Chuyên đề Trường THCS tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học và xây dựng điển hình về trường học thân thiện, học sinh tích cực

nghØ, ngµy lÔ, thø 7, chñ nhËt hoÆc kÕt hîp víi c¸c sù kiÖn lín ë ®Þa ph­¬ng. - Tæ chøc vËn ®éng hç trî v× môc ®Ých x©y dùng tr­êng, líp xanh, s¹ch, ®Ñp, an toµn vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng sèng cho häc sinh. Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh, Héi KhuyÕn häc hoÆc §oµn Thanh niªn chñ tr× b¶o trî, nhµ tr­êng tham gia cè vÊn, ®éng viªn. *C©u hái 38. Lµm thÕ nµo ®Ó ®­a c¸c lµn ®iÖu d©n ca vµo tr­êng häc? &Tr¶ lêi 1. Tuyªn truyÒn vËn ®éng ®Ó cã nhËn thøc ®óng vµ tù nguyÖn tham gia: - C¸c lµn ®iÖu d©n ca lµ s¶n phÈm v¨n hãa phi vËt thÓ ®­îc lùa chän mét c¸ch tù nhiªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. §ã lµ mét phÇn cña b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc ®­îc kh¼ng ®Þnh, lµ c¬ së cho nÒn v¨n hãa n­íc nhµ cÇn ®­îc gi÷ g×n, ph¸t huy. - NhiÒu ng­êi, nhÊt lµ mét bé phËn trong giíi trÎ do ch­a cã tr¶i nghiÖm, ch­a hiÓu biÕt ®óng gi¸ trÞ cña c¸c lµn ®iÖu d©n ca trong ®êi sèng thùc tiÔn nªn ban ®Çu cßn ch­a yªu thÝch. Tõ hiÖn t­îng ch­a ®­îc chó ý ®Õn viÖc yªu thÝch vµ trë thµnh nhu cÇu cña ®êi sèng x· héi, nhu cÇu cña c¸c thÕ hÖ häc sinh lµ mét qu¸ tr×nh, trong ®ã cã vai trß cña tuyªn truyÒn vËn ®éng cña nhµ tr­êng. - C¸c thÕ hÖ häc sinh cã lîi thÕ trong viÖc tham gia h¸t d©n ca: hä võa lµ ng­êi thùc hiÖn trùc tiÕp võa lµ ng­êi tuyªn truyÒn ra c¶ céng ®ång vµ còng lµ ng­êi tiÕp thu, gi÷ g×n, ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc. C¸c lµn ®iÖu d©n ca sÏ gãp phÇn trong viÖc gi¸o dôc thÈm mÜ, lµm hµi hßa gi÷a tri thøc vµ ®êi sèng v¨n hãa cña häc sinh. 2. Quy tr×nh ®­a c¸c lµn ®iÖu d©n ca vµo nhµ tr­êng: - T×m hiÓu nguån gèc, xuÊt xø, giíi thiÖu lµn ®iÖu d©n ca ë ®Þa ph­¬ng. Cã thÓ mêi c¸c nghÖ nh©n, ng­êi cã kh¶ n¨ng tr×nh bµy, thÓ hiÖn ®Õn trao ®æi, biÓu diÔn. Tæ chøc s­u tÇm c¸c lµn ®iÖu d©n ca ë ®Þa ph­¬ng trong c¸n bé gi¸o viªn, häc sinh. - Tæ chøc biªn tËp, tæng hîp, lùa chän c¸c lµn ®iÖu d©n ca dù kiÕn ®­a vµo tr­êng häc theo thø tù ­u tiªn. LÊy ý kiÕn réng r·i trong häc sinh, c¸n bé gi¸o viªn vµ phô huynh häc sinh. Cã thÓ ®Æt lêi míi cho c¸c lµn ®iÖu d©n ca. - TËp huÊn cho c¸n bé gi¸o viªn vµ mét sè häc sinh tù nguyÖn tham gia. X©y dùng c¸c c©u l¹c bé v¨n hãa v¨n nghÖ, thµnh lËp c¸c ®éi v¨n hãa v¨n nghÖ d©n gian cña häc sinh. Tæ chøc giao l­u vµ thi biÓu diÔn gi÷a c¸c c©u l¹c bé, c¸c nhµ tr­êng vµ ë khu d©n c­. Tõ ®ã t¹o ®éng lùc cho phong trµo ®­a d©n ca vµo nhµ tr­êng ph¸t triÓn. - ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn, cã thÓ ®­a s©n khÊu, ©m nh¹c vµo nhµ tr­êng th«ng qua viÖc chñ ®éng phèi hîp víi ®oµn nghÖ thuËt ë ®Þa ph­¬ng ®Ó ®­îc hç trî vÒ chuyªn m«n (giíi thiÖu, tr×nh diÔn, tËp luyÖn, ...). - KÕt hîp giíi thiÖu trong néi