Giáo án Giáo dục công dân 12 - Bài 8: Pháp luật với sự phát triển của công dân

kieán coù tôùi moät nöûa daân soá laø muø chöõ. Coøn nhöõng ngöôøi bieát chöõ cuõng chuû yeáu laø hoïc ôû baäc Tieåu hoïc. Ngaøy nay, chuùng ta ñaõ hoaøn thaønh phoå caäp giaùo duïc Tieåu hoïc, ñang töøng böôùc phoå caäp Trung hoïc cô sôû vaø Trung hoïc phoå thoâng. Ñaây laø moät böôùc tieán vöôït baäc cuûa ñaát nöôùc , theå hieän chuû tröông , quan ñieåm cuûa Ñaûng taát caû vì con ngöôøi , thöïc hieän öôùc mô cuûa Baùc Hoà “Ai cuõng coù côm aên aùo maëc, ai cuõng ñöôïc hoïc haønh”. Ñaây chính laø tính nhaân vaên cuûa cheá ñoä xaõ hoäi ôû nöôùc ta.) ï Theo em, taïi sao Hieán phaùp vaø Luaät Giaùo duïc nöôùc ta quy ñònh coâng daân coù quyeàn hoïc taäp baèng caùc hình thöùc khaùc nhau vaø ôû caùc loïai hình tröôøng, lôùp khaùc nhau? ( Gôïi yù: Hieán phaùp vaø Luaät Giaùo duïc nöôùc ta quy ñònh coâng daân coù quyeàn hoïc taäp baèng caùc hình thöùc khaùc nhau vaø ôû caùc loïai hình tröôøng, lôùp khaùc nhau laø caên cöù vaøo ñieàu kieän, hoaøn caûnh cuûa moãi ngöôøi, ñeå moãi coâng daân coù theâm cô hoäi hoïc taäp phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa baûn thaân, hoaøn caûnh gia ñình ñeå coù theå hoïc thöôøng xuyeân, hoïc suoát ñôøi.) ï Em haõy neâu ví duï chöùng minh raèng coâng daân coù quyeàn saùng taïo vaø phaùt trieån. ( Gôïi yù: Ví duï nhö vieát baøi ñaêng baùo; caûi tieán maùy moùc trong saûn xuaát ñeå tieát kieäm nguyeân, nhieân lieäu, taêng naêng suaát lao ñoäng; HS coù naêng khieáu ñöôïc vaøo hoïc ôû caùc tröôøng, lôùp naêng khieáu; HS hoïc gioûi ñöôïc höôûng hoïc boång;) ï Baèng kieán thöùc ñaõ hoïc vaø qua nhöõng hieåu bieát cuûa mình töø thöïc tieãn, haõy chöùng minh raèng Nhaø nöôùc ta luoân quan taâm ñaûm baûo quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng daân. ï Linh vaø Lan laø hoïc sinh lôùp 12 Tröôøng Trung hoïc phoå thoâng X.M. Trong cuoäc soáng haèng ngaøy, hai baïn thöôøng hay taâm söï vôùi nhau, thöôøng keå cho nhau nghe veà nhöõng suy nghó vaø tình caûm cuûa mình. Ñieàu laøm Linh baên khoaên maõi laø lieäu hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng coù quyeàn vieát baøi ñeå ñaêng baùo hay khoâng? Em haõy giuùp Linh giaûi quyeát noãi baên khoaên naøy vaø cho bieát ñaây laø quyeàn gì cuûa coâng daân. ( Gôïi yù: Linh hoaøn toaøn coù quyeàn göûi baøi ñaêng baùo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Ñaây laø quyeàn saùng taïo cuûa coâng daân). ï Choïn caâu traû lôøi ñuùng trong caùc caâu sau ñaây. Quyeàn ñöôïc phaùt trieån cuûa coâng daân coù nghóa laø: a) Moïi coâng daân ñeàu coù