Môi trường và giáo dục môi trường

g, dßng…) ? H×nh thµnh & ph¸t triÓn kh¸i niÖm c¬ b¶n trong ch−¬ng tr×nh SGK (Môc ®Ých) Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn liªn hîp quèc (UNDP) ThiÕt kÕ mÉu mét sè m« ®un gi¸o dôc m«i tr−êng ngoµi giê lªn líp Hµ néi 1-2003 Néi dung chÝnh z PhÇn 1: H−íng dÉn chung z PhÇn 2: ThiÕt kÕ mÉu mét sè m« ®un GDMT cho ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp z PhÇn III: NghÖ thuËt s¸ng t¸c, biÓu diÔn tiÓu phÈm mang néi dung GDMT vµ mét sè ca khóc vÒ m«i tr−êng PhÇn 1: H−íng dÉn chung H−íng dÉn sö dông s¸ch 1. Môc tiªu 2. Mét sè ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña GDMT ngoµi giê lªn líp 3. Chu tr×nh ‘Kinh nghiÖm – Hµnh ®éng’ trong ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp 4. TiÕp cËn quan hÖ céng ®ång trong trong c¸c ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp 5. Gîi ý mét sè ho¹t ®éng 6. m« ®un gi¸o dôc m«i tr−êng cho ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp 7. Gîi ý mét sè chñ ®Ò th−êng ®−îc khai th¸c trong c¸c ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp Mét sè ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña GDMT ngoµi giê lªn líp Chu tr×nh ‘Kinh nghiÖm – Hµnh ®éng’ trong ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp Kinh nghiÖm b¶n th©n T×nh c¶m T− duy Hµnh ®éng §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn hµnh ®éng H×nh 1: Chu tr×nh “Kinh nghiÖm – Hµnh ®éng” trong c¸c ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp TiÕp cËn quan hÖ céng ®ång trong trong c¸c ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp C¸ nh©n trong x· héi Dßng tri thøc míi Vïng giao tiÕp chÝnh thèng Vïng giao tiÕp kh«ng chÝnh thèng Gîi ý mét sè chñ ®Ò th−êng ®−îc khai th¸c trong c¸c ho¹t ®éng GDMT ngoµi giê lªn líp C¸c kh¸i niÖm sinh th¸i c¬ b¶n Dßng n¨ng l−îng trong sinh quyÓn Sö dông n¨ng l−îng ¤ nhiÔm D©n sè C¸c nhu cÇu c¬ b¶n Søc khoÎ vµ m«i trêng C¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn - Tµi nguyªn rõng - Tµi nguyªn n−íc - C¸c tµi nguyªn biÓn - C¸c tµi nguyªn cöa s«ng - Tµi nguyªn ®éng vËt hoang d· - C¸c tµi nguyªn ®Êt C¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ c¶Ý thiÖn m«i tr−êng ViÕt m« ®un gi¸o dôc m«i tr−êng cho ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp -Tªn ho¹t ®éng: -Môc tiªu: -Thêi gian: -C¬ së vËt chÊt, chuÈn bÞ: -C¸c b−íc tiÕn hµnh: -C©u hái th¶o luËn: -D¸nh gi¸ : -TµÝ liÖu tham kh¶o: -Gîi ý cho ng−êi sö dông: PhÇn 2: ThiÕt kÕ mÉu mét sè m« ®un GDMT cho ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp z 2.1. C¸c trß ch¬i z 2.2. C¸c cuéc ®iÒu tra z 2.3. C¸c cuéc th¶o luËn z 2.4. C¸c