Giáo án GDCD Lớp 9 - Tiết 25 - Bài 14 - Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân (tiếp theo) - Trường THCS An Thạnh 1 - Lý Thanh Nguyện

ThÕ nµo lµ lao ®«ng?-Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ng­êi nh»m t¹o ra cña c¶i, vËt chÊt vµ c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn chox·héi.-Lao ®éng lµ ho¹t ®éng quan träng chñ yÕu nhÊt cña con ng­êi, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc vµ nh©n lo¹i.TiÕt 25:Bµi 14:QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n(tiÕp theo)-QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n-Hîp ®ång lao ®éng-Quy ®Þnh cña Bé luËt lao ®éng ®èi víi trÎ ch­a thµnh niªn-Tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©nI.§Æt vÊn ®ÒII.Néi dung bµi häc1.Kh¸i niÖm lao ®éngNhãm 1:C©u 1:QuyÒn lao ®éng cña c«ng d©n lµ g×?C©u 2:NghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n lµ g×?Nhãm 2:Th¶o luËn t×nh huèng 2 phÇn ®Æt vÊn ®Ò trong SGKSao khi tho¶ thuËn vµ kÝ cam kÕt víi c«ng ty Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n Hoµng Long vÒ tiÒn c«ng, thêi gian lao ®éng vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c, chÞ Ba ®­îc nhËn vµo lµm viÖc t¹i c«ng ty. Lµm viÖc ®­îc h¬n 1 th¸ng thÊy n¬i kh¸c c«ng viÖc còng nh­ thÕ nh­ng tr¶ c«ng cao h¬n, chÞ ®· tù ý th«i viÖc mµ kh«ng b¸o tr­íc cho gi¸m ®èc c«ng ty.C©u 1:B¶n cam kÕt gi÷a chÞ Ba vµ gi¸m ®èc C«ng ty TNHH Hoµng Long cã ph¶i lµ hîp ®ång lao ®éng kh«ng?V× sao?C©u 2:ChÞ Ba tù ý th«i viÖc lµ ®óng hay sai?Cã vi ph¹m hîp ®ång lao ®éng kh«ng?C©u 3:Hîp ®ång lao ®éng lµ g×?Nguyªn t¾c, néi dung, h×nh thøc hîp ®ång lao ®éng?Nhãm 3:C©u 1:Quy ®Þnh cña Bé luËt lao ®éng ®èi víi trÎ em ch­a thµnh niªn?C©u 2:Nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i sö dông søc lao ®éng trÎ em mµ em ®­îc biÕt?Liªn hÖ tr¸ch nhiÖm b¶n th©n?I.§Æt vÊn ®ÒII.Néi dung bµi häc1.Kh¸i niÖm lao ®éng2.QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n-QuyÒn lao ®éng:Mäi c«ng d©n cã quyÒn lµm viÖc, cã quyÒn sö dông søc lao ®éng cña m×nh ®Ó häc nghÒ, t×m kiÕm viÖc lµm, lùa chän nghÒ nghiÖp cã Ých cho x· héi, ®em l¹i thu nhËp cho b¶n th©n, gi ®×nh.-NghÜa vô lao ®éng:Mäi ng­êi cã nghÜa vô lao ®éng ®Ó tù nu«i sèng b¶n th©n, nu«i sèng gia ®×nh, gãp phÇn s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn cho x· héi, duy tr× vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc.I.