Bài 48. An toàn và tránh lãng phí khi sử dụng điện

Bài 48. AN TOÀN VÀ TRÁNH LÃNG PHÍ KHI SỬ DỤNG ĐIỆN I. MỤC TIÊU Sau giờ học, HS biết: - Nêu được một số biện pháp phòng tránh bị điện giật; tránh gây hỏng đồ điện; đề phòng điện quá mạnh gây chập điện, cháy đường dây, cháy nhà. - Giải thích được vì sao phải tiết kiệm điện và nêu được các biện pháp tiết kiệm điện. - Có ý thức cẩn thận khi tiếp xúc với dụng cụ và thiết bị điện cũng như có ý thức tiết kiệm điện, tuyên truyền với những người xung quanh. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1. Hình ảnh trang 98, 99. 2. Một vài dụng cụ, máy móc đồ chơi sử dụng điện như: xe ô tô đồ chơi, đèn pin, đồng hồ chạy pin;…cầu giao điện, đồng hồ đo điện (Nếu không có thì dùng ảnh chụp trang 99) 3. Phiếu học tập theo nhóm: Ghi lại kết quả làm thí nghiệm ở bảng sau: Dụng cụ máy móc dùng điện Đánh giá của bạn Bằng chứng (Nếu đánh giá của bạn là 2 hoặc 3) Bạn có thể làm gì để tiết kiệm điện, tránh lãng phí? 1. Việc sử dụng hợp lí, không gây lãng phí 2. Thỉnh thoảng còn sử dụng khi không cần thiết, gây lãng phí 3. Thường xuyên sử dụng khi không cần thiết, gây lãng phí III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC I. Kiểm tra bài cũ GV hỏi: - Nêu ví dụ về vật liệu cách điện, vật liệu dẫn điện. II. Giới thiệu - GV giới thiệu bài - GV ghi tên bài III. Hoạt động 1: Thảo luận 1. GV nêu yêu cầu 2. Tổ chức: - GV gắn một số hình ảnh minh hoạ và áp phích cổ động để HS theo dõi. 3. Trình bày: - GV yêu cầu trình bày bằng cách: mỗi nhóm lên trình bày 1 tình huống đồng thời nêu được biện pháp phòng tránh. - GV có thể dùng câu hỏi gợi mở để HS tìm thêm nếu tình huống đưa ra chưa bao quát hết. Ví dụ: + Thấy dây điện bị đứt ta nên làm gì? + Thấy người bị điện giật ta nên làm gì? + Trò nổ pháo giấy trong ống chào mừng tại những nơi có đường dây điện đi qua có ảnh hưởng gì tới điện không? 4. Kết luận - GV chốt lại: Mục “bạn cần biết” đã cho ta những lời khuyên rất đúng đắn nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng điện. Bây giờ chúng ta hãy đọc lại nội dung này để ghi nhớ. - GV nói thêm: Cắm phích điện vào ổ khi phích cắm bị ẩm hay khi tay còn ướt cũng có thể bị giật; ngoài ra không nên chơi các trò dùng vật cắm vào ổ điện, bẻ xoắn dây điện…vì làm như thế vừa gây hỏng thiết bị điện vừa có thể bị điện giật. GV chuyển ý IV. Hoạt động 2: Thực hành 1. GV nêu nhiệm vụ 2. Tổ chức: - Yêu cầu HS đọc to câu hỏi và GV giải thích một số thuật ngữ dùng trong ngành điện: + 12V: Đọc là 12 vôn. Vôn là đơn vị đo độ mạnh của dòng điện. 3. Trình bày: - GV yêu cầu các nhóm lần lượt trả lời từng câu hỏi trong bài. Cụ thể: + Điều gì có thể xảy ra nếu sử dụng nguồn điện 12V cho vật dùng điện có số vôn quy định là 6V? + Vai trò của cầu chì và của công tơ điện. - GV chỉ vật thật hoặc hình ảnh để giải thích rõ hơn như thông tin trong sgk trang 99. GV lưu ý: Hở cầu chì, người dùng dây chì để nối 2 cực của bộ phận này. Khi dòng điện quá mạnh làm cho dây chì bị chảy, phải mở cầu dao điện, tìm xem có chổ nào bị chập, sửa lại ngay rồi thay cầu chi mới. Tuyệt đối không thay dây chì bằng dây sắt hay dây đồng (vì điểm nóng chảy của chì thấp hơn sắt và đồng, nhạy hơn khi tiếp xúc với nhiệt). 