Đề cương ôn thi học kì I môn Giáo dục công dân Lớp 11 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Việt Đức

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI ĐỀ CƯƠNG ÔN THI HỌC KỲ I TRƯỜNG THPT VIỆT ĐỨC MÔN GDCD 11 A. MỤC TIÊU Giúp học sinh: - Củng cố lại các kiến thức đã đã học, nắm chắc các kiến thức chính. - Có ý thức vận dụng những kiến thức đó trong cuộc sống. Có thái độ nghiêm túc trong học tập. - Hs có kỹ năng tổng hợp hệ thống hóa một cách chính xác, khoa học các kiến thức cần nhớ, chuẩn bị kiểm tra học kỳ I. B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH: Gv: Sgk, Stk, bảng phụ, phiếu học tập. Hs: Chuẩn bị bài ở nhà. C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: I. Ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị của học sinh. III. Giảng bài mới: 1. Đặt vấn đề: Gv: Nêu yêu cầu của tiết ôn tập, gợi dẫn học sinh vào bài. 2. Triển khai bài: Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh ôn tập phần lý thuyết Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 1. Công dân với sự phát triển kinh tế. I. Lý thuyết Bài 1 : Công dân với sự phát triển kinh t ế 2. Hàng hóa - Tiền tệ - Thị trường . 1. S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt - ThÕ nµo lµ s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt? 3. Quy luật giá trị trong sản xuất và lưu thông hàng hóa. - Vai trß cña s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt 2. Các yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất 4. Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông - Sức lao động hàng hóa. - Đối tượng lao động - Tư liệu lao động 5. Cung - Cầu trong sản xuát và lưu thông hàng hóa. 3. Ý nghĩa của phát triển kinh tế : - Đối với cá nhân 6. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đât nước. - Đối với gia đình - Đối với xã hội Bài 2: Hàng hóa - Tiền tệ - Thị trường 1. Hàng hóa - Khái niệm hàng hóa - Hai thuộc tính của hàng hóa 2. Tiền tệ - Nguồn gốc và bản chất của tiền tệ - Các chức năng của tiền tệ 3. Thị trường - Thị trường là gì? Hs: - Các chức năng cơ bản của thị trường. -Chia làm 6 nhóm thảo luận, trình bày lại nội Bài 3: Quy luật giá trị trong sản xuất và lưu dung bài học bằng các sơ đồ tư duy. thông hàng hóa -Đại diện các nhóm trình bày -Các nhóm khác lắng nghe bổ sung 1. Nội dung quy luật giá trị - Nội dung - Biểu hiện GV: 2. Tác động của quy luật giá trị -Nhận xét bổ sung - Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa. -Chốt lại những ý chính - Kích thích LLXS phát triển và năng suất lao động xã hội tăng lên. - Phân hóa giàu – nghèo giữa những người sản xuất hàng hóa. 3. Vận dụng quy luật giá trị - Nhà nước - Công dân. Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hóa 1. Cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh 2. Mục đích của cạnh tranh 3. Tính hai mặt của cạnh tranh - Mặt tích cực - Mặt hạn chế Bài 5: Cung - Cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hóa 1. Khái niệm cung, cầu 2. Mối quan hệ cung - cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hóa - Nội dung quan hệ cung - cầu - Biểu hiện của nội dung quan hệ cung - cầu. 3. Vận dụng quan hệ cung - cầu - Nhà nước - Người sản xuất, kinh doanh - Người tiêu dùng. Bài 6: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước 1. Khái niệm, tính tất yếu khách quan và tác dụng