Bài giảng Tiết 1: Bài 1: Thông tin và tin học (tiết 3)

CHƯƠNG I: LÀM QUEN VỚI TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ TIẾT 1: BÀI 1: THÔNG TIN VÀ TIN HỌC I. MỤC TIÊU 1. MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG * Kiến thức: - Biết KN ban đầu về thông tin và dữ liệu, các dạng thông tin phổ biến - Biết MT là công cụ hỗ trợ hoạt động xử lí thông tin của con người và tin học là ngành khoa học nghiên cứu các hoạt động xử lí thông tin tự động bằng MTĐT. - Hiểu cấu trúc sơ lược của MTĐT và 1 vài thành phần cơ bản nhất của MT. Bước đầu biết khái niệm phần cứng và phần mềm máy tính. - Biết 1 số ứng dụng của tin học và máy tính điện tử. * Kĩ năng: - Nhận biết được một số bộ phận cơ bản của máy tính cá nhân. - Biết cách bật tắt máy. - Làm quen với bàn phím và chuột máy tính. * Thái độ: Học sinh cần nhận thức được tầm quan trọng của môn học, có ý thức học tập bộ môn, rèn luyện tính cần cù, ham thích tìm hiểu và tư duy khoa học. 2. MỤC TIÊU CỦA BÀI - HS biết được khái niệm thông tin và hoạt động thông tin của con người - Biết máy tính là công cụ hỗ trợ con người trong các hoạt động thông tin - Có khái niệm ban đầu về tin học và nhiệm vụ chính của tin học - Có kỹ năng tư duy, kỹ năng làm việc tập trung. - Rèn tính tư duy, cần cù trong giờ học. II. CHUẨN BỊ - Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, tranh ảnh minh hoạ - HS: SGK, tự nghiên cứu III. PHƯƠNG PHÁP - Phương pháp đặt và giải quyết vấn đề - Phương pháp thuyết trình, phương pháp vấn đáp, phương pháp gợi mở IV. TIẾN TRÌNH 1. ỔN ĐỊNH : 2. KIỂM TRA: không 3. BÀI MỚI: GV: Chúng ta đã nghe rất nhiều về các từ như thông tin hay ngành khoa học CNTT nhưng nó thực chất là gì thì ta chưa được biết hoặc những hiểu biết về nó còn rất ít. Với sự phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây, công nghệ thông tin đang nổi lên như là một lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng quan trọng. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem vì sao ngành khoa học mới hình thành này lại có tốc độ phát triển mạnh mẽ và có vai trò quan trọng như hiện nay... HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG - GV: Hàng ngày các em tiếp nhận nhiều thông tin từ nhiều nguồn gốc khác nhau vậy em nào lấy VD các em nhận biết thông tin từ đâu nào? - HS: suy nghĩ theo nhóm (bàn) rồi cùng trả lời - Gọi các nhóm đứng lên trả lời các nhóm khác nhận xét. - GV: đưa thêm đoạn trích bài báo, đĩa ghi câu chuyện, hình ảnh để HS quan sát và cho nhận xét xem đó có phải là cách nhận biết thông tin không? - Các nhóm rút ra KL thông tin là gì? - GV giới thiệu ? Tin học là gì? ghi bảng - GV: giới thiệu 1. Thông tin là gì? - Thông tin là tất cả những gì đem lại sự hiểu biết về thế giới xung quanh (sự vật, sự kiện...) và về chính con người. * Tin học là gì? - Là 1 môn khoa học nghiên cứu quá trình thu thập, xử lí và lưu trữ thông tin 1 cách tự động bằng MTĐT - GV giíi thiÖu - GV lÊy vÝ dô: S¸ch vë, b¸o chÝ lµ ph­¬ng tiÖn l­u tr÷ th«ng tin-> ®­a ra kh¸i niÖm h® th«ng tin - HS nghe vµ ghi chÐp - GV ph©n tÝch tÇm quan träng cña