§Æt vÊn ®ÒII.Néi dung bµi häc1.Kh¸i niÖm lao ®éng2.QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n3.Hîp ®ång lao ®éng§iÒu 414 - Trong tr­êng hîp ®¬n ph­¬ng chÊm døt hîp ®ång lao ®éng nÕu viph¹m quy ®Þnh vÒ thêi h¹n b¸o tr­íc, bªn vi ph¹m ph¶i båi th­êng cho bªn kia mét kho¶n tiÒn t­¬ng øng víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong nh÷ng ngµy kh«ng b¸o tr­íc.Bé luËt Lao ®énga.Kh¸i niÖm:Hîp ®ång lao ®éng lµ sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng vÒ viÖc lµm cã tr¶ c«ng, ®iÒu kiÖn lao ®éng, quyÒn vµ nghÜa vô cña mçi bªn trong quan hÖ lao ®éng.(§iÒu 26-Bé luËt lao ®éng)b.Nguyªn t¾c:Tho¶ thuËn tù nguyÖn, b×nh ®¼ngc.Néi dung:-C«ng viÖc ph¶i lµm, thêi gian, ®Þa ®iÓm.-TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp.-C¸c ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm lao ®éng, b¶o hé lao ®éng. (§iÒu 29-Bé luËt lao ®éng)I.§Æt vÊn ®ÒII.Néi dung bµi häc1.Kh¸i niÖm lao ®éng2.QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n3.Hîp ®ång lao ®éng4.Quy ®Þnh cña Bé luËt lao ®éng ®èi víi trÎ ch­a thµnh niªnTiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nNh÷ng quy ®Þnh riªng ®èi víi lao ®éng ch­a thµnh niªn§iÒu 119:1- Ng­êi lao ®éng ch­a thµnh niªn lµ ng­êi lao ®éng d­íi 18 tuæi. N¬i cã sö dông ng­êi lao ®éng ch­a thµnh niªn ph¶i lËp sæ theo dâi riªng, ghi ®Çy ®ñ hä tªn, ngµy sinh, c«ng viÖc ®ang lµm, kÕt qu¶ nh÷ng lÇn kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh k× vµ xuÊt tr×nh khi Thanh tra viªn lao ®éng yªu cÇu.2- Nghiªm cÊm l¹m dông søc lao ®éng cña ng­êi ch­a thµnh niªn.§iÒu 120 : CÊm nhËn trÎ em ch­a ®ñ 15 tuæi vµo lµm viÖc trõ mét sè nghÒ vµ c«ng viÖc do Bé Lao ®éng - Th­¬ng binh x· héi quy ®Þnh.§iÒu 121: CÊm sö dông ng­êi lao ®éng ch­a thµnh niªn lµm nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc nguy hiÓm hoÆc tiÕp xóc víi nh÷ng chÊt ®éc h¹i theo danh môc do Bé Lao ®éng – Th­¬ng binh x· héi vµ Bé Y tÕ ban hµnh.§iÒu 122 1- Thêi giê lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng ch­a thµnh niªn kh«ng ®­îc qu¸ 7 giê 1 ngµy hoÆc 42 giê 1 tuÇn-CÊm trÎ em ch­a ®ñ 15 tuæi vµo lµm viÖc.-CÊm sö dông ng­êi d­íi 18 tuæi lµm viÖc nÆng nhoc, nguy hiÓm, tiÕp xóc víi chÊt ®éc h¹i.-CÊm l¹m dông, c­ìng bøc, ng­îc ®·i ng­êi lao ®éng.TiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©në Anh, n¨m 1833 :Mét “c«ng nh©n” nhá tuæi ®· kÓ : “T«i n¨m nay 12 tuæi, ®· lµm viÖc trong x­ëng dÖt tõ n¨m ngo¸i. B×nh qu©n mçi ngµy lµm viÖc 12h30. ThØnh tho¶ng cßn ph¶i lµm thªm giê”Mét ng­êi kh¸c kÓ : “T«i ®· lµm viÖc 2 n¨m ë ®©y, tõ lóc 12 tuæi, hµnh ngµy ph¶i lµm viÖc 16 giê. Giê ®©y t«i kh«ng chÞu ®­îc n÷a, bÞ èm nªn ®· ®Ò nghÞ rót xuèng 12h. ¤ng chñ b¶o t«i : NÕu vËy th× mµy ra khái nhµ m¸y, ®õng quay l¹i n÷a”. (TrÝch theo s¸ch LÞch sö 8 – Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2004)Lao ®éng trÎ em trong hÇm má ë Anh (®Çu thÕ kØ 19)Nhiều em nhỏ sớm phải lao động vất vả Trẻ em phải làm công việc quá với sức lực và lứa tuổi I.