Chuyên đề tháng 3: Ứng dụng Microsoft Powerpoint trong soạn bài giảng giáo án điện tử - Trần Thị Xoan

nh diễn (Slide): Danh sách Choose an AutoLayout: chứa các loại bố cục Slide mà bạn có thể chọn. Dùng chuột chọn một mẫu rồi nhấp OK để tiếp tục. Màn hình làm việc chính của Powerpoint xuất hiện: - Bản trình diễn (slide); - Hệ thống thực đơn (menu); - Hệ thống thanh công cụ; - Hộp ghi chú (note); - Danh sách các Slide đã tạo được; 2.3. Thêm một Slide Để thêm một Slide lên tệp trình diễn đang mở, bạn làm như sau: Bước 1: Mở mục chọn Insert | hoặc bấm tổ hợp phím nóng Ctrl + M. Hộp thoại New slide xuất hiện cho phép chọn mẫu bố cục slide mới này: Bước 2: Hãy chọn một mẫu slide rồi nhấn OK, một Slide mới đã được chèn lên tệp trình diễn. Ý nghĩa một số biểu tượng trên hộp thoại New slide như sau: : Chèn một dòng văn bản đã được định dạng sẵn vào ô này; : Chèn dòng văn bản dạng Bullet; : Chèn danh sách dạng Bullet : Chèn một ảnh vào ô này; : Chèn một sơ đồ tổ chức : Chèn một biểu đồ (Chart) : Chèn một bảng dữ liệu (Table) lên ô này. 2.4. Xoá một slide Để xoá một Slide ra khỏi tệp trình diễn, làm như sau: Bước 1: Nhấn phải chuột lên tên slide cần xoá ở danh sách các slide- bên trái màn hình; Bước 2: Chọn Cut để xoá Slide này. 2.5. Chèn văn bản, hình vẽ Trên Powerpoint, bạn phải dùng đến thanh công cụ Drawing để đưa văn bản (thông qua các Textbox) cũng như đưa các khối hình vẽ lên Slide . 2.6. Chèn hình ảnh, âm thanh Bạn cũng có thể chèn ảnh từ những tệp tin bởi mục chọn: Insert | Picture | , hoặc từ thư viện ảnh Clip Gallery của windows từ mục chọn: Insert | Picture | như đã từng làm trên phần mềm Word. 2.7. Chèn một đoạn phim, đoạn Video: Insert / Movies and Sound Tại hộp thoại này, chọn đường dẫn cho đoạn Video cần chèn vào; theo bảng sau: à Lưu ý: Để trình chiếu được một đoạn phim hay Video khi ta phải mang dữ liệu đi đến một máy khác, nhớ chọn đường dẫn là ổ chứa dữ liệu ta mang đi và quan trọng hơn nữa là trong ổ chứa dữ liệu đó phải có đoạn Video mà ta cần. 2.8. Thiết lập hiệu ứng trình diễn Một trong những điểm mạnh của Powerpoint là khả năng thiết lập các hiệu ứng động (Animation effect). Với các hiệu ứng này, thông tin trên slide sẽ được sinh động hơn, hấp dẫn và thu hút người theo dõi hơn. Tuy nhiên không nên quá lạm dụng vào các hiệu ứng hoạt hoạ này, tránh trường hợp người xem cảm thấy nhàm chán. Để kích hoạt tính năng hoạt hoạ, mở mục chọn Slide shows | Hộp thoại sau đây xuất hiện: Muốn thiết lập hiệu ứng cho đối tượng thông tin nào, bạn phải chọn nó (checked) trên danh sách này. Dùng công cụ Re- Order để điều chỉnh trình tự hiệu ứng của các đối tượng, dùng Play để xem trước những hiệu ứng đã cài đặt. Nếu bài học cần các yếu tố kỹ thuật tạo hiệu ứng ra vào, hay hiệu ứng chạy theo đường, theo tuyến như hệ thống đường giao thông, tuyến đường bay, hướng gió,...thì ta sử dụng lớp Exit và Motion Paths, tuỳ theo ý đồ mà ta chọn từng hiệu ứng khác nhau. Có thể chọn nhiều hiệu ứng hoạt hình khác nhau cho các đối tượng, bằng cách chọn lớp More Effects... Đối với bộ Office 2003, chúng ta sẽ có nhiều lựa chọn hiệu ứng cho các đối tượng. 