Giáo án Giáo dục công dân Khối 12 - Tiết 2, Bài 1: Pháp luật và đời sống - Kiều Đình Đà

Tröôøng THPT Nguyeãn Höõu Quang GV: Kieàu Ñình Ñaøo Giaùo aùn GDCD K12 Ngaøy soaïn: Baøi 1 PHAÙP LUAÄT VAØ ÑÔØI SOÁNG ( 3 tieát ) Tieát PPCT: 2 Baøi: I..MỤC ĐÍCH BÀI HỌC 1.Về kiến thức: Hiểu được bản chất xã hội của pháp luật, mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế và chính trị. 2. Về kĩ năng. Biết đánh giá hành vi xử sự của bản thân và những người xung quanh theo các chuẩn mực của pháp luật. 3.Về thái độ: Có ý thức tôn trọng pháp luật; tự giác sống, học tập theo quy định của pháp luật. II. CHUẨN BỊ. 1.Chuẩn bị của giáo viên: Vẽ sơ đồ và chuẩn bị Sơ đồ mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế Sơ đồ mối quan hệ giữa pháp luật với chính trị 2.Chuẩn bị của học sinh: -Đọc bài trong SGK -Đọc tư liệu tham khảo III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1.Ổn định lớp: Kiểm tra tác phong và sĩ số lớp dạy. 2.Kiểm tra bài cũ: Nêu khái niệm và các đặc trưng của pháp luật? Đáp án:- Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực của nhà nước - Các đặc trưng của pháp luật: có 3 đặc trưng: +Pháp luật có tính quy phạm phổ biến. + Pháp luật mang tính quyền lực, bắt buộc chung + Pháp luật có tính xác định chặc chẽ về mặt hình thức 3.Giảng bài mới: Tieát tröôùc chuùng ta ñaõ tìm hieåu theá naøo laø phaùp luaät, phaùp luaät laøm ra cho ai? Ai laøm ra PL? PL laøm ra ñeå laøm gì? PL ñöôïc bieåu hieän baèng nhöõng ñieàu gì? Vaäy em naøo cho bieát :Noäi quy nhaø tröôøng, ñieàu leä Ñoaøn TNCS Hoà Chí Minh coù phaûi laø caùc vaên phaïm quy phaïm PL khoâng ? Taïi sao? HS : Xung phong traû lôøi – Neáu khoâng coù GV seõ goïi . cho ñieåm kieåm tra mieäng. GV : Hoâm nay chuùng ta seõ tieáp tuïc nghieân cöùu veà baûn chaát cuûa Phaùp luaät, mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế và chính trị. Vaäy baûn chaát xaõ hoäi của pháp luật laø gì? PL có mối quan hệ với KT và CT ntn? 4. Tiến trình tiết dạy: T/g HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG BÀI HỌC 15/ |HĐ1: Làm việc cả lớp - Theo em, do ñaâu maø NN phaûi ñeà ra PL? Em haõy laáy ví duï chöùng minh. - GV laáy ví duï thoâng qua caùc quan heä trong xaõ hoäi ñeå chöùng minh cho phaàn naøy vaø keát luaän: (GV söû duïng ví duï trong SGK ñeå giaûng phaàn naøy) Sau khi phaân tích ví duï, GV keát luaän: Moät ñaïo luaät chæ phaùt huy ñöôïc hieäu löïc vaø hieäu quaû neáu keát hôïp ñöôïc haøi hoaø baûn chaát xaõ hoäi vaø baûn chaát giai caáp. GV giaûng môû roäng: + Phaùp luaät baét nguoàn töø thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi : Phaùp luaät baét nguoàn töø chính thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi, do thöïc tieãn cuoäc soáng ñoøi hoûi. Ví duï : Phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng + Phaùp luaät phaûn aùnh nhu caàu, lôïi ích cuûa giai taàng khaùc nhau trong xaõ hoäi Trong xaõ hoäi coù giai caáp, ngoaøi giai caáp thoáng trò coøn coù caùc giai caáp vaø caùc taàng lôùp xaõ hoäi khaùc. Ví duï PL về quyền trẻ em . . Tính xaõ hoäi cuûa phaùp luaät ñöôïc theå hieän ôû möùc ñoä ít hay nhieàu, ôû phaïm vi roäng hay heïp coøn tuyø thuoäc vaøo tình hình chính trò trong vaø ngoaøi nöôùc, ñieàu kieän kinh teá - xaõ hoäi ôû moãi nöôùc, trong moãi thôøi kyø lòch söû nhaát ñònh cuûa moãi nöôùc. - Do các mối quan hệ trong xã hội. Ví dụ: Người ta muốn khẳng định ngôi nhà dó là của mình thì cần phải có một quy định có tính pháp lí công nhận tài sản đó thuộc của mình, không ai được xâm phạm. . . 