ñôøi soáng vaät chaát ñaày ñuû. b) Moïi coâng daân ñeàu coù quyeàn ñöôïc höôûng söï chaêm soùc y teá. c) Moïi coâng daân ñeàu ñöôïc höôûng söï öu ñaõi trong hoïc taäp ñeå phaùt trieån naêng khieáu. d) Nhöõng ngöôøi coù taøi ñöôïc taïo moïi ñieàu kieän ñeå laøm vieäc vaø phaùt trieån taøi naêng. ï Haõy keå veà nhöõng taám göông thöïc hieän toát quyeàn hoïc taäp cuûa coâng daân. 4. Daën doø: Giaûi quyeát caùc caâu hoûi vaø baøi taäp trong SGK. Söu taàm caùc tö lieäu coù lieân quan ñeán baøi (hình aûnh, baøi vieát,..) Ñoïc tröôùc baøi 9. 5. Tö lieäu tham khaûo: NHÖÕNG SINH VIEÂN NHAÄN HOÏC BOÅNG NGUYEÃN VAÊN HÖÔÛNG Leâ Thò Thuyù Loan, sinh vieân naêm thöù hai, Boä moân Hoä sinh thuoäc Khoa Ñieàu döôõng kó thuaät Y hoïc laø moät trong 30 sinh vieân cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc TP. Hoà Chí Minh ñöôïc nhaân hoïc boång ñôït naøy. Laø con uùt trong moät gia ñình coù ba anh chò em, thuoäc dieän ñaëc bieät khoù khaên ôû aáp Tröôøng An, xaõ Tröôøng Taây, huyeän Hoaø Thaønh, tænh Taây Ninh, suoát nhöõng naêm hoïc phoå thoâng, Loan ñaõ phaûi phaán ñaáu vôùi moät nghò löïc maïnh meõ môùi coù theå truï ñöôïc treân gheá nhaø tröôøng. Tröôùc khi bò lieät, cha Loan laø nhaân vieân coi kho cuûa moät coâng ti löông thöïc ôû TP. Hoà Chí Minh, coøn meï thì laøm ngheà may vaù. Cuoäc soáng gia ñình voâ cuøng chaät vaät khi caû ba anh chò em coøn ñang tuoåi aên hoïc. Anh vaø chò cuûa Loan ñaõ phaûi nghæ hoïc sôùm ñeå daønh tieàn aên hoïc cho coâ em uùt. Khoâng phuï coâng cha meï, suoát 12 naêm hoïc phoå thoâng, Thuyù Loan ñaõ lieân tuïc ñaït danh hieäu hoïc sinh gioûi. Thaønh tích cao nhaát maø Loan ñaït ñöôïc laø giaûi ba kì thi hoïc sinh gioûi toaøn tænh moân Sinh hoïc daønh cho hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng. Khi Loan chuaån bò böôùc vaøo ngöôõng cöûa tröôøng ñaïi hoïc thì cuõng laø luùc gia ñình rôi vaøo caûnh khoù khaên cuøng cöïc, vì cha em laâm beänh hieåm ngheøo, bò lieät baùn thaân. Vaäy maø khoâng ai ngôø raèng, coâ gaùi coù voùc daùng nhoû nhaén vôùi ñoâi maét ñöôïm buoàn aáy ñaõ thi ñoã vaøo hai tröôøng ñaïi hoïc vaø hai tröôøng cao ñaúng, trong ñoù coù Tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP. Hoà Chí Minh. Khi ñöôïc hoûi taïi sao em laïi choïn theo hoïc ngaønh Hoä sinh cuûa Tröôøng Y maø khoâng laø moät ngaønh naøo khaùc, Loan khoâng chuùt do döï cho bieát : “Vì em yeâu thích coâng vieäc cuûa ngöôøi thaày thuoác vaø ñaëc bieät laø yeâu thích treû sô sinh”. Hoûi veà caûm nghó khi ñöôïc nhaän hoïc boång Nguyeãn Vaên Höôûng, Thuyù Loan noùi trong nieàm vui : “Chuùng em voâ cuøng