Giáo án Địa lí 9 - Trường THCS Tân Đồng

ĐBSH và ĐBSCL ?Trình bày đặc điểm biển và đảo Việt Nam ? Kể tên các nghành kinh tế biển của nước ta?Nêu thế mạnh kinh tế của từng nghành? ? Thực trạng ô nhiễm môi trường biển nước ta hiện nay? Biện pháp bảo vệ? - HS thưc hành vẽ biểu đồ hình tròn, hình cột, biểu đồ đường, biểu đồ miền. - Phân tích số liệu để rút ra những nhận xét cần thiết. 1. Vẽ biểu đồ cột chồng thể hiện dân số ở thành thị và nông thôn ở thµnh phố HCM qua các năm và nêu nhận xét 2. Vẽ và nhận xét biểu đồ cơ cấu kinh tế của ĐNB và cả nước 3. vẽ biểu đồ thể hiện tỉ trọng diện tích, dân só, GDP của vng kinh tế trọng điểm phía Nam trong ba vùng kinh tế trọng điểm của cả nước và rút ra nhận xét 4. Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ trọng một số sản phẩm tiêu biểu của các nghànhCN trọng điểm ở ĐNB vµ cả nước 5. Vẽ biểu đo thể hiện sản lượng thuỷ sản ở ĐBSCL và cả nước nêu nhận xét, 6. Vẽ và phân tích biểu đo tình hình sản xuất của nghành thuỷ sản ở ĐBSCL 7. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu nghành kinh tế của NĐ I. Lí thuyết 1. Vùng Đông Nam Bộ - Vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên TN - Dân cư xã hội - Tình hình phát triển kinh tế - Các trung tâm kinh tế 2. Vùng Đồng bằng sông Cửu Long - Vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên TN - Dân cư xã hội - Tình hình phát triển kinh tế - Các trung tâm kinh tế 3.Kinh tế biển và bảo vệ tài nguyên môi trường - Biển và đảo VN - Các nghành kinh tế biển - Phương hướng bảo vệ tài ngyên môi trường II.Thực hành 1.Vẽ biểu đồ cột chồng thể hiện dân số ở thành thị và nông thôn ở thµnh phố HCM 2.V biểu đồ cơ cấu kinh tế của ĐNB và cả nước 3.Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ trọng diện tích, dân só, GDP 4.Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ trọng một số sản phẩm ở ĐNB vµ cả nước 5.Vẽ biểu đồ sản lượng thuỷ sản ở ĐBSCL 6.Vẽ và phân tích biểu ® tình hình sản xuất của nghành thuỷ sản ở ĐBSCL Củng cố, đánh giá: Khái quát những nội dung cơ bản của bài ôn tập Chuẩn bị tốt cho bài kiẻm tra học kì II Câu hỏi ôn tập địa lí 8 1) Nªu ®Æc ®iÓm chung cña ®Þa h×nh VN? §Þa h×nh n­íc ta h×nh thµnh vµ biÕn ®æi do nh÷ng nh©n tè nµo? - §Æc ®iÓm chung cña ®Þa h×nh VN: PhÇn kÕt luËn sgk/102 hoÆc nªu 3 ®Ò môc trong bµi. - Nh©n tè chñ yÕu h×nh thµnh nªn ®Þa h×nh VN lµ: LÞch sö ph¸t triÓn tù nhiªn l©u dµi vµ phøc t¹p, tÝnh chÊt nhiÖt ®íi Èm giã mïa vµ t¸c ®éng m¹nh mÏ cña con ng­êi. 2) §Þa h×nh n­íc ta chia lµm mÊy khu vùc? Nªu ®Æc ®iÓm tõng khu vùc - §Þa h×nh chia lµm 3 khu vùc: Khu ®åi