2.Bản chất của pháp luật: b.Bản chất xã hội của pháp luật Pháp luật mang bản chất xã hội vì pháp luật bắt nguồn từ xã hội, do các thành viên của xã hội thực hiện, vì sự phát triển của xã hội . -Các quy phạm pháp luật bắt nguồn từ thực tiễn đời sống xã hội, phản ảnh những nhu cầu lợi ích của các giai cấp và các tầng lớp trong xã hội. -Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực tiễn đời sống xã hội . 20/ |HĐ2. Cả lớp - Moái quan heä giöõa phaùp luaät vaø kinh teá laø moái quan heä bieän chöùng, hai chieàu, xaâm nhaäp vaøo nhau, taùc ñoäng laãn nhau, cuøng thuùc ñaåy nhau phaùt trieån. Tröôùc heát, PL phuï thuoäc vaøo KT Ví duï: Trong neàn KT thò tröôøng, quan heä giöõa caùc chuû theå KT laø quan heä bình ñaúng, töï thoaû thuaän thì noäi dung cuûa PL cuõng phaûi theå hieän nguyeân taéc bình ñaúng, töï thoaû thuaän cuûa caùc chuû theå, khoâng ñöôïc quy ñònh theo quan heä haønh chính - meänh leänh. - PL có ảnh hưởng như thế nào đến kinh tế? Cho ví dụ. ð Nhận xét, bổ sung. - GV giaûng: Moái quan heä giöõa PL vaø chính trò ñöôïc theå hieän taäp trung trong moái quan heä giöõa ñöôøng loái, chính saùch cuûa ñaûng caàm quyeàn vaø PL cuûa NN. Thoâng qua PL, ñöôøng loái, chính saùch cuûa ñaûng caàm quyeàn trôû thaønh yù chí cuûa nhaø nöôùc. - Tìm nhöõng ví duï ñeå minh hoaï? Ä Nhận xét, tổng kết. - Hướng tích cực: Neáu phaùp luaät coù noäi dung tieán boä, ñöôïc xaây döïng phuø hôïp vôùi caùc quy luaät KT, phaûn aùnh ñuùng trình ñoä phaùt trieån cuûa KT thì noù coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán söï phaùt trieån KT, kích thích KT phaùt trieån. - Hướng tiêu cực: Neáu phaùp luaät coù noäi dung laïc haäu, khoâng phuø hôïp vôùi caùc quy luaät kinh teá thì noù seõ kìm haõm söï phaùt trieån cuûa KT. - HS cả lớp thực hiện. 3. Mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế, chính trị, đạo đức. a. Quan hệ giữa pháp luật với kinh tế. Trong mối quan hệ với kinh tế: pháp luật có tính độc lập tương đối: một mặt, phụ thuộc vào kinh tế, một mặt, tác động trở lại đối với kinh tế: -Sự phụ thuộc: các quan hệ kinh tế quy định nội dung của pháp luật. Sự thay đổi các quan hệ kinh tế sẽ dẫn đến sự thay đổi của pháp luật. -Sự tác động: +Nếu pháp luật phù hợp, phản ảnh khách quan các quy luật phát triển của kinh tế thì nó sẽ tác động tích cực, kích thích kinh tế phát triển. +Nếu pháp luật có nội dung lạc hậu, không phản ánh đúng các quan hệ kinh tế hiện hành thì nó sẽ tác động tiêu cực, kìm hàm sự phát triển kinh tế- xã hội. b. Quan hệ giữa pháp luật với chính trị. -Pháp luật vừa là phương tiện để thực hiện đường lối chính trị của giai cấp cầm quyền, vừa là hình thức biểu hiện của chính trị, ghi nhận yêu cầu, quan điểm chính trị của giai cấp cầm quyền. 5.- Cuûng coá luyện tập : (2 phút) Dùng sơ đồ kiến thức về bản chất của pháp luật, và sơ đồ về mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế và chính trị để củng cố kiến thức. Œ BẢN CHẤT CỦA PHÁP LUẬT BẢN CHÁT GIAI CẤP Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền mà nhà nước là đại diện. BẢN CHẤT Xà HỘI -Các quy phạm pháp luật bắt nguồn từ thực tiễn đời sống xã hội -Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực ễn đời sống xã hội vì sự phát triển của xã hội  PHÁP LUẬT KINH TẾ Tác động Quy định Ž Là phương tiện thực hiện đường lối PHÁP LUẬT -------------> --------> CHÍNH TRỊ Là hình thức biểu hiện của 6.- Hoạt động tiếp nối : (1 phút) - Làm bài tập 3, 4, 5 trong SGK. - Đọc trước phần tiếp theo: Mối quan hệ giữa pháp luật và đạo đức và vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội. Đọc tư liệu tham khảo. IV. RÚT KINH NGHIỆM: .................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................