của CNH, HĐH đất nước. 2. Nội dung cơ bản của CNH, HĐH ở nước ta - Phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất. - xây dựng một cơ cấu kinh tế hợp lý, hiện đại và hiệu quả. 3. Trách nhiệm của công dân đối với sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. Hoạt động 2: Hướng dẫn hs làm một số bài tập ở SGK và giải đáp một số thắc mắc của học sinh Hoạt động của thầy và trò - Hướng dẫn hs làm một số bài tập ở SGK. -Giải đáp thắc mắc của HS xung quanh Nội dung kiến thức các kiến thức đã học liên hệ vào cuộc II. Bài tập sống. Thời gian còn lại gv yêu cầu học sinh xem (Các bài tập trong SGK, sách bài tập) lại các bài tập sau mỗi bài học. Bài tập nào còn vướng mắc hs trao đổi với nhau. IV. Củng cố: Gv: Phát phiếu học tập cho học sinh về nội dung có liên quan đến một số bài học. Hs: Làm bài vào phiếu học tập Gv: Nhận xét bài làm của các em, sau đó khái quát nội dung ôn tập. Gv: Khái quát nội dung chính V. Dặn dò: Học bài, hoànthành các bài tập. Chuẩn bị kiểm tra học kỳ I. LƯU Ý: 1. Hình thức kiểm tra: - Trắc nghiệm 70% (28 câu hỏi) - Tự luận 30% (1 câu hỏi) 2. Thời gian kiểm tra 45 phút NỘI DUNG ÔN TẬP CHI TIẾT PHẦN 1: LÝ THUYẾT BÀI 1: Công dân với sự phát triển kinh tế 1. S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt a) ThÕ nµo lµ s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt? S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt lµ sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo tù nhiªn, biÕn ®æi c¸c yªó tè cña tù nhiªn ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu cña m×nh. b)Vai trß cña s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt - Lµ c¬ së tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña con ng­êi vµ x· héi loµi ng­êi. - Th«ng qua lao ®éng s¶n xuÊt, con ng­êi ®­îc c¶i t¹o, ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¶ vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn. - Ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ trung t©m, lµ tiÒn ®Ò thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña x· héi ph¸t triÓn. * KÕt luËn: Nh­ vËy, SXCCVC lµ c¬ së cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña XH, xÐt ®Õn cïng quyÕt ®Þnh toµn bé sù vËn ®éng cña ®êi sèng XH. 2. C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. a)Søc lao ®éng - Kh¸i niÖm: Sgk ThÓ lùc Søc lao ®éng TrÝ lùc - Lao ®éng: Lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã ý thøc cña con ng­êi lµm biÕn ®æi nh÷ng yÕu tè cña tù nhiªn cho phï hîp víi nhu cÇu cña con ng­êi. - So s¸nh 2 kh¸i niÖm SL§ vµ L§: + SLĐ: mới chỉ là khả năng + LĐ: là sự tiêu dùng SLĐ trong hiện thực. - Phân biệt sự khác nhau về chất giữa hoạt động lao động của con người với hoạt động của loài vật + Hoạt động của loài vật chỉ mang tính bản năng. + LĐ là hđ bản chất nhất của con người: Tự giác,có ý thức, có mục đích, sáng tạo ra công cụ lao động. b) §èi t­îng lao ®éng: - Kh¸i niÖm ( SGK ) Loại có sẵn trong tự nhiên §èi t­îng lao ®éng: Loại đ· tr¶i qua tác động cña L§ => * Kết luận: + Sù ph¸t triÓn cña CMKH - CN hiÖn ®¹i lµm cho lo¹i §TL§ thø 2 ngµy cµng phong phó, hiÖn ®¹i ( Nguån n¨ng l­îng vµ vËt liÖu míi ). + §TL§ thuéc loại thứ nhÊt ®ang cã xu h­íng c¹n kiÖt. V× vËy, trong qu¸ tr×nh lao ®éng sx, con ng­êi cÇn cã ý thøc tiÕt kiÖm, sö dông hîp lÝ vµ b¶o vÖ TNTN, m«i tr­êng sinh th¸i. c) T­ liÖu lao ®éng: - Kh¸i niÖm ( SGK ) C«ng cô L§ T­ liÖu lao ®éng: HÖ thèng b×nh chứa KÕt cÊu h¹ tÇng * Mối quan hệ giữa các yếu tố của quá trình sản xuất §TL§ + T­ liÖu L§ =T­ liÖu SX V× vËy, qu¸ tr×nh lao ®éng SX lµ sù kÕt hîp gi÷a SL§ víi TLSX => KÕt luËn: Trong c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh SX, TLL§ vµ §TL§ b¾t nguån tõ TN. Cßn SL§ víi tÝnh s¸ng t¹o gi÷ vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh nhÊt. 3. Ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ý nghÜa cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi c¸ nh©n, gia ®×nh vµ x· héi. a) Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ g× ? - Kh¸i niÖm: Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ sù t¨ng tr­ëng KT g¾n liÒn víi c¬ cÊu KT hîp lÝ, tiÕn bé vµ c«ng b»ng XH. - Néi dung cña ph¸t triÓn kinh tÕ T¨ng tr­ëng kinh tÕ Ph¸t triÓn kinh tÕ C«ng b»ng XH + T¨ng tr­ëng kinh tÕ: . TTKT lµ sù t¨ng lªn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm vµ c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra nã trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh ( 1 n¨m ) . Th­íc ®o TTKT cña 1 quèc gia lµ : GDP, GNP . TTKT ph¶i g¾n víi møc t¨ng d©n sè, ph¶i cã CS d©n sè phï hîp. + T¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i ®i ®«i víi c«ng b»ng x· héi. . T¹o ®k cho mäi ng­êi cã quyÒn b×nh ®¼ng trong cèng hiÕn vµ h­ëng thô kÕt qu¶ TTKT. . TTKT ph¶i phï hîp víi sù biÕn ®æi nhu cÇu ph¸t triÓn toµn diÖn cña con ng­êi vµ XH, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. - MQH biện chứng giữa TTKT với công bằng xã hội: + Khi t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao => t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i quyÕt c«ng b»ng XH + Khi c«ng b»ng XH ®­îc ®¶m b¶o sÏ t¹o ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ. b) Ý nghÜa cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi c¸ nh©n, gia ®×nh vµ x· héi - §èi víi c¸ nh©n T¹o ®iÒu kiÖn cho mçi ng­êi: +Cã viÖc lµm +Thu nhËp æn ®Þnh, c/s Êm no + Cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc søc khoÎ + Nhu cÇu vËt chÊt, tinh thÇn phong phó + Cã ®k häc tËp ph¸t triÓn toµn diÖn. - §èi víi gia ®×nh + Ph¸t triÓn KT lµ c¬ së quan träng ®Ó gia ®×nh thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng cña m×nh + §Ó gia ®×nh thùc sù lµ tæ Êm h¹nh phóc cña mçi ng­êi, lµ tÕ bµo lµnh m¹nh cña XH. - §èi víi x· héi + T¨ng thu nhËp quèc d©n vµ phóc lîi x· héi, chÊt l­îng cuéc sèng cña nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn (...) + Gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, gi¶m tÖ n¹n x· héi. + Lµ tiÒn ®Ò ph¸t triÓn v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c cña x· héi, æn ®Þnh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi. + Cñng cè an ninh quèc phßng. + Lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó kh¾c phôc sù tôt hËu x· héi vÒ kinh tÕ so víi c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi; x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ, më réng quan hÖ quèc tÕ, ®Þnh h­íng XHCN. Bài 2: Hàng hóa - Tiền tệ - Thị trường 2. Hµng ho¸ a) Hµng ho¸ lµ g× ? - §iÒu kiÖn ®Ó s¶n phÈm trë thµnh hµng ho¸: Do lao ®éng t¹o ra Cã c«ng dông nhÊt ®Þnh Th«ng qua trao ®æi mua, b¸n. - Kh¸i niÖm: Hµng ho¸ lµ s¶n phÈm cña lao ®éng cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu nµo ®ã cña con ng­êi th«ng qua trao ®æi mua -b¸n. - Hµng ho¸ bao gåm: + Hàng hóa vËt thÓ (hữu hình) + Hàng hóa phi vËt thÓ (H2 dÞch vô). => * Hµng ho¸ lµ mét ph¹m trï lÞch sö, chØ tån t¹i trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸. b) Hai thuéc tÝnh cña hµng ho¸ - Gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ + Khái niệm : Lµ c«ng dông cña vËt phÈm cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu nµo ®ã cña con ng­êi. + §Æc ®iÓm cña GTSD: ▪ Mét H2 cã 1 hoÆc nhiÒu GTSD ▪ Đ­îc ph¸t hiÖn cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ KH - KT. ▪ Dµnh cho ng­êi mua, cho x· héi ( ko ph¶i cho ng­êi SX ra hµng ho¸ ) ▪ VËt mang GTSD còng ®ång thêi lµ mang gi¸ trÞ trao ®æi. => GTSD là một phạm trù vĩnh viễn v× GTSD cña H2 do thuéc tÝnh TN cña nã q® vµ lµ ND vËt chÊt cña cña c¶i. Hay nãi c¸ch kh¸c, GTSD lµ mÆt cña c¶i cña XH, nhê viÖc tiªu dïng GTSD mµ ®êi sèng cña con ng­êi vµ XH ngµy cµng phong phó, ®a d¹ng. - Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ + Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®­îc th«ng qua gi¸ trÞ trao ®æi. Gi¸ trÞ trao ®æi lµ tØ lÖ trao ®æi gi÷a c¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ sö dông kh¸c nhau. VD: 1m vải = 1m vải = Giá trị trao 5 kg thóc 10 kg thóc đổi ( Tỉ lệ trao đổi ) Giá trị ( Tỉ lệ trao 2h = 2h 2h = 2h đổi ) + Khái niệm : Gi¸ trÞ hµng ho¸ lµ L§XH cña ng­êi SX hµng ho¸ kÕt tinh trong hµng ho¸. + §Æc ®iÓm cña gi¸ trÞ: ▪ GT hµng ho¸ lµ lao ®éng cña ng­êi SX hµng ho¸ kÕt tinh trong hµng ho¸ ▪ GT lµ néi dung, lµ c¬ së cña gi¸ trÞ trao ®æi ▪ GT hµng ho¸ biÓu hiÖn MQH s¶n xuÊt gi÷a nh÷ng ng­êi SX hµng ho¸ => GT lµ mét ph¹m trï lÞch sö ( g¾n liÒn víi sù tån t¹i cña nÒn KT hµng ho¸ ) c) TÝnh thèng nhÊt vµ m©u thuÉn gi÷a hai thuéc tÝnh cña hµng ho¸: Hµng ho¸ lµ sù thèng nhÊt cña 2 thuéc tÝnh gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ. §ã lµ sù thèng nhÊt cña 2 mÆt ®èi lËp mµ thiÕu 1 trong 2 thuéc tÝnh th× SP kh«ng trë thµnh hµng ho¸. BiÓu hiÖn: - Ng­êi SX hµng ho¸ t¹o ra GTSD nh­ng môc ®Ých lµ gi¸ trÞ - Ng­êi mua cÇn gi¸ trÞ sö dông => thùc hiÖn ®­îc GT cña hµng ho¸ ( mua ®­îc hµng ho¸ ®ã ) * KÕt luËn: Hµng ho¸ ®­îc SX ra trong nÒn KTTT ko ph¶i cho nhu cÇu nãi chung, mµ chØ ®¸p øng nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. 2. TiÒn tÖ a Nguån gèc vµ b¶n chÊt cña tiÒn tÖ - Nguån gèc xuÊt hiÖn tiÒn tÖ +TiÒn tÖ xuÊt hiÖn lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi cña s¶n xuÊt, trao ®æi hµng ho¸ vµ c¸c h×nh th¸i gi¸ trÞ. + Khi vËt ngang gi¸ chung ®­îc cè ®Þnh ë vµng th× h×nh th¸i tiÒn tÖ cña gi¸ trÞ xuÊt hiÖn. + TiÒn tÖ xuÊt hiÖn => thÕ giíi hµng ho¸ ph©n lµm hai cùc: Mét bªn lµ nh÷ng hµng ho¸ th«ng th­êng, mét bªn lµ hµng ho¸ ®ãng vai trß tiÒn tÖ. - B¶n chÊt cña tiÒn tÖ: + Lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt ®­îc t¸ch ra lµm vËt ngang gi¸ chung cho tÊt c¶ hµng ho¸ + Lµ sù biÓu hiÖn chung cña gi¸ trÞ + BiÓu hiÖn mèi quan hÖ s¶n xuÊt gi÷a nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸ b) C¸c chøc n¨ng cña tiÒn tÖ - Th­íc ®o gi¸ trÞ + TiÒn tÖ dïng ®Ó ®o l­êng vµ biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸. + Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®­îc biÓu hiÖn b»ng 1 l­îng tiÒn nhÊt ®Þnh, ®­îc gäi lµ gi¸ c¶. => Gi¸ trÞ H2 = CPSX + Lîi nhuËn - Ph­¬ng tiÖn l­u th«ng TiÒn lµm m«i giíi trong qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸ theo c«ng thøc: H - T - H (Hàng - Tiền - Hàng ) H - T: Qu¸ tr×nh b¸n H - T : Qu¸ tr×nh mua B¸n hµng ho¸ lÊy tiÒn råi dïng tiÒn ®Ó mua hµng ho¸ m×nh cÇn. - Ph­¬ng tiÖn cÊt tr÷ + TiÒn rót khái l­u th«ng ®­îc cÊt tr÷ ®Ó khi cÇn ®em ra mua hµng. + TiÒn lµ ®¹i biÓu cho cña c¶i cña XH d­íi h×nh th¸I gi¸ trÞ, nªn viÖc cÊt tr÷ tiÒn lµ h×nh thøc cÊt tr÷ cña c¶i => §Ó lµm ®­îc chøc n¨ng nµy tiÒn ph¶i ®ñ gi¸ trÞ, tøc lµ tiÒn ®óc b»ng vµng, hay nh÷ng cña c¶i b»ng vµng. - Ph­¬ng tiÖn thanh to¸n TiÒn ®­îc dïng ®Ó chi tr¶ sau khi giao dÞch, mua b¸n: Nép thuÕ, tr¶ nî, tr¶ tiÒn mua chÞu hµng, nép tiÒn ®iÖn tho¹i, tiÒn ®iÖn n­íc - TiÒn tÖ thÕ giíi + Khi trao ®æi hµng ho¸ v­ît ra khái biªn giíi quèc gia, tiÒn tÖ lµm chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi. + TiÒn tÖ lµm nhiÖm vô di chuyÓn cña c¶i tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c.V× vËy, ph¶i lµ tiÒn vµng hoÆc tiÒn tÝn dông ®­îc c«ng nhËn lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ, trao ®æi theo tØ gi¸ hèi ®o¸i * Kết luận: - Năm chức năng của tiền tệ có mối quan hệ mật thiết với nhau; - Sự phát triển của các chức năng tiền tệ phản ánh sự phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hoá. - TiÒn tÖ lµ sù thÓ hiÖn chung cña gi¸ trÞ XH, do ®ã tiÒn rÊt quý. 3. ThÞ tr­êng a) ThÞ tr­êng lµ g× ? - Nguån gèc: ThÞ tr­êng xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña SX vµ l­u th«ng hµng ho¸. - C¸c d¹ngthÞ tr­êng: + TT gi¶n ®¬n: ( h÷u h×nh ), s¬ khai g¾n víi ko gian, thêi gian nhÊt ®Þnh. VD: Chî, b¸ch ho¸ , cửa hàng + TT hiÖn ®¹i ( v« h×nh ) viÖc trao ®æi H2 diÔn ra linh ho¹t th«ng qua h×nh thøc m«i giíi trung gian, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ VD: TT nhµ ®Êt, TT chøng kho¸n, TT KH - c«ng nghÖ. - C¸c yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh TT: + Hµng ho¸ +TiÒn tÖ + Ng­êi b¸n, ng­êi mua => H×nh thµnh c¸c quan hÖ: hµng ho¸ - tiÒn tÖ , mua - b¸n, cung - cÇu, gi¸ c¶ hµng ho¸ => Kh¸i niÖm thÞ tr­êng: ThÞ tr­êng lµ lÜnh vùc trao ®æi, mua b¸n mµ ë ®ã c¸c chñ thÓ kinh tÕ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶ vµ sèl­îng hµng ho¸, dÞch vô. b) C¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña thÞ tr­êng - Chøc n¨ng thùc hiÖn (hay thõa nhËn) gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸. TT lµ n¬i kiÓm tra cuèi cïng vÒ chñng lo¹i, h×nh thøc, mÉu m·, sè l­îng, chÊt l­îng hµng ho¸. Những hàng hoá nào thích hợp với nhu cầu, thị hiếu của XH thì bán được. Từ đó những CPLĐ để SX hàng hoá đó được XH chấp nhận, GT của hàng hoá được thực hiện, H2 ®ã cã Ých cho XH vµ ng­îc l¹i. - Chøc n¨ng th«ng tin TT cung cÊp cho c¸c chñ thÓ vÒ: + quy m« cung - cÇu + gi¸ c¶, chÊt l­îng H2 + chñng lo¹i, c¬ cÊu + ®k mua b¸n cña hµng ho¸, dÞch vô ... => Nh÷ng th«ng tin nµy gióp cho ng­êi b¸n ®­a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi thu lîi nhuËn, cßn ng­êi mua ®iÒu chØnh viÖc mua sao cho cã lîi nhÊt. - Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt, kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng Sù biÕn ®éng cña cung - cÇu, gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng ®Òu cã sù t¸c ®éng ®Õn viÖc ®iÒu tiÕt SX vµ l­u th«ng hµng ho¸ trong x· héi. ( §iÒu