Giáo án lớp 5 môn Toán - Tuần 1 - Tiết 1: Ôn tập: Khái niệm về phân số

ûi lại HS: Đường tròn là gì? * Giới thiệu đặc điểm bán kính, đường kính của hình tròn. Gäi 1 Hs lªn b¶ng phụ vẽ hình tròn. + Em h·y vÏ h×nh trßn cã t©m O; B¸n kÝnh 10cm(dưíi líp vÏ vµo giÊy nh¸p b¸n kÝnh 2cm) - Hái : H·y nªu c¸ch vÏ h×nh trßn biÕt t©m vµ b¸n kÝnh? -GV võa vÏ trªn b¶ng võa nh¾c l¹i 4 thao t¸c : + X¸c ®Þnh O(t©m) + Më compa (b»ng b¸n kÝnh ®· cho) - Cè ®Þnh ®Çu ®inh +Qu©y ®Çu ch× -Giíi thiƯu :Khi ®Çu chØ quay mét vßng xung quanh O v¹ch trªn giÊy mét ®ưêng trßn .Yªu cÇu Hs nh¾c l¹i . -Gv lưu ý HS ph©n biƯt ®ưêng trßn víi h×nh trßn :”§ưêng viền bao quanh h×nh trßn lµ ®ưêng trßn” b) Gäi 1 HS kh¸c lªn b¶ng vÏ b¸n kÝnh vµ ®ưêng kÝnh cđa h×nh trßn mµ b¹n trưíc ®· vÏ. -Dưíi líp lµm tiÕp vµo nh¸p (®· vÏ h×nh trßn ) -Hái :Ai vÏ kh¸c ? Gäi 1 HS kh¸c vÏ tiÕp b¸n kÝnh vµ ®ưêng kÝnh Hái : ®ưêng kÝnh vÏ ®ưỵc như thÕ nµo? -H·y so s¸nh c¸c b¸n kÝnh (OA Vµ OB) - H·y so s¸nh ®ưêng kÝnh vµ b¸n kÝnh h×nh trßn GV x¸c nhËn : C¸ch vÏ b¸n kÝnh vµ ®ưêng kÝnh: + Nèi t©m o víi 1 ®iĨm A trªn ®ưêng trßn .§o¹n th¼ng Oa lµ b¸n kÝnh h×nh trßn +§o¹n nèi 2 ®iĨm M,N trªn ®ưêng trßn vµ ®i qua t©m O klµ ®ưêng kÝnh cđa h×nh trßn +Mäi b¸n kÝnh ®Ịu b»ng nhau (trong mét h×nh trßn ) +Đưêng kÝnh trong mét h×nh trßn dµi gÊp ®«i b¸n kÝnh -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i. Thùc hµnh vÏ h×nh trßn víi kÝch thưíc cho s½n HS lµm bµi trªn b¶ng - HS quan sát và nêu câu trả lời. HS: Hình tròn tròn tâm O -HS dưíi líp lµm bµi ra nh¸p +X¸c ®Þnh t©m O + Më compa sao cho kho¶ng c¸ch gi÷a ®Çu ®inh vµ ®Çu ch× b»ng ®é dµi b¸n kÝnh ®· cho +§Ỉt ®Çu ®inh cè ®Þnh t¹i t©m O +Quay ®Çu ch× mét vßng xung quanh O.Ta vÏ ®ưỵc mét h×nh trßn t©m O b¸n kÝnh ®· cho -HS nh¾c l¹i oo oo H×nh trßn (toµn bé ) §ưêng trßn (®ưêng viªn xung quanh) oo oo A B -Mét vµi HS lªn vÏ - Dưíi líp HS vÏ vµo nh¸p -Nèi t©m O víi mét ®iĨm A trªn ®ưêng trßn.§o¹n th¼ng OA lµ b¸n kÝnh cđa h×nh trßn -§o¹n th¼ng MN (CD) nèi hai ®iĨm M,N trªn ®ưêng trßn vµ ®i qua t©m O lµ ®ưêng kÝnh -TÊt c¶ c¸c b¸n kÝnh cđa mét h×nh trßn ®Ịu b»ng nhau - Đưêng kÝnh dµi gÊp 2 lÇn b¸n kÝnh HS nhÈm l¹i ,ghi nhí Bµi 1 : -Gäi mét Hs ®äc yªu cÇu cđa bµi -Yªu cÇu HS lµm bµi vµo vë -Ch÷a bµi : + Yªu cÇu Hs x¸c ®Þnh khÈu ®é compa ë ý (a)? VÏ chÝnh x¸c . +Hái :KhÈu ®é compa ë ý (b) lµ bao nhiªu? +Hái :T¹i sao kh«ng ph¶i lµ 5cm? -NhËn xÐt ,kiĨm tra bµi cđa HS -Hái :Khi vÏ h×nh trßn víi kÝch thưíc cho s½n ,ta ph¶i lưu ý ®iỊu g× ? Yªu cÇu Hs nªu l¹i c¸ch vÏ h×nh trßn khi biÕt b¸n kÝnh Bµi 2 : -Gäi HS ®äc ®Ị bµi - Yªu cÇu HS x¸c ®Þnh ®ĩng yªu cÇu cđa c¸c h×nh vÏ cÇn vÏ -Hái :VÏ h×nh trßn khi ®· biƠt t©m cÇn lưu ý ®iỊu g×? -Hái :KhÈu ®é compa b»n bao nhiªu ? -Yªu cÇu HS lµm vµo vë -NhËn xÐt mét sè bµi cđa HS Bµi 3: Gäi HS ®äc yªu cÇu cđa BT -Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi c©u hái + H×nh vÏ gåm nh÷ng h×nh g×? + Cã nhËn xÐt g× vỊ c¸c t©m cđa