bieát ôn söï quan taâm cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi. Hoïc boång naøy ñoái vôùi nhöõng sinh vieân coù hoaøn caûnh khoù khaên nhö em laø moät ñieàu voâ cuøng coù yù nghóa, vì noù ñôõ phaàn naøo gaùnh naëng cho gia ñình, giuùp em coù theâm nghò löïc vöôït qua nhöõng khoù khaên”. Coâ sinh vieân lôùp gaây meâ hoài söùc, Khoa Ñieàu döôõng kó thuaät y hoïc Ñinh Thò Kim Duyeân cuõng raát xuùc ñoäng khi bieát mình laàn thöù hai ñöôïc nhaän hoïc boång Nguyeãn Vaên Höôûng. Sinh ra ôû huyeän Moû Caøy tænh Beán Tre, laø con ñaàu trong moät gia ñình coù ba chò em gaùi, Kim Duyeân sôùm nhaän thöùc ñöôïc noãi vaát vaû cuûa boá meï khi moïi chi phí lo cho caùc con aên hoïc chæ döïa vaøo cöûa haøng taïp hoaù nhoû taïi nhaø. Söï bôõ ngôõ trong nhöõng ngaøy ñaàu nhaäp hoïc ñaõ khieán em boû lôõ cô hoäi ñaêng kí moät suaát taïi Kí tuùc xaù Tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc TP. Hoà Chí Minh. Theá laø ñaõ 3 naêm qua, em vaø boán ngöôøi baïn cuøng queâ phaûi thueâ moät caên phoøng troï chæ roäng khoaûng 15 m² ôû ñöôøng Traàn Höng Ñaïo cho tieän vieäc hoïc haønh. Raát thaúng thaén, Duyeân boäc baïch mong muoán truï laïi Thaønh phoá moät thôøi gian sau khi toùt nghieäp, khoâng phaûi ñeå coù ñöôïc coâng vieäc toát, möùc löông cao maø laø ñeå coù ñieàu kieän chuyeân taâm nghieân cöùu saâu hôn nöõa ngaønh hoïc cuûa mình. (Theo Baùo Saøi Goøn giaûi phoùng, ngaøy 3-6-2008) THAÀY GIAÙO DAÏY VAÊN SAÙNG CHEÁ THAØNH COÂNG THIEÁT BÒ LOÏC NÖÔÙC Ñaõ coù nhieàu saùng cheá phaùt minh tìm caùc loaïi maùy loïc nöôùc vaø baùn ra treân thò tröôøng ñeå ñaùp öùng nhu caàu choáng ngoä ñoäc thöïc phaåm. Nhöõng nhaø saûn xuaát loaïi vaät lieäu loïc nöôùc thöôøng phaûi giaûi baøi toaùn : Laøm sao loaïi boû ñöôïc nhöõng kim loaïi naëng vaø ñoäc toá nguy hieåm cho söùc khoeû, maø trong ñoù “cöùng ñaàu” nhaát laø amoâni (NH4). Ñoù cuõng laø nhöõng gì thu huùt suy nghó vaø khao khaùt cuûa anh Ñaëng Ñöùc Truyeàn. Ñieàu ñoäc ñaùo : Anh xuaát thaân laø moät giaûng vieân veà Vaên hoïc Nga ôû Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi. Ñaõ töøng ñi boä ñoäi, hoïc taäp ôû Nga, veà laøm coâng taùc giaûng daïy Vaên hoïc, nhöng anh Truyeàn baây giôø raát say meâ saùng cheá vaø nghieân cöùu khoa hoïc. “Tröôùc ñaây toâi cuõng höôùng vaøo vieäc saùng cheá ra maùy loïc nöôùc baèng ozon nhöng khoâng ñaêng kí baûn quyeàn ñöôïc vì ñaõ coù nôi khaùc laøm roài. Giaù laïi ñaét. Toâi phaûi tìm caùi khaùc”. Anh tìm ñeán loaïi vaät lieäu ñaù ong. Vaø anh ñaõ thaønh coâng : Vaät lieäu loïc nöôùc ñaëc bieät ñöôïc ñaêng kí baèng phaùt minh saùng cheá