4. Kết luận: Như vậy, nhờ có cầu chì mà mạch điện gia đình sẽ được báo trước những nguy cơ có thể bị hỏng hóc. Nhờ công tơ điện mà người ta có thể biết được gia đình nào sử dụng điện nhiều để tính tiền chi trả. Vì vậy chúng ta cần tiết kiệm điện như tiết kiệm tiền phải không? Hãy tìm hiểu rõ hơn điều này qua hoạt động 3. IV. Hoạt động 3: Thảo luận về việc tiết kiệm điện 1. Nêu nhiệm vụ: - GV nêu nhiệm vụ 2. Trình bày 3. Tổ chức liên hệ: - GV phát phiếu nhóm đôi và yêu cầu HS thảo luận, ghi chép kết quả thảo luận vào phiếu. Nội dung thảo luận như sau: + Tìm hiểu xem mỗi tháng gia đình bạn thường dùng hết bao nhiêu số điện và phải trả bao nhiêu tiền điện? + Tìm hiểu xem ở gia đình bạn có những thiết bị máy móc gì sử dụng điện? Việc sử dụng những loại trên đã hợp lí chưa? Hay còn để lãng phí? Có thể làm gì để tiết kiệm điện? - HS trả lời - HS giở sgk trang 98, ghi tên bài 1. HS lắng nghe yêu cầu - HS thảo luận nhóm căn cứ vào đồ dùng, tranh ảnh đã có - Sau 3 đến 5 phút, HS dừng hoạt động và lần lượt lên báo cáo. Ví dụ: + Hình 1: Chơi diều ở nơi có đường dây điện bắt qua. Diều vướng phải dây gây đứt dây điện, chập, cháy… → không nên chơi diều ở nơi có đường dây điện đi qua. + Hình 2: Đút ngón tay vào ổ điện gây giật điện → không được sờ tay vào chỗ hở của dây điện… … - HS trả lời thêm câu hỏi gợi ý - 3 HS đọc lại mục “Bạn cần biết” trang 98 - HS lắng nghe yêu cầu. - 1 HS đọc to các câu hỏi trong trang 99 và nêu thắc mắc nếu có từ không hiểu. - HS thảo luận nhóm như yêu cầu. - Sau 3 phút thảo luận lần lượt từng nhóm trình bày từng câu hỏi - HS quan sát vật thật - HS lắng nghe - HS quay lại học tập theo bàn - Một cặp đứng lên trình bày ý kiến. Các nhóm khác có thể đặt câu hỏi phát vấn thêm (nếu cần) - HS thảo luận đánh giá việc tiết kiệm điện ở gia đình và ghi lại vào phiếu nhóm. - Sau 3 phút hội ý các nhóm trình bày dựa trên bảng đánh giá của nhóm mình. Ví dụ: Dụng cụ máy móc dùng điện Đánh giá của bạn Bằng chứng (Nếu đánh giá của bạn là 2 hoặc 3) Bạn có thể làm gì để tiết kiệm điện, tránh lãng phí? 1. Việc sử dụng thiết bị điện hợp lý, không gây lãng phí 2. Thỉnh thoảng còn sử dụng thiết bị điện khi không cần thiết, gây lãng phí 3. Thường xuyên sử dụng thiết bị điện khi không cần thiết, gây lãng phí Máy bơm nước X Không dùng nước bừa bãi Đèn học X Đôi khi không học nữa vẫn quên, không tắt Tắt đèn khi không sử dụng nữa. Quạt điện X Nhiều lúc quên tắt quạt khi không còn ai trong phòng Tắt quạt khi không sử dụng nữa Máy lạnh X Tủ lạnh X … 4. Kết luận: - GV hỏi: Vậy làm thế nào để tiết kiệm điện? - Kết luận: Để tránh lãng phí điện ta cần chú ý: Chỉ sử dụng khi cần, khi không dùng nữa lập tức tắt thiết bị ngay. Ra khỏi phòng, khỏi nhà khi không còn ai nên tắt nguồn điện, tránh cháy chập lây lan. Các hoạt động đun, nấu, là, sưởi… cần chú ý dùng cho thích hợp. IV. Hoạt động 3: Tổng kết bài học và dặn dò 1. Tổng kết: - GV nói: Qua tiết học này, chúng ta đã biết cần chú ý sử dụng các thiết bị điện thế nào cho an toàn. 2. Dặn dò: - Về nhà các em chú ý cùng gia đình sử dụng tiết kiệm điện. - Nhắc HS chuẩn bị bài sau: bài Ôn tập chương II. - HS nghe và trả lời