¨n §ång TiÕt 17. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: «n tËp häc kú I I- Môc tiªu bµi gi¶ng: 1) KiÕn thøc: - HÖ thèng c¸c kiÕn thøc ®· häc. - Cñng cè, kh¾c phôc kiÕn thøc c¬ b¶n. 2) Kü n¨ng: - BiÕt tæng hîp, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc - VËn dông vµo thùc tiÔn cuéc sèng. 3) Th¸i ®é, hµnh vi: Cã ý thøc ®éc lËp suy nghÜ, ph¶n øng nhanh víi c¸c t×nh huèng trong øng xö hµng ngµy. II- ph­¬ng tiÖn d¹y häc: - SGK, SGV , tµi liÖu, b¶n tin tæng hîp. III- tiÕn tr×nh «n tËp: 1) Tæ chøc líp: Líp 11B8 11B9 Tæng sè 2) KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ c¸c bµi «n tËp cña häc sinh. 3) Bµi «n: A/ Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n. - Vai trß cña SX vËt chÊt trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. - C¸c kh¸i niÖm, quy luËt. - C¸c néi dung c¬ b¶n trong s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸... B/ Gi¶i ®¸p khóc m¾c, c©u hái cña häc sinh trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ «n tËp. C/ H­íng dÉn lµm bµi tËp ë c¸c d¹ng kh¸c nhau. 4) Cñng cè: ¤n tËp tõ bµi 1 ®Õn bµi 8. 5) H­íng dÉn tù häc: ChuÈn bÞ bµi kü, «n tËp tèt chuÈn bÞ cho giê sau kiÓm tra häc kú I.