2.9. Trình diễn Slide Có thể sử dụng các tính năng trình diễn slide để kiểm định kết quả. Có nhiều cách có thể mở được tính năng này: - Nhấn chuột lên nút Slide Show ở góc phải, cuối màn hình: hoặc Mở mục chọn Slide Show | ; hoặc Bấm phím F5 trên bàn phím. Màn hình trình diễn Slide hiện ra trên toàn bộ màn hình như sau: - Muốn chuyển đến slide tiếp theo trong khi trình diễn, bạn nhấn trái chuột hoặc nhấn phím Enter; - Muốn thoát khỏi màn hình trình diễn, để trở về màn hình thiết kế bấm phím ESC. 2.10. Ghi tệp trình diễn lên đĩa Để ghi tệp trình diễn đang làm việc lên đĩa, có thể chọn một trong các cách sau: - Mở mục chọn File | Save..; hoặc - Nhấn nút Save trên thanh công cụ Standard; hoặc - Nhấn tổ hợp phím tắt Ctrl + S. Hãy gõ tên tệp tin vào mục File name: rồi nhấn nút Save để kết thúc việc ghi tệp trình diễn. Nếu tài liệu của bạn đã được ghi vào một tệp rồi, khi ra lệnh ghi dữ liệu, tất cả những sự thay đổi trên tài liệu sẽ được ghi lại lên đĩa. 2.11. Mở tệp trình diễn đang tồn tại trên đĩa Để mở một tệp trình diễn đã có sẵn trên đĩa, bạn có thể làm theo một trong các cách sau đây: - Mở mục chọn File | Open..; - Nhấn tổ hợp phím tắt Ctrl+O. Hộp thoại Open xuất hiện: - Hãy tìm đến thư mục nơi chứa tệp trình diễn cần mở. Chọn tệp, cuối cùng nhấn nút để thực hiện mở tệp. 2.12. Thoát khỏi môi trường làm việc Có nhiều cách để thoá khỏi môi trường làm việc Powerpoint: - Mở mục chọn File | Exit; hoặc - Nhấn nút Close trên tiêu đề cửa sổ Powerpoint; hoặc - Nhấn tổ hợp phím tắt Alt + F4. 2.13. Kỹ thuật trình diễn Trình diễn là quá trình thể hiện nội dung các slide đã thiết kế được trong tệp trình diễn lên toàn bộ màn hình. Có nhiều cách để thực hiện trình diễn các slides: - Nhấn chuột lên nút Slide Show ở góc phải, cuối màn hình: hoặc Mở mục chọn Slide Show | ; hoặc Bấm phím F5 trên bàn phím. Màn hình trình diễn xuất hiện. Với màn hình trình diễn này, bạn có thể làm được các công việc bằng cách nhấn chuột phải lên màn hình trình diễn, một mục chọn xuất hiện: - Next: để chuyển đến trình diễn Slide tiếp theo (bạn có thể nhấn phím Enter hoặc bấm chuột trái để làm việc này); - Previous: để chuyển đến slide vừa trình diễn kề trước (sử dụng trong trường hợp bạn muốn quay trở lại trình diễn slide trước đó); - Go: để chuyển đến trình diễn một slide bất kỳ. Tiếp theo nếu bạn chọn Slide -Navigator, một danh sách các slide được xếp theo thứ tự xuất hiện: Hãy chọn slide cần trình diễn rồi nhấn Go To. - Nếu chọn By title, một danh sách tiêu đề các slide xuất hiện cho phép bạn chọn slide cần chuyển đến trình diễn. - Pointer options- cho phép chọn kiểu con trỏ chuột trên màn hình trình diễn. 2.14. In ấn Việc in ấn trên Powerpoint gần giống như in trên word. Bạn phải định dạng trang in, rồi mới thực hiện in ấn. Định dạng trang in Mở mục chọn File | Page setup, hộp thoại Page Setup xuất hiện: - Hộp Slides and sized for: chọn khổ giấy in ra máy in; - Mục Width và Height để nhập vào chiều rộng và chiều cao khổ giấy in (chỉ sử dụng mục này khi khổ giấy in của bạn không nằm trong danh sách Slides sized for: - Mục Orientation để thiết lập hướng in: - Portrait: in theo chiều dọc hoặc - Landscape: In theo chiều ngang. Trong đó - Slides: thiết lập hướng in dữ liệu trên các Slides; - Notes, handout & outline: thiết lập hướng in cho phần chú thích đi kèm các slide - Nhấn OK để đồng ý các thiết lập. In ấn: Để in nội dung các slide ra máy in, bạn có thể thực hiện lệnh in theo 2 cách: Cách 1: Mở mục chọn File | Print Cách 2: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + P Hộp thoại Print xuất hiện: - Mục