nói, khu ®ång b»ng, bê biÓn vµ thÒm lôc ®Þa. - §Æc ®iÓm tõng khu vùc: * Khu ®åi nói: Khu vùc §«ng B¾c T©y B¾c Tr­êng S¬n B¾c Tr­êng S¬n Nam VÞ trÝ T¶ ng¹n S.Hång H÷u ng¹n S.Hång Tõ S.C¶ -> D·y B¹ch M· PhÝa t©y NTBé §Æc ®iÓm §H - Ngoµi ra cßn vïng b¸n b×nh nguyªn §N Bé vµ vïng ®åi trung du B¾c bé: Lµ vïng chuyÓn tiÕp gi÷a ®åi nói víi ®ång b»ng * Khu vùc ®ång b»ng: Chia 2 lo¹i ®ång b»ng ch©u thæ vµ ®ång b»ng duyªn h¶i: - §B ch©u thæ: §B s«ng Hång vµ §B s«ng Cöu Long. + Gièng nhau: §Òu h×nh thµnh ë vïng sôt lón lín do phï sa c¸c s«ng båi ®¾p nªn, cã diÖn tÝch réng, bÒ mÆt t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng. + Kh¸c nhau: §ång b»ng S«ng Hång S«ng Cöu Long DiÖn tÝch 15.000 km2 40.000 km2 §Æc ®iÓm bÒ mÆt - Lµ mét tam gi¸c ch©u, ®Ønh ë ViÖt Tr×, ®¸y ë ven vÞnh B¾c Bé. - §Þa h×nh thÊp dÇn ra tíi biÓn theo h­íng TB -> §N - Cã HT ®ª ®iÒu dµi >2700 km. trong ®ª cã nhiÒu « tròng thÊp h¬n mùc n­íc ngoµi ®ª tõ 3->7m - Cao TB 2->3m so víi mùc n­íc biÓn. - Kh«ng cã HT ®ª ng¨n lò nªn vµo mïa lò nhiÒu vïng bÞ ch×m ngËp s©u: §ång Th¸p M­êi, tø gi¸c Long Xuyªn... - N­íc biÓn x©m nhËp s©u - §B duyªn h¶i Trung bé: Nhá hÑp bÞ chia c¾t thµnh nhiÒu « nhá * Bê biÓn vµ thÒm lôc ®Þa: - Bê biÓn: Chia 2 lo¹i bê biÓn båi tô vµ bê biÓn mµi mßn ch©n nói h¶i ®¶o. - ThÒm lôc ®Þa biÓn lµ phÇn nèi tiÕp gi÷a ®Êt liÒn víi biÓn, më réng t¹i c¸c vïng biÓn thuéc vÞnh B¾c Bé vµ Nam Bé ®é s©u kh«ng qu¸ 100m. 3) §Æc ®iÓm chung cña khÝ hËu n­íc ta lµ g×? NÐt ®éc ®¸o cña khÝ hËu thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? - §Æc ®iÓm chung cña KH:Mang tÝnh chÊt nhiÖt ®íi Èm giã mïa vµ tÝnh chÊt ®a d¹ng, thÊt th­êng. - NÐt ®éc ®¸o cña KH lµ tÝnh chÊt nhiÖt ®íi Èm giã mïa: + N­íc ta nhËn ®­îc mét nguån nhiÖt n¨ng to lín: BQ/1m2 l·nh thæ nhËn ®­îc >1triÖu kilo calo, sè giê n¾ng ®¹t tõ 1400 -> 3000 giê/n¨m. + T0 TB n¨m >210C, ta ­ng dÇn tõ B¾c -> Nam. + L­îng m­a Èm lín ®¹t tõ 1500 -> >2000mm/n¨m. §é Èm ®¹t >80%. + Chia thµnh 2 mïa giã kh¸c nhau râ rÖt: Mïa ®«ng cã giã mïa ®«ng b¾c l¹nh, kh«. Mïa h¹ cã giã mïa t©y nam nãng, Èm, m­a nhiÒu. 4) N­íc ta cã mÊy miÒn KH? Nªu ®Æc ®iÓm cña tõng miÒn? - N­íc ta cã 4 miÒn khÝ hËu: MiÒn KH phÝa B¾c, miÒn KH ®«ng Tr­êng S¬n, miÒn KH phÝa Nam, miÒn KH biÓn §«ng. - §Æc ®iÓm tõng miÒn: MiÒn khÝ hËu §Æc ®iÓm khÝ hËu tõng miÒn PhÝa B¾c - Cã mïa ®«ng l¹nh nhÊt c¶ n­íc, t­¬ng ®èi Ýt m­a, nöa cuèi mïa ®«ng Èm ­ít. Mïa h¹ nãng Èm m­a nhiÒu. §«ng Tr­êng S¬n - Cã mïa m­a lÖch h¼n sang thu ®«ng. PhÝa Nam - Cã khÝ hËu cËn xÝch ®¹o: T0 ®é quanh n¨m cao, cã 1 mïa m­a vµ 1 mïa kh« t­¬ng ph¶n s©u s¾c. BiÓn §«ng - Mang tÝnh chÊt giã mïa nhiÖt ®íi h¶i d­¬ng râ rÖt. 5) N­íc ta cã mÊy mïa KH? Nªu ®Æñat­ng khÝ hËu tõng mïa? - N­íc ta cã 2 mïa khÝ hËu: Mïa giã ®«ng b¾c vµ mïa giã t©y nam - §Æc ®iÓm tõng mïa: Mïa khÝ hËu Mïa giã ®«ng b¾c Mïa giã t©y nam Thêi gian Tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 3 Tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 10 §Æc ®iÓm khÝ hËu - NÐt ®Æc tr­ng lµ sù ho¹t ®éng m¹nh mÏ cña giã ®«ng b¾c vµ xen kÏ lµ nh÷ng ®ît giã ®«ng nam - KhÝ hËu c¸c miÒn kh¸c nhau râ rÖt: + MiÒn B¾c cã mïa ®«ng l¹nh kh«ng thuÇn nhÊt: §Çu mïa thêi tiÕt se l¹nh, kh« hanh. Cuèi mïa lµ tiÕt xu©n víi m­a phïn Èm ­ít. + MiÒn Trung cã m­a lín. + MiÒn Nam Bé vµ T©y Nguyªn: Thêi tiÕt nãng kh« æn ®Þnh suèt mïa. - NÐt ®Æc tr­qng lµ mïa thÞnh hµnh cña giã t©y nam vµ giã tÝn phong cña NC B¾c, xen kÏ lµ giã ®«ng nam. - NÒn nhiÖt ®é cao trªn c¶ n­íc TB >250C. L­îng m­a lín chiÕm >80% l­îng m­a c¶ n¨m. Riªng phÝa ®«ng Tr­êng S¬n thêi tiÕt kh«, nãng Ýt m­a. - Trong mïa nµy th­êng x¶y ra b·o nhiÖt ®íi. 6) Nªu ®Æc®iÓm chung cña s«ng ngßi VN? - M¹ng l­íi SN dµy ®Æc, ph©n bè réng kh¾p trªn c¶ n­íc. - S«ng ngßi n­íc ta ch¶y theo 2 h­íng chÝnh: H­íng TB - §N vµ h­íng vßng cung. - S«ng ngßi n­íc ta cã 2 mïa n­íc: Mïa c¹n vµ mïa lò. Mïa lò chiÕm 70 - 80% l­îng n­íc c¶ n¨m. - S«ng ngßi VN mang nhiÒu phï sa: Mçi n¨m s«ng ngßi n­íc ta chë ra biÓn kho¶ng 200 tÊn phï sa. 7) N­íc ta cã mÊy khu vùc s«ng lín? Nªu ®Æc ®iÓm tõng khu vùc s«ng? C¸c khu vùc s«ng B¾c Bé Trung Bé Nam Bé HT s«ng lín S«ng Hång, s«ng Th¸i B×nh, s«ng K× Cïng - B»ng Giang, s«ng M· S«ng C¶, s«ng Thu Bån, s«ng §µ R»ng S«ng Cöu Long, s«ng BÐ. §Æc ®iÓm - ChÕ ®é ch¶y thÊt th­êng, s«ng cã h×nh nan qu¹t. - Lò nhanh vµ kÐo dµi 5 th¸ng tõ th¸ng 5-10 - S«ng nhá, ng¾n, ®é dèc lín. - Lò lªn nhanh, ®ét ngét rót nhanh - Lò vµo cuèi n¨m tõ th¸ng 9 -12 - Cã l­îng n­íc ch¶y lín, chÕ ®é ch¶y theo mïa nh­ng ®iÒu hßa h¬n - Lßng s«ng réng vµ s©u, ¶nh h­ëng cña thñy triÒu lín. 7) §Æc ®iÓm chung cña ®Êt VN? So s¸nh 3 nhãm ®Êt chÝnh vÒ ®Æc tÝnh, sù ph©n bè vµ gi¸ trÞ sö dông? - §Êt VN rÊt ®a d¹ng, thÓ hiÖn râ tÝnh chÊt nhiÖt ®íi giã mïa Èm cña thiªn nhiªn VN. + Cã nhiÒu lo¹i ®Êt kh¸c nhau, nh­ng chia lµm 3 nhãm ®Êt chÝnh: ®Êt Feralit, ®Êt phï sa, ®Êt mïn nói cao. + Cã nhiÒu nh©n tè h×nh thµnh ®Êt: §¸ mÑ, ®Þa h×nh, khÝ hËu, thñy v¨n, sinh vËt vµ c¶ t¸c ®éng cña con ng­êi - So s¸nh 3 nhãm ®Êt: Nhãm ®Êt Feralit Phï sa Mïn nói cao TØ lÖ, n¬i ph©n bè 65%, tËp trung ë vïng ®åi nói thÊp 24%, tËp trung ë ®ång b»ng 11%, chØ cã ë c¸c vïng nói cao §Æc tÝnh - Chua, nghÌo mïn, nhiÒu