Giáo án Giáo dục công dân Khối 11 - Tiết 13: Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần và tăng cường vai trò quản lí kinh tế của nhà nước (Tiết 1) - Năm học 2011-2012

Ngày soạn:07/11/2011. Ngày soạn:09/11/2011 Tiết 13 THỰC HIỆN NỀN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN VÀ TĂNG CƯỜNG VAI TRÒ QUẢN LÝ KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC (T1) A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT. I. CHUẨN: 1. Kiến thức Giúp HS hiểu được: - Khái niệm thành phần kinh tế. - Sự cần thiết khách quan của nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta. - Đặc điểm cơ bản của các thành phần kinh tế ở nước ta trong giai đoạn hiện nay. - Vai trò quản lý kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế nhiều thành phần. 2. Kỹ năng - Biết cách quan sát thực tiễn để thấy được sự tồn tại và hoạt động của các thành phần kinh tế. 3. Thái độ Giáo dục HS thái độ học tập tốt. II. NÂNG CAO VÀ MỞ RỘNG: Không thực hiện. B. CHUẨN BỊ. - GV: Soạn giáo án, SGK. - HS: Bài cũ, bài mới, SGK. C. PHƯƠNG PHÁP. Phân tích, tổng hợp. D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định lớp GV kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ Xen trong nội dung bài dạy. 3. Triển khai bài mới a. Khởi động GV kể câu chuyện nhỏ. b. Tạo tâm thế vào bài: Trong thời kỳ đổi mới Đảng và Nhà nước ta chủ trương phát triển nền kinh tế nhiều thành phần nhằm khai thác sử dụng có hiệu quả sức mạnh tổng hợp của các thành phần kinh tế góp phần thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. c. Triển khai nội dung bài học: Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức Có phải người sử dụng TLSX bao giờ cũng là người sở hữu nó không ? Vì sao ? DKTL: Không. Vì sở hữu về TLSX được biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau. Căn cứ vào đó ta có thể hiểu được thành phần kinh tế là gì ? Theo em tại sao sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần mang tính tất yêu khách quan ? DKHSTL: Theo Lê-nin trong thời kỳ quá độ lên CNXH bất kỳ nước nào cũng có đặc điểm nền kinh tế nhiều thành phần. Nền kinh tế nhiều thành phần có những lợi ích gì đối với sự phát triển kinh tế quốc dân ? DKTL: - Có rất nhiều lợi ích như: Đầu tư cho sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. - Giảm được nhiều tiêu cực cho XH. Nước ta có mấy thành phần kinh tế ? Đó là các thành phần kinh tế nào ? Được sắp xếp theo trình tự hay ngẫu nhiên ? Kinh tế NN có bản chất, hình thức biểu hiện và vai trò như thế nào ? Lấy VD thực tiễn minh hoạ ? Kể tên các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế TBTN tại Tuyên Quang ? Đảng và Nhà nước ta đã có những chính sách, chủ trương, biện pháp gì để phát huy mặt tích cực của thành phần kinh tế TBTN và thành phần kinh tế vốn đầu tư nước ngoài ? * Liên hệ: Trách nhiệm của mỗi công dân là: Vận động gia đình, người thân đầu tư vào SX chủ động học nghề, tìm kiếm việc làm ở các ngành. 1) Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần. a) Khái niệm thành phần kinh tế, tính tất yếu khách quan và lợi ích của nền kinh tế nhiều thành phần. - Khái niệm thành phần kinh tế: Là tổ chức, quan hệ kinh tế dựa trên một hình thức sở hữu về tư liệu SX nhất định. - Tính tất yếu khách quan của sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần. + ở nước ta lực lượng sản xuất còn thấp kém, ở nhiều trình độ khác nhau nên có nhiều hình thức sở hữu về TLSX. + Vì vậy để lực lượng SX phù hợp với quan hệ sản xuất tất yếu tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần. - Lợi ích của nền kinh tế nhiều thành phần. Nền kinh tế nhiều thành phần có rất nhiều lợi ích: + Cho phép khai thác, phát huy các nguồn vốn và kinh nghiệm của mọi thành phân kinh tế đầu tư cho sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta. + Tạo thêm nhiều việc làm, nhờ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp góp phần giảm các tiêu cực trong XH. b) Các thành phần kinh tế ở nước ta - Trong Đại hội Đảng X đã xác định: Nền kinh tế nước ta gồm 5 thành phần, được sắp xếp theo trình tự sau: - Kinh tế Nhà nước: + Bản chất: Dựa trên hình thức sở hữu Nhà nước về TLSX. + Hình thức biểu hiện: Các doanh nghiệp Nhà nước , ngân sách, quỹ dự trữ, Ngân hàng NN, Hệ thống bảo hiểm ... + Vai trò: Giữ vai trò chủ đạo , giữ vị trí then chốt, là lực lượng vật chất quan trọng, là công cụ để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô nền kinh tế. - Kinh tế tập thể: + B/c: Dựa trên hình thức sở hữu tập thể về TLSX. + Hình thức: Gồm nhiều hình thức: Hợp tác đa dạng, mà HTX là nòng cốt. + Vai trò: Ngày một phát triển và cùng với kinh tế NN hợp thành nền tảng của nền kinh tế quốc dân XHCN. - Kinh tế tư bản tư nhân: + B/c: Dựa trên hình thức sở hữu tư nhân TBCN về TLSX và sử dụng LĐ làm thuê. + Hình thức: Các doanh nghiệp tư nhân TBCN đang SX-KD ở những lĩnh vực, ngành nghề mà pháp luật Việt Nam không cấm. + Vai trò: Giải quyết việc làm cho người lao động, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của đất nước, nên cần được khuyến khích và tạo điều kiện phát triển. - Kinh tế cá thể, tiểu thủ: + B/c: Dựa trên hình thức sở hữu nhỏ về TLSX và LĐ mà bản thân người LĐ. + Hình thức: Kinh tế hộ gia đình, tổ hợp SX gia đình, SX thủ công ở các làng nghề ... + Vai trò: Có vị trí quan trọng trong việc phát huy nhanh và hiệu quả về tiềm năng về vốn, sức LĐ, tay nghề ... - Kinh tế tư bản Nhà nước: + B/c: Dựa trên hình thức sở hữu hỗn hợp về vốn giữa kinh tế Nhà nước với TBTN trong hoặc ngoài nước như thông qua hợp tác, liên doanh. + Hình thức: Các cơ sở kinh tế liên doanh, liên kết giữa NN ta với tư bản trong và ngoài nước. + Vai trò : Nhằm thu hút vốn, công nghệ, thương hiệu, hơn nữa còn nâng cao sức cạnh tranh ... - Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài: + B/c: Đây là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu vốn 100% vốn nước ngoài . + Hình thức: Xí nghiệp, Công ty có 100% vốn nước ngoài SX-KD ở Việt Nam. + Vai trò : Thu hút vốn, trình độ công nghệ cao, kinh nghiệm quản lý SX-KD và giải quyết thêm việc làm cho người LĐ. E. TỔNG KẾT – RÚT KINH NGHIỆM 1. Củng cố phần KT - KN GV nhắc lại những nội dung chính cần nắm. 2. Hướng dẫn tự học và chuẩn bị bài học - Nắm các thành phần kinh tế ở nước ta. - Soạn bài: Thực hiện nề kinh tế nhiều thành phần và tăng cường vai trò quản lý kinh tế của Nhà nước. (tt). 3. Đánh giá chung về buổi học 4. Rút kinh nghiệm ( về nghiệp vụ GV )