Bồi dưỡng Tiếng Việt Học sinh giỏi Khối 4

h niên /ca hát, nhảy múa. Tiếng chiêng, tiếng trống, tiếng đàn tơ- rưng /vang lên. b. Mỗi lần tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội,/ lòng tôi /thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân. c. Khi một ngày mới bắt đầu/, tất cả trẻ em trên thế giới /đều cắp sách đến trường. d.Ở mảnh đất ấy, những ngày chợ phiên, /dì tôi /lại mua cho vài cái bánh rợm. e. Do học hành chăm chỉ,/chị tôi/luôn đứng dâu lớp suốt cả năm học. g. Buổi sớm, ngược hướng chúng bay đi kiếm ăn và buổi chiều theo hướng chúng bay về ổ,/ con thuyền/ sẽ tới được bờ. h. Sống trên cái đất mà ngày xưa, dưới sông "cá sấu cản trước mũi thuyền", trên cạn "hổ rình xem hát" này, /con người/ phải thông minh và giàu nghị lực. 4.Viết lại đoạn văn sau và dùng dấu chấm, dấu phẩy cho đúng chỗ. "Mặt trăng tròn to và đỏ từ từ lên ở chân trời sau rặng tre đen của làng xa mấy sợi mây còn vắt ngang qua mỗi lúc một mảnh dần rồi đứt hẳn trên quảng đồng rộng cơn gió nhẹ hiu hiu đưa lại thoang thoảng mùi hương thơm mát." "Mặt trăng tròn to và đỏ từ từ lên ở chân trời, sau rặng tre đen của làng xa. Mấy sợi mây còn vắt ngang qua mỗi lúc một mảnh dần rồi đứt hẳn. Trên quảng đồng rộng, cơn gió nhẹ hiu hiu đưa lại, thoang thoảng mùi hương thơm mát." 5. Xác định các từ sau thành hai nhóm: từ ghép có nghĩa tổng hợp và từ ghép có nghĩa phân loại: Nóng bỏng, nóng ran, nóng nực, nóng giãy, lạnh toát, lạnh ngắt, lạnh giá. Từ ghép TH: nóng bỏng, nóng nực, lạnh ngắt ……….PL: nóng ran, nóng giãy, lạnh toát, lạnh ngắt. 6. Em hiểu nghĩa của các câu tục ngữ , ca dao sau đây như thế nào? Học thầy không tày học bạn.( học những điều do thầy cô hướng dẫn, dạy bảo là quan trọng, nhưng học ở bạn bè cũng rât cần thiết vì bạn sẽ giúp ta biết được những điều bổ ích đôi khi không có trong bài học của thầy cô.) Học một biết mười.( học một cách thông minh, sáng tạo) Đói cho sạch rách cho thơm.(dù nghèo đoúi cũng phải sống một cách trong sạch, lương thiện) Bạn bà là nghĩa tương tri Sao cho sau trước một bề mới nên.( bạn bè hiểu biết lẫn nhau thật đáng kính trọng, vì vậy phải đối xử với nhau mọi điều sao cho thật tốt đẹp) ___________________________________________________________________ Bồi dưỡng Tiếng Việt Ôn tập I. MỤC TIÊU: HS ôn lại các kién thức đã học về thành ngữ, tục ngữ, luyện từ và câu, Ôn tập làm văn. II. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1.Tìm 3 câu tục ngữ, ca dao trong đó có từ "thầy". -Không thầy đố mày làm nên. -Trọng thầy mới được làm thầy. -Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy. -Công cha, nghiã mẹ, ơn thầy Nghĩ sao cho bõ những ngày gian lao. 2.Hãy tạo 10 từ ghép bằng cách ghép các tiếng sau: Yêu, thương, quý, mến, kính. ( yêu thương, thương yêu, yêu quý, quý mến, kính mến, kính yêu, yêu mến, mến yêu, thương mến, mến thương.) 3. Căn cứ vào nội dung của thành ngữ, hãy phân các thành ngữ dưới dây thành bốn nhóm . Đặt tên cho mỗi nhóm. Quê cha đất tổ, tóc bạc da mồi, giang sơn gấm vóc, bão táp mưa sa, cày sâu cuốc bẫm, trên kính dưới nhường, chôn rau cắt rốn, non xanh nước biếc, chớp bể mưa nguồn, mưa giây gió gịât, chân lấm tay bùn, đắp đập be bờ, mang nặng đẻ đau, thương con quý cháu, mừa thuận gió hoà, hai sương một nắng, thẳng cánh cò bay. ( N1: Các thành ngữ nói về quê hương đất nước: Quê cha đất tổ, giang sơn gấm vóc, chôn rau