taïi Cuïc Sôû höõu trí tueä. Saûn phaåm ñöôïc anh ñaët teân laø Ñaù ong 1 (D.O1) vaø Ñaù ong 2 (D.O2). Noù toát vì toàn taïi ôû daïng goám neân coù ñoä beàn cao, loïc ñöôïc caùc kim loaïi naëng vaø ñaëc bieät laø loïc ñöôïc amoâni (NH4) cöùng ñaàu vôùi hieäu suaát khoù tin nhaát : 97,9 %. Anh ñaõ cho saùng cheá cuûa mình ñi “thöû löûa” loïc nöôùc ôû nhöõng nôi “aùc lieät” nhaát, nöôùc baån nhaát nhö nöôùc hoà Vaên Chöông (Haø Noäi), nöôùc nhieãm ñoäc taïi “laøng ung thö” Ñoâng Loã (öùng Hoaø - Haø Taây) maø baùo chí thöôøng nhaéc ñeán. Sau caùc keát quaû xeùt nghieäm ñöôïc phoøng xeùt nghieäm cuûa Vieän Khoa hoïc Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng, vaät lieäu loïc nöôùc ñaõ ñöôïc coâng nhaän. Vaø ngay laäp töùc noù gaây chuù yù. Caùc coâng ti moâi tröôøng vaø thöông maïi cuûa Trung Quoác, Singapo, Nhaät ñaõ ñeà nghò ñöôïc hôïp taùc, kinh doanh. Bao giôø noù coù treân thò tröôøng ñeå phuïc vuï ngöôøi daân ? Ñoù laø caâu hoûi luoân ñaët ra vôùi caùc nhaø saùng cheá. Anh cho bieát Coâng ti thieát bò vaø Coâng ngheä moâi tröôøng xanh cuûa anh seõ ñöa vaøo saûn xuaát. Khaùt voïng cuûa oâng giaùo daïy Vaên ñaõ coù theå phuïc vuï ñöôïc xaõ hoäi ôû moät lónh vöïc ñang coù nhieàu thaùch thöùc lôùn – nöôùc saïch cho cuoäc soáng. Anh khoâng döøng ôû ñaây, ñang laïi lao vaøo tìm toøi, saùng taïo khaùc. OÂng giaùo daïy Vaên giôø ñaây ñaõ gaén chaët mình vôùi phoøng thí nghieäm vaø caùc vuøng mieàn cuûa ñaát nöôùc. (Theo Nguyeãn Thò Ngoïc Haûi, Baùo Haø Noäi môùi, ngaøy 17-10-2007) RA MAÉT CAÂU LAÏC BOÄ PHAÙT TRIEÅN TAØI NAÊNG HOÏC SINH Caâu laïc boä Phaùt trieån taøi naêng hoïc sinh, tröïc thuoäc Lieân hieäp caùc hoäi khoa hoïc kó thuaät Vieät Nam vöøa ra maét, vôùi söï tham gia cuûa ñaïi dieän 80 tröôøng tieåu hoïc, trung hoïc cô sôû Haø Noäi. Caâu laïc boä ñöôïc söï baûo trôï cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Haø Noäi, toång ñaàu tö ban ñaàu laø 3,5 tæ ñoàng. Ñaây laø moâ hình thöû nghieäm cho vieäc ra ñôøi tröôøng ñaøo taïo taøi naêng cuûa treû em Vieät Nam, nhaèm phaùt hieän vaø boài döôõng nhaân taøi trong hoïc sinh töø 10 tuoåi trôû leân. Hoaït ñoäng cuûa Caâu laïc boä taäp trung vaøo 5 noäi dung chính : Toaùn hoïc, Ngoaïi ngöõ, Tin hoïc, Khaùm phaù theá giôùi, Game. Chuû nhieäm Caâu laïc boä laø thaày giaùo Traàn Phöông, ngöôøi töøng boài döôõng cho 5 hoïc sinh lôùp 6 giaûi thaønh coâng ñeà toaùn trong kì thi tuyeån sinh ñaïi hoïc vaø cao ñaúng naêm 2007. Ñeå tham gia Caâu laïc boä, nhöõng hoïc sinh ñaàu tieân ñaõ laøm moät baøi kieåm tra taïi Tröôøng Ñaïi hoïc Haø Noäi vaøo ngaøy 20-4-2008. (Söu taàm)