Bài giảng Bài 5 : đàm thoại và thảo luận

Bài 5 : ĐÀM THOẠI VÀ THẢO LUẬN I . Hoạt động 1 : a/ Đàm thoại là phương pháp mà trong đó GV đặt ra một hệ thống câu hỏi để HS lần lượt trả lời , trao đổi qua lại dưới sự chỉ đạo của GV . Qua hệ thống hỏi đáp HS lĩnh hội được nội dung bài học . Như vậy trong đàm thoại , hệ thống câu hỏi – lời đáp sẽ hình thành kiến thức cho HS . b/ Về mặt học , đàm thoại có những mục đích sau : -Đối với HS : +Gợi mở để HS làm sáng tỏ những vấn đề mới , rút ra những kết luận cần thiết từ những tài liệu đã học cũng như từ kinh nghiệm đã tích luỹ . +Tạo điều kiện đễ HS phát triển và củng cố khả năng giao tiếp với GV và với các bạn cùng học . +Gây hứng thú học tập , hình thành tính độc lập , óc phê phán , phát huy tính tích cực và tương tác trong học tập . -Đối với GV : +Tạo khả năng cho GV gần gũi và tìm hiểu được HS . +Thu được những thông tin ngược nhanh , gọn từ HS để biết kết quả dạy học và kịp thời điều chỉnh quá trình dạy học . -Đàm thoại trong lớp học : +Được áp dụng ở tất cả các cấp học . +Giữ vai trò đặc biệt quan trọng ở các lớp tiểu học để chuẩn bị cho HS tiếp thu tốt lời giảng của GV và tạo điều kiện cho HS thực sự độc lập trong học tập . +Đàm thoại được sử dụng nhiều trong dạy học , nhưng khó thực hiện có hiệu quả . Đàm thoại trong lớp học là một nhiệm vụ khó khăn , cầ được chuẩn bị kĩ càng . c/ Để đảm bảo kết quả của việc tiến hành đàm thoại ở lớp học cần chú ý hai khâu quan trọng sau : +Thiết kế hệ thống câu hỏi . +Tổ chức việc đàm thoại ở lớp . II . Hoạt động 2 : -Khi thiết kế hệ thống câu hỏi cần chú ý những điểm sau : +Xuất phát từ mục đích và yêu cầu của nội dung đàm thoại để xây dựng hệ thống câu hỏi chính và câu hỏi phụ kèm theo . +Câu hỏi phải có nội dung rõ ràng , dễ hiểu , chính xác , hợp với trình độ của HS . +Câu hỏi cần liên quan đến nội dung bài học . Tránh những câu hỏi không ăn nhập với nội dung và tiến trình bài học . +Cần có những câu hỏi ở những mức độ nhận thức khác nhau . +Câu hỏi yêu cầu nhớ lại hiện tượng , sự kiện . III . Hoạt động 3 : -Các câu hỏi mà bạn thiết kế cần : +Rõ ràng , không phải là câu hỏi có thể có nhiều câu trả lời đúng . +Làm cho người học tìm tòi trên cơ sở vận dụng những điều đã biết . +Khuyến khích người học hiểu hơn là ghi nhớ mà không hiểu . +Đem lại phản hồi tức thì và kết quả học cho cả GV và HS . +Đảm bảo để bài học được triển khai vừa sức với trình độ HS . +Gây hứng thú cho HS . +Tạo cho HS cơ hội hưởng thụ sự thành công vì tìm ra cái mới trong học tập . +Tạo cơ hội để GV chẩn đoán được những khó khăn HS có thể gặp . +Cho phép đánh giá việc học của HS và việc dạy của GV . IV . Hoạt động 4 : -Trước hết cần xem xét ácc câu hỏi : +Có vừa sức với HS không ? +Có những câu hỏi chính và phụ không ? +Có những câu hỏi đòi hỏi mức độ mức độ nhận thức khác nhau không ? +Các câu hỏi khi đàm thoại có nằm yêu cầu HS suy nghĩ và giúp HS biết cách suy nghĩ không ? Bên cạnh những câu hỏi chỉ đòi hỏi HS nhớ lại điều đã học hạy đã biết , cần có những câu hỏi ở mức độ nhận thức cao ( Đòi hỏi ứng dụng , phân tích , tổng hợp ) . +Tiếp đó bạn cần kiểm tra xem các câu hỏi đó có rõ ràng , mạch lạc giúp HS hiểu được nội dung cần hỏi hay không ? V . Hoạt động 5 : a/ Thảo luận trong lớp học là một hình thức tổ chức dạy học có những đặc điểm sau : -Thảo luận trong lớp học có mục đích thu nhận những thông tin từ những người tham gia thảo luận , đòi hỏi mỗi HS tham gia thảo luận đã được trang bị một lượng kĩ năng , thông tin , kiến thức và đứng trước một tình huống / vấn đề chưa rõ , nhưng có thể tham gia giải quyết một cách độc lập , tìm ra câu giải đáp . b/ Những điều cần chú ý khi tiến hành thảo luận ; -Khi tiến hành thảo luận cần tuân theo những bước sau : +Xác định người điều khiển . +Xác định rõ ràng vấn đề thảo luận . +Chuẩn bị kĩ lưỡng cho buổi thảo luận . +Xoay quanh chủ đề . +Lắng nghe khi người khác phát biểu . +Tôn trọng ý kiến , quan điểm của người khác . +Giữ thái độ khách quan , không để bị xúc động . +Sử dụng các sự kiện , hiện tượng để minh hoạ cho ý kiến , quan điểm . +Đưa ra những câu hỏi để làm sáng tỏ những điều còn nghi ngờ . +Đảm bảo để càng nhiều người được thảo luận càng tốt . +Kiên quyết không để cho ai lấn át cuộc thảo luận . c/ Vai trò của GV khi tổ chức thảo luậ trong lớp : +Lập kế hoạch thảo luận . +Đảm bảo để mọi HS đều hiểu vấn đề đưa ra thảo luận . +Giúp đỡ nhóm/ lớp trong việc đưa ra quyết định hay làm sáng tỏ các giá trị đã được thảo luận . +GV chỉ đứng phía sau , giúp HS đưa ra những nhận xét , đánh giá , kết luận thời điểm thích hợp .