cắt rốn, non xanh nước biếc, thẳng cánh cò bay. ( N2: Các thành ngữ nói về gia đình: tóc bạc da mồi, trên kính dưới nhường , , mang nặng đẻ đau, thương con quý cháu ( N3: Các thành ngữ nói về các hiện tượng thời tiết: bão táp mưa sa, chớp bể mưa nguồn, mừa thuận gió hoà, mưa giây gió gịât, ( N4: Các thành ngữ nói về Người nông dân: cày sâu cuốc bẫm, chân lấm tay bùn, đắp đập be bờ, hai sương một nắng, 4. Ngắt đoạn sau thành những câu đúng ngữ pháp và điền dấu thích hợp sau mỗi câu.Viết lại đoạn văn sau cho đúng. Sông nằm uốn khúc giừa làng rồi chạy dài bất tận những hàng tre xanh chạy dọc theo bờ sông chiều chiều khi ánh hoàng hôn buông xuống em lại ra sông hóng mát trong sự yên lặng của dòng sông em nghe rõ cả tiếng thì thào của hàng tre xanh và lòng em trở nên thảnh thơi trong sáng vô cùng. 5. Em viết tiếp vào chỗ trống (…)để hoàn chỉnh đoạn văn tả bao quát cây chuối dưới đây trong bài văn miêu tả cây chuối: Nhìn từ xa, cây chuối như một chiếc ô xanh mát rượi. Thân cây cao hơn đầu người, mọc thẳng, không có cành….. Tham khảo: (…chung quanh là mấy cây con đứng sát lại thành bụi, trông như người mẹ dắt đàn con đi dạo mát trong những ngày hè oi bức. Gốc cây khá to, rễ bám chặt vào mặt đất, thỉnh thoảng có mấy chiếc rễ con nổi lên , giống n hư những chú giun đang bò..) 6.Trong bài Tre Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Duy, có đoạn: " Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm, tay níu tre gần nhau thêm Thương nhau tre chẳng ở riêng Luỹ thành từ đó mà nên hỡi người." Trong đoạn thơ trên, tác giả đã sử dụng cách nói gì để ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của tre: sự đùm bọc, đoàn kết? Cách nói này hay ở chỗ nào? HD: Trong đoạn htơ này, tác giả dã sử dụng cachs nói nhân hoá để nói về những phẩm chất tốt đẹp của tre: sự đùm bọc, đoàn kết. Nhân hoá ở đây có nghĩa là gắn cho tre những đặc tính của người: những thân tre bao bọc, che chở cho nhau, tay tre ôm níu nhau quấn quýt… Cách nói nhân hoá làm cho cảnh vẩttở nên sống động . Những cây te như những sinhthể mang hồn người. Cách nói này giúp tác giả vừa nêu lên được phẩm chất tốt đẹp của cây tre VN, lại vừa nói được những phâm chất , những truyền thống tốt đẹp , cao đẹp của con người VN , dân tộc VN. 7. Em đã đọc truyện Dê con nghe lời mẹ, mượn lời một trong hai nhân vật: chú Dê con hoặc Dê mẹ, em hãy kể lại câu chuyện Dê con nghe lời mẹ, đồng thời ghi lại cảm nghĩcủa nhân vật về những sự việc diễn ra trong câu chuyện. HD: Bìa viết có độ dài khoảng 25 dòng, viết theo thể loại văn kể chuyện( bằng lời của nhân vật một chú dê con hoặc nhân vật dê mẹ). Cụ thể: -Kể lại được nội dung cơ bản9 theo sát các tình tiết và diẽn biến của câu chuyện Dê con nghe lời mẹ. -Nhập vai Dê con hoặc De mẹ một cachs tự nhiên qua việc dùng từ xưng hô, qua cách kể lại diễn biến của câu chuyện. -Nhân vật bộc lộ được cảm nghĩ của mình về những sự việc đã diễn ra trong câu chuyện. -Bài viết phải đảm bảo được các yêu cầu về dùngtừ, đặt câu, liên kết câu, về diễn đạt,… ________________________________________________________ Bồi dưỡng Tiếng Việt Ôn : Luyện tập chung I. MỤC TIÊU: Ôn chính tả. HS ôn các dạng tập làm văn đã học . HS biết tưởng tượng câu chuyện, phát triển câu chuyện và ôn dạng văn miêu tả. II. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Viết lại đoạn văn sau cho đúng chính tả. Chiều 11-12- 2000, tại hà nội, bộ văn hoá thong tin, uỷ ban nhân dân tỉnh quang ninh và uỷ ban quốc gia UNE S COviệt nam đã phối hợp tổ chức họp báo công bố quyết định trên của UNE SCO. HD: Chiều 11-12- 2000, tại Hà Nội, Bộ Văn hoá Thông tin, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quang Ninh và Uỷ ban Quốc gia UNE S COViệt Nam đã phối hợp tổ chức họp báo công bố quyết định trên của UNE SCO. 2,Điền dấu câu thích hợp vào đoạn văn sau: Tùng lấy quyển ảnh lưu niệm gia đình đưa cho Vinh thế rồi hai đứa chúi đầu vào quyển ảnhVinh dừng lại trước một tấm ảnh đã ngả màu vàngliếc nhìn Tùng rồi nhìn kĩ ảnh chỉ Chụp cậu lúc lên mấy mà nom ngộ ghê Thằng Tùng cười Ê cậu nhầmtớ đâu mà ông tớ đấy Ông cậu mắt Vinh tròn xoe ế ông tớ ngày xưa còn bé mà HD:Tùng lấy quyển ảnh lưu niệm gia đình đưa cho Vinh. Tthế rồi hai đứa chúi đầu vào quyển ảnh .Vinh dừng lại trước một tấm ảnh đã ngả màu vàng, liếc nhìn Tùng rồi nhìn kĩ ảnh, chỉ: -Chụp cậu lúc lên mấy mà nom ngộ ghê. Thằng Tùng cười: -Ê !cậu nhầm! tớ đâu mà !ông tớ đấy! Ông cậu?- mắt Vinh tròn xoe: -Ừ! ông tớ ngày xưa còn bé mà… 3.Cho các từ sau: Hốt hoảng, nhỏ nhẹ, nhí nhảnh, cần mẫn, nhẹ nhàng, nết na, mặt mũi, tham lam , lất phất, bình minh, hoan hỉ, mong mỏi, hào hiệp, hào hùng, gan góc, chon von, tươi tốt, hào hứng, chân chính, bập bùng, thoăn thoắt, đi đứng, buôn bán, xinh xắn, thành thực. Xếp các từ trên vào hai nhóm từ láy và từ ghép. Xếp các từ ghép em vừa tìm được vào hai nhóm: từ ghép Hán Việt và từ ghép Thuần Việt. 4.Giải nghĩa và đặt câu với các từ sau: lạc quan, lạc hậu. Lạc quan : vui sống, luôn tin vào tương lai. Lạc hậu : bị tụt lại phía sau, không theo kịp thời đại Đặt câu : -Anh ấy rất lạc quan, yêu đời. - Cho đến nay, nhiều địa phương vẫn còn có những phong tục tập quán lạc hậu. 5. Em hãy tìm các thành ngữ có từ trái ngược nhau? ( ví dụ: Lên thác xuống ghềnh) Vào sinh ra tử , hẹp nhà rộng bụng, trong ấm ngoài êm, tuổi nhỏ chí lớn.đất thấp trời cao,lên thác xuống ghềnh 6.Em hãy tưởng tượng và kể vắn tắt một câu chuyện có nội dung ca ngợi lòng nhân ái, thể hiện ước mơ ở hiền gặp lành, tham lam bị trừng phạt. Trong câu chuyện có 3 nhân vật: bà tiên hoá thành bà lão khốn khó , cô bé nghèo tốt bụng và lão nhà giàu gian tham. HD: Chủ đích của câu chuyện dã được xác định là ca ngợi lòng nhân ái, thể hiện ước mơ ở hiền gặp lành. Câu chuyện có 3 nhân vật với tính cách đã được xác định : bà tiên biến thành bà lão khốn khó , cô bé nghèo tốt bụng , lão nhà giàu gian tham. Em nên xây dựng một cốt truyện có bà tiên trong vai bà lão nghèo khốn khó đã tạo điều kiện cho cô bé bộc lộ lòng thương ngườicủa mình như thế nào. Cô được đền đáp ra sao? Lão nhà giàu đã làm gì và bị trừng phạt như thế nào? 7. Là học sinh , ai cũng đã từng gặp khó khăn trong học tập. Em cũng đã từng gặp trở ngại khi gặp một bài toán khó, một bài tập làm văn hay một bài thủ công,…nhưng em đã cố gắng vượt qua. Hãy kể lại cho các bạn nghe câu chuyện ấy. 8: Trong đoạn văn sau , tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? Hãy nêu rõ tác dụng của biện pháp đó ? Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu .Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận.Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý. HD:...Tác giả sử dụng điệp ngữ thoắt cái…nhằm gợi cảm xúc đột ngột, ngỡ ngàng; nhấn mạnh sự thay đổi rất nhanh của thời gian.