sÐt, cã mµu ®á vµng. - Th­êng kÕt vãn l¹i thµnh ®¸ ong - §Êt t¬i, xèp, ®é ph× cao. - Chia lµm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau - H×nh thµnh trªn th¶m thùc vËt rõng cËn nhiÖt vµ «n ®íi. - §Êt t¬i xèp, nhiÒu mïn Gi¸ trÞ sö dông - Trång rõng vµ c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy. - Cã gi¸ trÞ lín ®èi trång c©y l­¬ng thùc lóa, hoa mµu, c©y CN hµng n¨m - Cã gi¸ trÞ lín ®èi víi trång rõng ®Çu nguån, c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy 8) Nªu ®Æc ®iÓm chung cña sinh vËt VN? Chøng minh sinh vËt VN cã gi¸ trÞ to lín vÒ nhiÒu mÆt? (kinh tÕ - x· héi, n©ng cao ®êi sèng, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i) - §Æc ®iÓm chung cña sinh vËt VN: §a d¹ng, phong phó + VÒ thµnh phÇn loµi sinh vËt + VÒ kiÓu gen di truyÒn + VÒ kiÓu hÖ sinh th¸i + VÒ c«ng dông cña c¸c s¶n phÈm sinh häc. - Sinh vËt VN cã gi¸ trÞ to lín vÒ nhiÒu mÆt: + Cung cÊp nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp: Gç, tre, nøa, m©y, song, da, x­¬ng, sõng... + Cung cÊp thùc phÈm: ThÞt, trøng, s÷a... + Cung cÊp d­îc liÖu: MËt gÊu, cao x­¬ng c¸c laßi ®éng vËt... + Lµm c¶nh + Phôc vô cho nghiªn cøu khoa häc... 9) Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña thiªn nhiªn VN: - VN lµ mét n­íc nhiÖt ®íi giã mïa Èm. - ......................... ven biÓn. - ...........xø së cña c¶nh quan ®åi nói - Thiªn nhiªn VN ph©n hãa ®a d¹ng, phøc t¹p. 10) V× sao tÝnh chÊt nhiÖt ®íi cña miÒn B¾c vµ §B B¾c Bé l¹i bÞ gi¶m sót kh¸ m¹nh? - Do ¶nh h­ëng cña vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ ®Þa h×nh: + VÞ trÝ ®Þa lÝ: N»m ë gÇn khu vùc ngo¹i chÝ tuyÕn cña Hoa Nam Trung Quèc=> chÞu ¶nh h­ëng m¹nh mÏ cña giã mïa cùc ®íi. + Do ®Þa h×nh thÊp cã c¸c c¸nh cung nói më réng vÒ phÝa B¾c, quy tô ë Tam §¶o trùc tiÕp ®ãn giã mïa ®«ng B¾c trµn s©u vµo néi ®Þa cña miÒn lµm cho mïa ®«ng ë ®©y l¹nh nhÊt so víi c¶ n­íc. Mïa ®«ng ®Õn sím vµ kÕt thóc muén. 11) §Æc ®iÓm tù nhiªn næi bËt cña miÒn T©y B¾c vµ B¾c Trung Bé? - §Þa h×nh cao nhÊt n­íc ta: Lµ miÒn nói non trïng ®iÖp, hiÓm trë, nói cao, thung lòng s©u, s«ng l¾m th¸c, ghÒnh. - KhÝ hËu ®Æc biÖt do t¸c ®éng cña ®Þa h×nh: Mïa ®«ng ®Õn muén, kÕt thóc kh¸ sím kÐo dµi trong 3 th¸ng (th¸ng 11 -> 1). Mïa h¹ ®Õm sím cã giã t©y kh«, nãng. Ngoµi ra cßn cã sù ph©n hãa theo ®é cao. - Tµi nguyªn phong phó, ®a d¹ng ®ang ®­îc ®iÒu tra, khai th¸c: + TiÒm n¨ng thñy ®iÖn. + Kho¸ng s¶n : Cã hµng tr¨m má vµ ®iÓm quÆng kh¸c nhau. + Tµi nguyªn rõng: Cã ®ñ c¸c vµnh ®ai rõng (nhiÖt ®íi, cËn nhiÖt vµ «n ®íi) + Tµi nguyªn biÓn: H¶i s¶n, danh lam th¾ng c¶nh ®Ñp.