Printer: để chọn máy in sẽ in; - Mục Print range: chọn phạm vi in: - All: in toàn bộ các slide; - Current slide: chỉ in slide hiện tại (đang chọn); - Slides: để in một phạm vi các slide nào đó. Ví dụ: 1,3,5-12: tức là sẽ in ra các slide 1, slide 3 và các slide từ 5 đến 12. - Mục Print what: chọn nội dung cần in trên các slide: - Slides: in nội dung các slide, mỗi slide sẽ in ra một trang giấy; - Handouts: in nội dung các slide, có thể in nhiều slide lên trên cùng một trang giấy. Số slide được in trên một trang giấy bạn có thể chọn ở mục Slides per page; - Note page: chỉ in ra những thông tin chú thích các slide; - Outline: chỉ in ra những thông tin chính (outline) trên các slide. - Ô Copies: để chọn số bản in; - Ngoài ra còn có một số các tuỳ chọn in như sau: + : In theo các màu đã thiết kế trên slide; + : tự động căn chỉnh nội dung in vừa khít với trang in; + : in cả khung bao quanh mỗi slide (frame); + : chỉ in màu đen trắng. - Cuối cùng nhấn nút Print để thực hiện lệnh in. III. Kết luận Việc thiết kế các Slide trình diễn bằng PowerPoint trong một tiết học cụ thể không có ý nghĩa thay thế hoàn toàn giáo án lên lớp mà cần được xem là phương tiện hỗ trợ đắc lực việc thực hiện giáo án nhằm làm cho bài học đạt hiệu quả cao hơn. GV lên lớp cần thiết chuẩn bị giáo án văn bản như thường lệ, điều này giúp GV vừa chủ động trong việc tổ chức hoạt động nhận thức của HS một cách có kế hoạnh, đồng thời, tránh được tác động xấu đến hiệu quả bài học khi gặp những sự cố kỹ thuật như mất điện hay máy tính, đèn chiếu bị hỏng Phương tiện kỹ thuật cho dù hiện đại nhưng không thể thay thế hoàn toàn vai trò chủ động, sáng tạo của GV đối với việc tổ chức hoạt động nhận thức của HS. Thực tế giảng dạy cho thấy, GV vẫn cần tiến hành ghi bảng (chỉ ghi số ký hiệu của các đề mục; nội dung mở rộng của các tiểu mục một cách ngắn gọn), việc làm này giúp HS tránh được tình trạng bị thu hút vào màn hình mà quên không ghi chép. Chuẩn bị bài lên lớp với sự hỗ trợ của thiết bị đa phương tiện đòi hỏi GV phải đầu tư nhiều công sức hơn so với chỉ đơn thuần soạn giáo án viết tay như trước đây. GV phải làm tốt khâu sưu tầm, xử lý tư liệu, thiết kế chúng và cũng cần có những kiến thức cơ bản để sử dụng thiết bị kỹ thuật, công nghệ thông tin. Tuy nhiên, dạy học với PowerPoint sẽ giúp GV tiết kiệm được nhiều thời gian trong việc ghi bảng, trong thao tác sử dụng các loại đồ dùng trực quan truyền thống hay hướng dẫn HS thực hiện các loại bài tập, giới thiệu tài liệu tham khảoThay vào đó, GV có điều kiện tổ chức cho HS trao đổi, thảo luận, phát huy tính tích cực, say mê, hứng thú trong học tập. Hiện nay, trang bị cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật ở trường học đang có chiều hướng tích cực, do đó, nên đặt ra yêu cầu mỗi GV chuẩn bị một số tiết giảng với PowerPoint và xem đó như là một trong những tiêu chuẩn đánh giá việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Điều này có ý nghĩa lớn trong việc khuyến khích GV hưởng ứng việc sử dụng công nghệ dạy học mới để không ngừng nâng cao hiệu quả dạy học. Giáo viên nên tổ chức cho học sinh cùng tham gia sưu tầm tư liệu từ nhiều nguồn khác nhau và xử lý, xây dựng chúng dưới dạng tài liệu để thiết kế bài giảng bằng PowerPoint sẽ thu hút được nhiều học sinh tham gia. Đại Nài, ngày 05 tháng 03 năm 2014 Người thực hiện Trần Thị Xoan