§Æt vÊn ®ÒII.Néi dung bµi häc1.Kh¸i niÖm lao ®éng2.QuyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n3.Hîp ®ång lao ®éng4.Quy ®Þnh cña Bé luËt lao ®éng ®èi víi trÎ ch­a thµnh niªn5.Tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©nTr¸ch nhiÖm cña nhµ n­íc- Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi : + Cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng.+ C¸c ho¹t ®éng t¹o ra viÖc lµm, d¹y nghÒ vµ häc nghÒ ®Ó cã viÖc lµm+Tuyªn truyÒn phæ biÕn réng r·i ®Ó mäi c«ng d©n n¾m ®­îc c¸c v¨n b¶n ph¸p lÝ+ Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i tè c¸o vÒ lao ®éng;+ Xö lý c¸c vô viÖc vi ph¹m quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nHiÕn ph¸p n¨m 1992§iÒu 55Lao ®éng lµ quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n. Nhµ n­íc vµ x· héi cã kÕ ho¹ch t¹o ra ngµy cµng nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. §iÒu 56Nhµ n­íc ban hµnh chÝnh s¸ch, chÕ ®é b¶o hé lao ®éng. Nhµ n­íc quy ®Þnh thêi gian lao ®éng, chÕ ®é tiÒn l­¬ng, chÕ ®é nghØ ng¬i vµ chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi ®èi víi viªn chøc nhµ n­íc vµ nh÷ng ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng; khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm x· héi kh¸c ®èi víi ng­êi lao ®éng.TiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nTiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nBé luËt lao ®éng§iÒu 5Mäi ho¹t ®éng t¹o ra viÖc lµm, tù t¹o viÖc lµm, d¹y nghÒ vµ häc nghÒ ®Ó cã viÖc lµm, mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh thu hót nhiÒu ng­êi lao ®éng ®Òu ®­îc nhµ n­íc khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi hoÆc gióp ®ì§iÒu 14Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc, bao gåm c¶ ng­êi ViÖt nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµi ®Çu t­, ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éngTiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©n- Ph¶i nghiªm chØnh tu©n theo ph¸p luËt, kû luËt lao ®éng nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng ®Ó kh«ng g©y thiÖt h¹i cho b¶n th©n vµ ng­êi kh¸c.- Mçi ng­êi ph¶i thÊy râ sù cÇn thiÕt cña lao ®éng ®èi víi b¶n th©n, gia ®×nh vµ x· héi. Kh«ng v× bÊt cø lý do g× mµ kh«ng lµm viÖc.- Ph¶i phÊn ®Êu ®¹t tíi ®Ønh cao trong c«ng viÖc m×nh lµm.* Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n: C«ng d©n – häc sinh:+ Ngoµi giê häc tËp cÇn tham gia gióp ®ì cha mÑ nh÷ng c«ng viÖc phï hîp víi søc cña m×nh+ §Ó lao ®éng cã n¨ng suÊt cao cÇn ph¶i cã tri thøc khoa häc, cã kü n¨ng, kü x¶o. Bëi vËy c«ng d©n-häc sinh cÇn ph¶i häc tËp thËt tèt, häc ®i ®«i víi hµnh.TiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nGi¸o sư Nguyễn Tài Thu được nhận bằng tiến sĩ danh dự của Mexico Lµ mét ng­êi kh¸ bËn rén, c¶ cuéc ®êi cèng hiÕn cho sù nghiÖp v× n­íc, v× d©n. Gi¸o s­ cßn ®¶m tr¸ch rÊt nhiÒu c­¬ng vÞ : Gi¸m ®èc kiªm bÝ th­ §¶ng uû BÖnh viÖn ch©m cøu Trung ¦¬ng, tiÒn th©n lµ ViÖn ch©m cøu ViÖt nam. Chñ tÞch héi Ch©m cøu ViÖt nam. Chñ tÞch héi cøu trî trÎ tµn tËt ViÖt nam, Phã chñ tÞch phô tr¸ch kü thuËt Liªn hiÖp c¸c tæ chøc Ch©m cøu thÕ giíi. Gi¸o s­ NguyÔn Tµi Thu ®· ë ®é tuæi 75 nh­ng vÉn lao ®éng quªn m×nh víi søc lao ®éng rÊt dÎo dai. Dï bËn c«ng viÖc nh­ng s½n sµng ch¨m nom bÖnh cho c¸c bÖnh nh©n. Gi¸o s­ cã quan hÖ vÒ khoa häc kü thuËt víi 135 n­íc trªn thÕ giíi. Lµ gi¸o s­ danh dù cña 16 tr­êng §¹i häc n­íc ngoµi. (http:// Ng­êi ®­¬ng thêi. com.vn)-Tuyªn truyÒn ,vËn ®éng gia ®×nh, x· héi thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña ng­êi c«ng d©n-Gãp phÇn ®Êu tranh nh÷ng hiÖn t­îng sai tr¸i, tr¸i ph¸p luËt trong viÖc thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña ng­êi c«ng d©nTheo Sè liÖu thèng kª, b¸o c¸o cña 64 tØnh, thµnh phè n¨m 2006 ®· x¶y ra 5.881 vô tai n¹n lao ®éng lµm 6088 ng­êi bÞ n¹n.Bµi tËp 1(trang 50):§¸p ¸n ®óng:b, ®Bµi tËp 3:(trang 50)§¸p ¸n ®óng:a, b, dTiÕt 25- Bµi 14quyÒn vµ nghÜa vô lao ®éng cña c«ng d©nEm h·y x¸c ®Þnh ai lµ ng­êi cã hµnh vi vi ph¹m ph¸p LuËt Lao ®éng trong c¸c tr­êng hîp d­íi ®©y (ng­êi lao ®éng hay ng­êi sö dông lao ®éng):Bµi tËp 6 (SGK trang 51)Hµnh vi vi ph¹m Ng­êi lao ®éngNg­êi sö dông lao ®éngThuª trÎ em 14 tuæi lµm thî may c«ng nghiÖp§i xuÊt khÈu lao ®éng ch­a hÕt thêi h¹n ®· bá viÖc, trèn ë l¹i n­íc ngoµiKh«ng tr¶ c«ng cho ng­êi thö viÖcKÐo dµi thêi gian thö viÖcKh«ng sö dông trang bÞ b¶o hé lao ®éng khi lµm viÖcTù ý bá viÖc kh«ng b¸o tr­ícNghØ viÖc dµi ngµy kh«ng cã lÝ doKh«ng tr¶ ®ñ tiÒn c«ng theo tho¶ thuËnKh«ng cung cÊp trang, thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng cho ng­êi lµm viÖc trong m«i tr­êng ®éc h¹i nh­ ®· cam kÕt trong hîp ®ång lao ®éngTù ý ®uæi viÖc ng­êi lao ®éng khi ch­a hÕt h¹n hîp ®ångxxxxxxxxxxT×nh huèng:Hµ (16 tuæi) häc dë dang líp 10/12, v× gia ®×nh khã kh¨n nªn em xin ®i lµm ë mét xÝ nghiÖp nhµ n­íc.Hái:Hµ cã ®­îc tuyÓn vµo biªn chÕ nhµ n­íc kh«ng?§¸p ¸n:Hµ kh«ng ®­îc tuyÓn vµo biªn chÕ nhµ n­íc v× lÝ do:tuæi, nghÒ nghiÖp, b»ng cÊp-Bµi tËp 2, 5, 6 trang 50, 51 SGK-S­u tÇm tôc ng÷, ca dao nãi vÒ lao ®éng-xem tr­íc bµi 15: “Vi ph¹m ph¸p luËt vµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ cña c«ng d©n”