ho¹t ®éng th«ng tin ? Trong h® th«ng tin th× h® nµo lµ quan träng nhÊt? V× sao? - HS suy nghÜ tr¶ lêi - GV nhËn xÐt ->lÊy VD gi¶i thÝch: Trong h® th«ng tin, xö lÝ th«ng tin ®ãng vai trß quan träng nhÊt v× nã ®em l¹i sù hiÓu biÕt cho con ng­êi. VD: Khi ®äc lêi nhËn xÐt cña c« gi¸o chñ nhiÖm: “Em A ngoan, ch¨m chØ vµ häc giái” ghi trong sæ liªn l¹c, bè mÑ cña A cã th«ng tin vÒ viÖc häc hµnh trªn líp cña con m×nh. Tõ ®ã ®­a ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n (®éng viªn, khen th­ëng...) - GV lÊy vÝ dô vµ hái HS ®©u lµ th«ng tin vµo, ®©u lµ th«ng tin ra, xö lÝ? - HS th¶o luËn nhãm Lµm 1 bµi to¸n th× d÷ kiÖn bµi to¸n lµ th«ng tin vµo, kÕt qu¶ lµ th«ng tin ra, xö lÝ lµ c¸ch tÝnh to¸n - GV treo s¬ ®å trªn b¶ng - HS nghe vµ ghi chÐp GV nªu VD: + V« thøc: tiÕng chim hãt väng ®Õn tai, tia n¾ng chiÕu vµo m¾t qua cöa sæ.. + Cã ý thøc: ®äc s¸ch, th¨m quan viÖn b¶o tµng ? Trong ho¹t ®éng hµng ngµy th× chóng ta thu nhËn th«ng tin b»ng c¸ch nµo lµ chñ yÕu?- V« thøc GV ph©n tÝch, nhÊn m¹nh ®Õn gi¸ trÞ cña th«ng tin thu nhËn ®­îc mét c¸ch cã ý thøc ? C¸c gi¸c quan gióp g× cho ta trong ho¹t ®éng th«ng tin? VÝ dô? - Gióp tiÕp nhËn th«ng tin. VD: Mòi gióp ph©n biÖt mïi, l­ìi gióp ph©n biÖt vÞ ? Cßn bé n·o gióp g× trong ho¹t ®éng th«ng tin? VD - Thùc hiÖn viÖc xö lý, biÕn ®æi,l­u tr÷ th«ng tin thu nhËn ®­îc. - GV: ®­a ra nh÷ng kh¶ n¨ng h¹n chÕ cña con ng­êi ®Ó nhÊn m¹nh viÖc m¸y tÝnh ra ®êi lµ mét c«ng cô hç trî cho viÖc tÝnh to¸n cña con ng­êi. ? NhiÖm vô chÝnh cña Tin häc lµ g×? - HS suy nghÜ tr¶ lêi - GV nhËn xÐt, kÕt luËn -> ghi b¶ng - GV nªu sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña ngµnh Tin häc hiÖn nay vµ ph©n tÝch lÝ do. 2. Ho¹t ®éng t.tin cña con ng­êi: - Ho¹t ®éng th«ng tin lµ viÖc tiÕp nhËn, xö lÝ, l­u tr÷ vµ trao ®æi th«ng tin. - Trong ho¹t ®éng th«ng tin, xö lÝ th«ng tin ®ãng vai trß quan träng nhÊt v× nã ®em l¹i sù hiÓu biÕt cho con ng­êi mµ tõ ®ã cã nh÷ng kÕt luËn vµ quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt. a. M« h×nh qu¸ tr×nh xö lÝ th«ng tin Xö lÝ T2 ra T2 vµo - Th«ng tin vµo: th«ng tin tr­íc khi xö lÝ - Th«ng tin ra: th«ng tin nhËn ®­îc sau khi xö lÝ b. Cã 2 c¸ch tiÕp nhËn th«ng tin: + v« thøc + cã ý thøc c. L­u tr÷, trao ®æi th«ng tin: lµm cho th«ng tin vµ nh÷ng hiÓu biÕt ®­îc tÝch luü vµ nh©n réng 3. Ho¹t ®éng th«ng tin vµ tin häc - Ho¹t ®éng th«ng tin ®­îc tiÕn hµnh nhê c¸c gi¸c quan vµ bé n·o: + c¸c gi¸c quan gióp con ng­êi trong viÖc tiÕp nhËn th«ng tin. + bé n·o thùc hiÖn viÖc xö lÝ, biÕn ®æi vµ l­u tr÷ th«ng tin - Tuy nhiªn kh¶ n¨ng cña c¸c gi¸c quan vµ bé n·o chØ cã h¹n -> con ng­êi kh«ng ngõng s¸ng t¹o ra c¸c ph­¬ng tiÖn gióp m×nh v­ît qua nh÷ng giíi h¹n Êy -> m¸y tÝnh ®iÖn tö ra ®êi - Mét trong nh÷ng nhiÖm vô chÝnh cña tin häc lµ nghiªn cøu viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th«ng tin 1 c¸ch tù ®éng trªn c¬ së sö dông MT§T 4. Cñng cè: Lµm bµi tËp 3, 4, 5 5.HDVN: - §äc bµi míi, ®äc bµi ®äc thªm sè 1 - Häc bµi cò. §äc tr­íc bµi: Th«ng tin vµ biÓu diÔn th«ng tin .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................