tiÕt c¸c yÕu tè SX tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c, lu©n chuyÓn H2 tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c). BiÓu hiÖn: + Khi gi¸ c¶ 1 hµng ho¸ t¨ng lªn -> kÝch thÝch XH SX nhiÒu hµng ho¸ ®ã. Nh­ng l¹i lµm cho nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸ ®ã tù h¹n chÕ. + Ng­îc l¹i: Khi gi¸ c¶ gi¶m kÝch thÝch tiªu dïng nh­ng h¹n chÕ viÖc SX ra H2 ®ã. * KÕt luËn: - HiÓu vµ vËn dông ®­îc c¸c chøc n¨ng cña thÞ tr­êng sÏ gióp cho ng­êi SX vµ ng­êi tiªu dïng giµnh ®­îc lîi Ých kinh tÕ lín nhất. - Nhà nước cần ban hành những CSKT phù hợp để hướng nền KT vào những mục tiêu xác định. Bài 3: Quy luật giá trị trong sản xuất và lưu thông hàng hóa 1. Néi dung cña quy luËt gi¸ trÞ a) Néi dung quy luËt gi¸ trÞ S¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ ph¶i dùa trªn c¬ së thêi gian lao ®éng XH cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã b) BiÓu hiÖn cña quy luËt gi¸ trÞ - Trong s¶n xuÊt: + §èi víi 1 hµng ho¸: Quy luËt gi¸ trÞ yªu cÇu ng­êi s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o sao cho thêi gian lao ®éng c¸ biÖt ®Ó s¶n xuÊt tõng lo¹i hµng ho¸ hay toµn bé hµng ho¸ ph¶i phï hîp víi thêi gian lao ®«ng XH cÇn thiÕt + §èi víi tæng hµng ho¸: Quy lu©tj gi¸ trÞ yªu cÇu: ∑ TGL§CB = ∑ TGL§XH - Trong l­u th«ng hµng ho¸ + §èi víi 1 hµng ho¸ : Quy luËt nµy yªu cÇu viÖc trao ®æi hµng ho¸ còng ph¶i dùa trªn c¬ së TGL§XHCT. Nãi c¸ch kh¸c trao ®æi hµng ho¸ ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c ngang gi¸ Quy luËt gi¸ trÞ yªu cÇu tæng gi¸ c¶ hµng ho¸ sau khi b¸n ph¶i b»ng tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc t¹o ra trong SX. 3. T¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ a) §iÒu tiÕt sản xuất vµ l­u th«ng hµng ho¸ - Người SX, KD dựa vào tín hiệu về sự chuyển động của giá cả thị trường để điều tiết SX và lưu thông hàng hoá. - Sự chuyển dịch từ mặt hang giá cả thấp đến mặt hang giá cả cao. Điều chỉnh quy mô và cơ cấu hàng hoá, dịch vụ theo tín hiệu biến động của giá cả thị trường b) KÝch thÝch lùc l­îng SX ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt L§ t¨ng lªn. - Muèn tránh được rủi ro v à thu ®­îc lîi nhuËn, ng­êi SX kinh doanh ph¶i t×m c¸ch c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi L§, hợp lý hóa SX, thực hành tiết kiệm lµm cho gi¸ trÞ c¸ biÖt thÊp h¬n gi¸ trÞ x· héi. - ViÖc c¶i tiÕn kÜ thuËt lóc ®Çu cßn lÎ tÎ ,vÒ sau mang tÝnh phæ biÕn trong XH ( tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp SXH2 ®ªu ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn kÜ thuËt ) => KÕt qu¶ lµ kÜ thuËt, LLSX ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lao ®éng XH ®­îc n©ng lªn. c) Ph©n ho¸ giµu nghÌo - gi÷a nh÷ng ng­êi SX hµng ho¸. - Sù t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ th«ng qua sù lùa chän tù nhiªn lµm cho ng­êi SX - kinh doanh giỏi trở nên giàu có, thúc đẩy lưu thông hµng ho¸ ph¸t triÓn. - MÆt kh¸c: Ng­êi SX - kinh doanh kÐm sÏ thua lç, ph¸ s¶n vµ trë thµnh nghÌo => lµm c¶n trë kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. * KL: T¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ lu«n cã 2 mÆt: - TÝch cùc: Thóc ®Èy lùc l­îng SX ph¸t triÓn, n©ng cao n¨ng suÊt L§. -> Kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. - H¹n chÕ: Cã sù ph©n ho¸ giµu nghÌo