cuéc thi z 2.5. C¸c thÝ nghiÖm z 2.6. Tham quan, d· ngo¹i z 2.7. C¸c chiÕn dÞch m«i tr−êng z 2.8. C©u l¹c bé xanh 2.1. C¸c trß ch¬i zM« ®un 1 C©u Õch zM« ®un 2 Mèi liªn hÖ nguy hiÓm zM« ®un 3 Cuéc ®êi thïng r¸c zM« ®un 4 VÊn ®Õ sö dông ho¸ chÊt trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp zM« ®un 5 Trß ch¬i trèn t×m zM« ®un 6 Trß ch¬i sinh c¶nh 2.2. C¸c cuéc ®iÒu tra z M« ®un 7: T×m hiÓu vÒ m«i tr−êng kh«ng khÝ quanh ta z M« ®un 8: §iÒu tra vÒ « nhiÔm tiÕng ån xung quanh tr−êng häc z M« ®un 9: T×m hiÓu chÊt l−îng n−íc uèng dïng cho häc sinh z M« ®un 10: T×m hiÓu vÊn ®Ò m«i tr−êng cña tr−êng em z M« ®un 11: T×m hiÓu lÞch sö dông ®Êt cña tr−êng vµ c¸c khu vôc xung quanh 2.3. C¸c cuéc th¶o luËn zM« ®un 12 Ng−êi b¹n cña m«i tr−êng zM« ®un 13 X©y dùng ®¹o ®øc m«i tr−êng zM« ®un 14 Tõ suy nghÜ tíi hµnh ®éng zM« ®un 15 TiÕt kiÖm n−íc zM« ®un 16 TuyÖt chñng 2.4. C¸c cuéc thi z M« ®un 17: Trång c©y ngËp mÆn vµ tr¸i bãng z M« ®un 18: BIÓu diÔn thêi trang m«i tr−êng z M« ®un 19: M«i tr−êng quanh ta z M« ®un 20: H¸t vÒ mµu xanh quª h−¬ng z M« ®un 21: V× mµu xanh rõng ngËp mÆn z M« ®un 22: Thi t×m hiÓu vÒ c¸c ho¸ c hÊt cã thÓ lµm « nhiÔm m«i tr−êng z M« ®un 23: Thi b¸o ¶nh vÒ ®Ò tµi b¶o vÖ m«i tr−êng z M« ®un 24: Héi thi tiÓu phÈm trong tuæi trÎ häc ®−êng z M« ®un 25: TiÕng kªu cøu cña rõng 2.5. C¸c thÝ nghiÖm zM« ®un 26 §Êt bÞ xãi mßn nh− thÕ nµo zM« ®un 27 N−íc bÞ nhiÔm bÈn nh− thÕ nµo zM« ®un 28 Nh÷ng chó chim nhá vµ sù cè trµn dÇu zM« ®un 29 T×m hiÓu nh÷ng chiÕc m¸y cµy trong tù nhiªn 2.6. Tham quan, d· ngo¹i zM« ®un 30 Th−íc ®o chÊt l−îng m«i tr−êng zM« ®un 31 ®i t×m nguån g©y « nhiÔm zM« ®un 32 Tµi nguyªn quanh ta 2.7. C¸c chiÕn dÞch m«i tr−êng z M« ®un 33: H−íng dÉn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng truyÒn th«ng vÒ m«i tr−êng z M« ®un 34: ChiÕn dÞch sèng tiÕt kiÖm v× m«i tr−êng bÒn v÷ng z M« ®un 35: Tæ chøc chiÕn dÞch tuyªn truyÒn vµ hµnh ®éng b¶o vÖ m«i tr−êng z M« ®un 36: Ph¸t ®éng chiÕn dÞch ‘Thu gom r¸c th¶i vµ vÖ sÞnh m«i tr−êng" z M« ®un 37: ChiÕn dÞch trång vµ b¶o vÖ c©y xanh z M« ®un 38: ChiÕn dÞch truyÒn th«ng vµ hµnh ®éng c¶i thiÖn vÖ sinh m«i tr−êng 2.8. C©u l¹c bé xanh zM« ®un 39 H−íng dÉn thµnh lËp vµ ho¹t ®éng cña c¸c c©u l¹c bé xanh PhÇn III: NghÖ thuËt s¸ng t¸c, biÓu diÔn tiÓu phÈm mang néi dung GDMT vµ mét sè ca khóc vÒ m«i tr−êng zNghÖ thuËt s¸ng t¸c vµ biÓu diÔn t¸c phÈm mang néi dung GDMT zMét sè ca khóc vÒ m«i tr−êng NghÖ thuËt s¸ng t¸c vµ biÓu diÔn t¸c phÈm mang néi dung GDMT z KÞch b¶n v¨n häc z S¸ng t¸c kÞch b¶n z ChuyÓn thÓtõ c©u chuyÖn cã s½n z øng t¸c z Tõ kÞch b¶n tíi vë diÔn trªn s©n khÊu NghÖ thuËt s¸ng t¸c vµ biÓu diÔn t¸c