dung c¸c tiÕt ©m nh¹c vµ trong tiÕt ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp. ë tiÓu häc, cÇn tæ chøc ë mét sè tiÕt häc chiÒu (trong c¸c tr­êng tæ chøc häc 2 buæi/ngµy). ở cÊp trung häc cÇn båi d­ìng ®Ó ph¸t triÓn n¨ng khiÕu cña häc sinh, trong ®ã cã n¨ng khiÕu vÒ ©m nh¹c, thÈm mÜ. 3. Nh÷ng ®iÓm cÇn l­u ý trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn: - Tuyªn truyÒn, vËn ®éng ®Ó c¸n bé gi¸o viªn, nh©n viªn còng nh­ häc sinh cã nhËn thøc ®óng ®¾n, khuyÕn khÝch vµ t¹o høng thó ®Ó häc sinh tù nguyÖn, tù gi¸c tham gia. KÕt hîp víi phô huynh häc sinh vµ c¸c ®oµn nghÖ thuËt ë ®Þa ph­¬ng ®Ó x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch. - TËp hîp tõ nhu cÇu cña häc sinh, ®Þa ph­¬ng ®Ó tõng b­íc thùc hiÖn. Lùa chän c¸c lµn ®iÖu dÔ thùc hiÖn, kh«ng qu¸ khã, kh«ng tèn nhiÒu thêi gian trong thÓ hiÖn, phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m sinh lÝ vµ løa tuæi häc sinh. - ChuÈn bÞ kÜ vÒ tµi liÖu, ng­êi tæ chøc, c¬ së vËt chÊt vµ thêi gian, kh«ng gian thùc hiÖn. *C©u hái 39. ViÖc triÓn khai phong trµo thi ®ua "X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” cã thÓ gÆp nh÷ng khã kh¨n g×, h­íng kh¾c phôc khã kh¨n ®ã? &Tr¶ lêi Thùc tiÔn thÝ ®iÓm x©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn ë mét sè tr­êng cho thÊy viÖc triÓn khai phong trµo thi ®ua cã thÓ sÏ gÆp ph¶i c¸c khã kh¨n c¬ b¶n sau ®©y: 1. ThiÕu nguån lùc, thiÕu thêi gian vµ c¸c ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt cÇn thiÕt. 2. Ch­a cã ®­îc sù phèi hîp ®ång bé tèt vµ quan t©m ®Çy ®ñ cña c¸c cÊp, ngµnh liªn quan, cña gia ®×nh vµ céng ®ång. 3. Cã nh÷ng h¹n chÕ trong ý thøc, thãi quen cña häc sinh, ... Nh÷ng khã kh¨n nµy cã thÓ kh¾c phôc b»ng mét sè gi¶i ph¸p sau: - §Èy m¹nh tuyªn truyÒn vÒ môc ®Ých, ý nghÜa vµ nh÷ng lîi Ých cña phong trµo thi ®ua th«ng qua hÖ thèng truyÒn thanh cña ®Þa ph­¬ng, c¸c buæi häp phô huynh häc sinh lång ghÐp ho¹t ®éng tuyªn truyÒn trong dÞp kØ niÖm c¸c ngµy lÔ lín, c¸c buæi lµm viÖc gi÷a Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng víi cÊp uû, chÝnh quyÒn, c¸c ®oµn thÓ vµ Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh, ... Giíi thiÖu c¸c ®iÓn h×nh tr­êng häc tõng cÊp ë tØnh, huyÖn nhµ vµ ngoµi tØnh lµm tèt phong trµo ®Ó c¸c gi¸o viªn vµ häc sinh tham kh¶o, b×nh luËn vµ chän c¸ch lµm phï hîp cho m×nh. - T¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng x· héi ho¸ gi¸o dôc, ®Æc biÖt lµ huy ®éng nguån lùc cho phong trµo thi ®ua; tham m­u cho chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó ®­a vµo dù to¸n ng©n s¸ch h»ng n¨m, tr­íc hÕt dïng ®Ó gi¶i quyÕt mét sè yªu cÇu tr­íc m¾t nh­: x©y dùng nhµ vÖ sinh ®óng quy c¸ch, c«ng tr×nh n­íc s¹ch, phßng häc, phßng häc bé m«n, c¸c phßng chøc n¨ng kh¸c, ...; tæ chøc qu¶n lÝ chi tiªu ®óng nguyªn t¾c, c«ng khai, d©n chñ vµ cã hiÖu qu¶. - TËp huÊn n©ng cao nhËn