phÈm mang néi dung GDMT zNghÖ thuËt móa zCÊu tróc móa zX©y dùng tæ hîp ®éng t¸c zPh¸t triÓn ®éng t¸c NghÖ thuËt s¸ng t¸c vµ biÓu diÔn t¸c phÈm mang néi dung GDMT zKÞch c©m zLý thuyÕt c¬ b¶n zMét sè bµi tËp c¬ b¶n zCÊu tróc mét tiÓu phÈm kÞch c©m zSö dông kÞch c©m cho mét tiÓu phÈm GDMT zMét sè ca khóc vÒ m«i tr−êng Tãm t¾t mét sè ®iÓm chñ yÕu Ng−êi sö dông s¸ch: Gi¸o sinh trong c¸c tr−êng s− ph¹m Gi¸o viªn phæ th«ng trong c¸c líp tËp huÊn, båi d−ìng th−êng xuyªn Môc ®Ých cña cuèn s¸ch: Khai th¸c nh÷ng néi dung ®· cã trong s¸ch gi¸o khoa hiÖn hµnh ®Ó ®¹t nh÷ng môc tiªu gi¸o dôc m«i tr−êng cho häc sinh phæ th«ng S¶n phÈm cÇn ®¹t ®−îc §èi víi c¸n bé qu¶n lý: X©y dùng b¶ng khai th¸c c¸c néi dung GDMT tõ c¸c m«n häc ®ang trùc tiÕp qu¶n lý ®Ó chØ ®¹o §èi víi gi¸o sinh vµ gi¸o viªn: h X©y dùng b¶ng khai th¸c c¸c néi dung GDMT tõ c¸c m«n häc trong mét líp cña mét cÊp häc cô thÓ trong s¸ch gi¸o khoa hiÖn hµnh h Tù thiÕt kÕ c¸c m« ®un GDMT hoÆc c¶i tiÕn nh÷ng m« ®un ®· cã ®Ó ®−a vµo gi¶ng d¹y VÒ l©u dµi : Mçi gi¸o viªn, mçi phßng, së GD&§T cã thÓ x©y dùng tuyÓn tËp c¸c b¶ng khai th¸c, c¸c m« ®un GDMT phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh §Ó x©y dùng b¶ng khai th¸c vµ viÕt m« ®un, chóng ta cÇn : hNghiªn cøu kü phÇn : Mét sè gîi ý cho gi¸o viªn vÒ néi dung c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kh¸i niÖm c¬ b¶n ; C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kü n¨ng ; C¸c ho¹t ®éng lµm râ gi¸ trÞ m«i tr−êng ®èi víi con ng−êi ;C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn quyÕt ®Þnh / gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng ; vµ C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn ®¹o ®øc m«i tr−êng hNghiªn cøu néi dung s¸ch gi¸o khoa hiÖn hµnh hPh©n tÝch, tæng hîp c¸c yÕu tè trªn ®Ó lËp b¶ng hNghiªn cøu m« ®un mÉu ®Ó c¶i tiÕn hoÆc viÕt míi TÊt c¶ s¶n phÈm cña häc viªn trong c¸c ®ît tËp huÊn sÏ ®−îc ®−a vµo c¬ së d÷ liÖu ®Ó qu¶n lý vµ ph©n tÝch lµm tµi liÖu cho dù ¸n. S¶n phÈm cña héi nghÞ lÇn nµy X©y dùng b¶ng ‘Khai th¸c néi dung SGK cho H§ GDMT’ (MÉu dïng cho c¸c cÊp quan lý) Ra quyÕt ®Þnh vµ gi¶i ph¸p m«i tr−êng Lµm râ gi¸ trÞ m«i tr−êng Kü n¨ng m«i tr−êng Ph¸t triÓn c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n Néi dung H§ GDMT M«n §Þa Lý M«n Sinh VËt M«n .. VÝ dô: S¶n phÈm cña häc viªn TP.ViÖt Tr× Tr−êng xanh s¹ch ®Ñp Rõng ®Çu nguån vµ n−íc ngÇm §Æc s¶n c¸ l¨ng Kü n¨ng m«i tr−êng: Tp ViÖt tr×, VÖ sinh m«i tr−êng Chu tr×nh n−íc C«ng nghiÖp vµ « nhiÔm Néi dung H§ GDMT M«n §Þa Lý M«n v¨n M«n .. HT2 HT3 HT4 HT5 Slide 193 HT2 Hệ thống các khái niệm cơ bản Hoang Tri, 8/9/2005 HT3 Kỹ năng môi trường Hoang Tri, 8/9/2005 HT4 Giá trị môi trường Hoang Tri, 8/9/2005 HT5 Quyết định môi trường Hoang Tri, 8/9/2005 VÝ dô: S¶n phÈm cña häc viªn VQG Pï M¸t Tr−êng xanh s¹ch ®Ñp, trång c©y b¶n ®Þa Hµng hãa vµ dÞch vô HST rõng Kü n¨ng m«i tr−êng: sinh vËt quÝ hiÕm, mua b¸n ®éng vËt hoang d· HÖ sinh th¸i rõng N«ng nghiÖp vµ sö dông ®Êt Néi dung H§ GDMT M«n §Þa Lý M«n v¨n M«n .. VÝ dô: S¶n phÈm cña häc viªn tØnh Nam §Þnh Tr−êng xanh s¹ch ®Ñp, trång rõng ngËp mÆn ven biÓn §Êt ngËp n−íc vµ cß má th×a vïng cöa s«ng Hång Kü n¨ng m«i tr−êng: nguån « nhiÔm n−íc Sö dông ph©n hãa häc, trõ s©u trong n«ng nghiÖp vµ sö dông ®Êt Néi dung H§ GDMT M«n §Þa Lý M«n v¨n M«n .. HT1 Slide 195 HT1 Hệ thống các khái niệm cơ bản Hoang Tri, 8/9/2005 S¶n phÈm cña héi nghÞ lÇn nµy X©y dùng b¶ng ‘Khai th¸c néi dung SGK cho H§ GDMT’ (MÉu dïng cho c¸c cÊp quan lý) Ra quyÕt ®Þnh vµ gi¶i ph¸p m«i tr−êng Lµm râ gi¸ trÞ m«i tr−êng Kü n¨ng m«i tr−êng Ph¸t triÓn c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n Néi dung H§ GDMT M«n §Þa Lý M«n Sinh VËt M«n .. C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n mµ GDMT cã thÓ ph¸t triÓn qua khai th¸c néi dung SGK ƒ Kh¸i niÖm hÖ sinh th¸i ƒ Kh¸i niÖm quÇn thÓ & d©n sè ƒ Kh¸i niÖm kinh tÕ vµ c«ng nghÖ m«i tr−êng ƒ Kh¸i niÖm quyÕt ®Þnh m«i tr−êng ƒ Kh¸i niÖm ®¹o ®øc m«i tr−êng C¸c viÖc lµm h×nh thµnh kü n¨ng • NhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng • Thu thËp th«ng tin m«i tr−êng • Tæ chøc th«ng tin • Ph©n tÝch th«ng tin • §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p • Ph¸t triÓn kÕ ho¹ch hµnh ®éng • Thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®éng C¸c viÖc lµm lµm râ gi¸ trÞ m«i tr−êng ®èi víi con ng−êi Gi¸ trÞ m«i tr−êng bao gåm: h gi¸ trÞ sö dông trùc tiÕp ( vÝ dô: thùc phÈm ®Ó ¨n, n−íc ®Ó uèng, gç cñi,,,,,,) hgi¸ trÞ sö dông gi¸n tiÕp (vÝ dô: ®a d¹ng sinh häc, duy tr× c¸c chu tr×nh sinh ®Þa ho¸..) c¸c gi¸ trÞ nµy th−êng mang tÝnh khu vùc vµ toµn cÇu. 4 Gi¸ trÞ ch−a sö dông 4Gi¸ trÞ tån t¹i C¸c viÖc lµm ra quyÕt ®Þnh & gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng • X¸c ®Þnh vÊn ®Ò • Thu thËp th«ng tin liªn quan • Ph©n lo¹i c¸c gi¶i ph¸p cã thÓ • §¸nh gi¸ tõng gi¶i ph¸p • Ph¸t triÓn kÕ ho¹ch hµnh ®éng • Thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®éng • §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn Xin c¸m ¬n Phát triển ý tưởng và thực hiện Trách nhiệm công dân và trách nhiệm cá nhân Kỹ năng hành động và ra quyết định môi trường Kỹ năng phân tích những vấn đề môi trường Kỹ năng nhận biết những vấn đề môi trường Kiến thức và nhận thức về môi trường Các hoạt động ngoài giờ lên lớp Nội dung sách giáo khoa Chuẩn GDMT