thøc vµ kÜ n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng cña gi¸o viªn trong nhµ tr­êng, ph¸t huy sù tham gia cña tËp thÓ gi¸o viªn. T¨ng c­êng h¬n n÷a mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn trong tæ chøc nhµ tr­êng ®Ó thèng nhÊt vÒ néi dung, c¸ch thøc g¾n kÕt c¸c néi dung häc tËp vµ gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng, n©ng cao hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸ d©n gian, vÒ c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, cã sù ph©n phèi thêi gian thÝch hîp cho c¸c lo¹i ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch d¹y häc ®· quy ®Þnh. *C©u hái 40. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c môc tiªu cña phong trµo thi ®ua “X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” víi tr­êng ®¹t chuÈn quèc gia nh­ thÕ nµo? &Tr¶ lêi Tr­êng ®¹t chuÈn quèc gia lµ tr­êng ®¹t c¸c tiªu chuÈn vÒ tæ chøc qu¶n lÝ, vÒ ®éi ngò gi¸o viªn, vÒ c¬ së vËt chÊt - thiÕt bÞ tr­êng häc, vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc, vÒ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc phï hîp víi mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. ChuÈn quèc gia ®èi víi mét tr­êng bao gåm chuÈn c¸c ®Çu vµo vµ chuÈn ®Çu ra cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc. "X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc" víi 5 néi dung lµ mét phong trµo thi ®ua nh»m huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña x· héi ch¨m lo cho sù nghiÖp gi¸o dôc, t¹o m«i tr­êng gi¸o dôc khuyÕn khÝch häc tËp vµ d¹y häc hiÖu qu¶, thùc hiÖn gi¸o dôc toµn diÖn, ®Æc biÖt nhÊn m¹nh gi¸o dôc nh©n c¸ch v¨n ho¸ ViÖt Nam vµ coi c¸c em häc sinh chÝnh lµ nh÷ng ng­êi g×n gi÷ vµ ph¸t huy gi¸ trÞ v¨n ho¸ lÞch sö ViÖt Nam cho céng ®ång x· héi. "Tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc" ®Æc biÖt coi träng vai trß chñ thÓ cña häc sinh, coi träng c¸c mèi quan hÖ th©n thiÖn gi÷a con ng­êi víi m«i tr­êng, céng ®ång, gi÷a con ng­êi víi con ng­êi; ®ång thêi coi träng viÖc gãp phÇn b¶o tån, ph¸t triÓn v¨n ho¸ d©n gian; t«n träng vµ gi÷ g×n c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, c¸ch m¹ng. Møc phÊn ®Êu nh­ thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn 5 néi dung cña phong trµo thi ®ua nµy do c¸c nhµ tr­êng tù chän, tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña m×nh vµ sù hç trî cña c¸c c¬ quan cÊp trªn, tr­íc hÕt trong ngµnh Gi¸o dôc, ngµnh V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lÞch, §oµn TNCS Hå ChÝ Minh, Héi Phô n÷ vµ Héi KhuyÕn häc. Nh­ vËy mäi nhµ tr­êng ®Òu cÇn vµ cã thÓ tham gia phong trµo nµy mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt ®¹t “chuÈn quèc gia”. Tiªu chuÈn cña tr­êng th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc cÇn ®­îc ®­a vµo tiªu chuÈn tr­êng chuÈn quèc gia. *C©u hái 41. Phong trµo thi ®ua “X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” ®­îc ®¸nh gi¸, khen th­ëng theo nh÷ng yªu cÇu nµo? &Tr¶ lêi PhÇn th­ëng lín nhÊt ®èi víi c¸c tr­êng, víi c¸c em häc sinh khi thùc hiÖn phong trµo thi ®ua “X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” lµ niÒm vui ®Õn tr­êng cña c¸c em, lµ hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng gi¸o dôc, lµ sù tr­ëng thµnh vÒ nh©n c¸ch cña c¸c em, lµ niÒm vui cña gia ®×nh, lµ niÒm tin cña x· héi ®èi víi nhµ tr­êng vµ ngµnh Gi¸o dôc. Sù ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c nhÊt ®èi víi nhµ tr­êng khi tham gia phong trµo thi ®ua nµy chÝnh lµ sù thõa nhËn cña häc sinh nhµ tr­êng, cña c¸c thÇy, c« gi¸o trong tr­êng vÒ viÖc tr­êng ®· ®¹t ®­îc 5 néi dung ë møc nµo, b»ng c¸ch nµo. Nh­ vËy, viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ phong trµo thi ®ua ë mçi tr­êng cÇn ®èi chiÕu víi t×nh h×nh cña tr­êng tr­íc khi triÓn khai phong trµo thi ®ua, hoÆc tr­íc mçi ®Çu n¨m häc, ®èi chiÕu víi 5 néi dung cña phong trµo, nhµ tr­êng ®· chän møc phÊn ®Êu cho tõng n¨m häc thÕ nµo theo tinh thÇn: mçi n¨m häc t¹o sù chuyÓn biÕn, tiÕn bé thùc sù ë mét sè néi dung, ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng cña nhµ tr­êng vµ x· héi, nh­ng kh«ng ch¹y theo “bÖnh thµnh tÝch”. Tr­êng nµo cã ®iÒu kiÖn “xuÊt ph¸t” khã kh¨n, nh­ng ®¹t ®­îc tiÕn bé cô thÓ, cã c¸ch lµm hiÖu qu¶, s¸ng t¹o, ®· tù n©ng m×nh lªn qua mçi n¨m häc ®Òu xøng ®¸ng ®­îc ®¸nh gi¸ cao vµ khen th­ëng. Cã thÓ nãi ®¬n gi¶n, viÖc ®¸nh gi¸ phong trµo thi ®ua ë mçi c¬ së theo tiªu chÝ 5 + 1: 5 néi dung phong trµo thi ®ua céng c¸ch lµm thÕ nµo (chñ ®éng, hiÖu qu¶, s¸ng t¹o). ViÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ phong trµo thi ®ua cña mét tr­êng theo tiªu chÝ 5 + 1 nªn ®­îc lµm ë hai h×nh thøc: - Tù tËp thÓ häc sinh, gi¸o viªn vµ tr­êng ®¸nh gi¸ (häc sinh, gi¸o viªn nhµ tr­êng cã thÓ bá phiÕu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ phong trµo thi ®ua cña tr­êng theo tiªu chÝ 5 + 1, trªn c¬ së b¸o c¸o cña HiÖu tr­ëng, sù tù nhËn xÐt cña häc sinh, gi¸o viªn vµ mçi häc sinh, gi¸o viªn tù cho ®iÓm thi ®ua cña 5 + 1 tiªu chÝ, sau ®ã nhµ tr­êng tæng hîp vµ c«ng bè, ph©n tÝch). - CÊp trªn vµ c¸c tæ chøc ngoµi nhµ tr­êng ®¸nh gi¸: Trªn c¬ së ho¹t ®éng thùc tÕ cña nhµ tr­êng, b¸o c¸o cña HiÖu tr­ëng, ý kiÕn ®¸nh gi¸ cña häc sinh, gi¸o viªn, Phßng Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, phèi hîp víi ngµnh V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lÞch, §oµn TNCS Hå ChÝ Minh, Héi Liªn hiÖp Phô n÷, Héi KhuyÕn häc, c¸c ®oµn thÓ vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®¸nh gi¸ vµ ®Ò nghÞ c¸c cÊp khen th­ëng. ViÖc ®¸nh gi¸ vµ khen th­ëng c¸c nhµ tr­êng, c¸c ®Þa ph­¬ng trong phong trµo thi ®ua “X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” cÇn lµm h»ng n¨m, cã s¬ kÕt vµo cuèi häc k× I.