h×nh trßn lín vµ hai nưa h×nh trßn? +So s¸nh b¸n kÝnh cđa h×nh trßn lín víi b¸n kÝnh cđa h×nh trßn nhá? - Ta nªn b¾t ®Çu vÏ h×nh trßn nµo trưíc - Yªu cÇu HS vÏ vµo vë - NhËn xÐt mét vµi bµi cđa HS -NhËn xÐt , ch÷a bµi vµ cho ®iĨm HS 3. Củng cố – Dặn dò( 3’) - Cho HS nhắc lại cách vẽ hình tròn - Nhận xét tiết học Chuẩn bị tiết sau: Chu vi hình tròn . O Bµi 1 - VÏ h×nh trßn - HS lµm bµi + 3cm + 2,5cm(®ưêng kÝnh chia 2) +V× khÈu ®é compa lµ b¸n kÝnh h×nh trßn ,®Ị bµi cho ®ưêng kÝnh b»ng 5 cm .VËy b¸n kÝnh lµ 2,5cm. -§Ị bµi kÝch thưíc lµ bán kÝnh hay ®ưêng kÝnh -HS nªu l¹i 4 thao t¸c như trªn -Cho ®o¹n th¼ng AB =4cm.H·y vÏ h×nh trßn t©m A vµ t©m B ®Ịu cã b¸n kÝnh lµ 2 cm -T©m A b¸n kÝnh 2cm vµ t©m B b¸n kÝnh 2cm -§Ỉt mịi nhän compa ®ĩng vÞ trÝ t©m - 2cm - HS lµm bµi 2cm A 2cm B -VÏ theo mÉu -Mét h×nh trßn lín vµ hai nưa h×nh trßn nhá - §é dµi b¸n kÝnh h×nh trßn lín øng víi c¹nh cđa 4 « vu«ng cßn ®é dµi b¸n kÝnh h×nh trßn nhá øng víi c¹nh cđa 2 « vu«ng - VÏ h×nh trßn lín trưíc ,råi vÏ hai nưa h×nh trßn sau. -HS lµm bµi Rút kinh nghiệm: Ngày soạn: Tuần :19 Ngày dạy: Tiết: 95 CHU VI HÌNH TRÒN A. Mục tiêu: - Biết quy tắc tính chu vi hình tròn và vận dụng công thức để giải bài toán có yếu tố thực tế về chu vi hình tròn. B.Đå dïng d¹y häc -B¶ng phơ vÏ mét h×nh trßn - C¶ GV vµ HS chuÈn bÞ m¶nh b×a cøng h×nh trßn b¸n kÝnh 2cm -Tranh phãng to h×nh vÏ nh SGK(trang 97) -Mét thưíc cã v¹ch chia x¨ng-ti-mÐt vµ mi-li-mÐt cã thĨ g¾n ®ỵc trªn b¶ng C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc- chđ yÕu HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Ho¹t ®éng 1: KiĨm tra bµi cị ( 4’) -Gäi 1 HS lªn vÏ mét b¸n kÝnh vµ mét ®ưêng kÝnh trong h×nh trßn trªn b¶ng phơ ,so s¸nh ®é dµi ®ưêng kÝnh vµ b¸n kÝnh . -Hái :Nªu c¸c bưíc vÏ h×nh trßn víi kÝch thưíc cho s½n? - HS dưíi líp ghi vµo nh¸p -Gäi 1 HS lªn b¶ng nªu vµ thao t¸c -Gäi HS nhËn xÐt -GV nhËn xÐt ,®¸nh gi¸ Hái : §©u lµ ®ưêng trßn? Ho¹t ®éng 2:Giíi thiƯu c«ng thøc vµ quy t¾c tÝnh chu vi h×nh trßn - HS thùc hiƯn vÏ .Tr¶ lêi - §ưêng kÝnh dµi gÊp 2 lÇn b¸n kÝnh -B1: xác định t©m O vµ kÝch thưíc ®Ị bµi cho lµ b¸n kÝnh hay ®ưêng kÝnh ? -B2: Më khÈu ®é compa (Kho¶ng c¸ch gi÷a ®Çu ®inh vµ dÇu ch× )b»ng sè ®o b¸n kÝnh cho tríc B3: §Ỉt ®Çu cã ®inh nhän ®ĩng t©m,®Çu cã bĩt ch× ®ỵc quay mét vßng vÏ thµnh h×nh trßn -HS chØ trªn h×nh vÏ phÇn ®ưêng trßn. §Ỉt vÊn ®Ị : Cã thĨ tÝnh ®ưỵc ®é dµi ®ưêng trßn hay kh«ng ? TÝnh bằng c¸ch nµo? Bµi hôm nay chĩng ta sÏ biÕt. a)Tỉ chøc hoạt ®éng trªn ®å dïng trùc quan -GV: LÊy m¶nh b×a h×nh trßn cã b¸n kÝnh 2cm gi¬ lªn vµ yªu cÇu HS lÊy h×nh trßn ®· chuÈn bÞ ®Ĩ lªn bµn , lÊy thưíc cã chia v¹ch ®Õn x¨ng-ti-mÐt vµ mi-limÐt ra. -GV kiĨm tra ®å dùng häc tËp cđa HS ; t¹o ra nhãm häc tËp - Yªu cÇu c¸c em th¶o luËn nhãm ;t×m cách x¸c ®Þnh ®ộ dµi ®ưêng trßn nhê thưíc chia mi-li-mÐt vµ x¨ng-ti-mÐt .NÕu kh«ng cã nhãm nµo nÕu ®ưỵc c¸ch lµm ,GV gỵi ý : §é dµi ®ưêng trßn chÝnh lµ ®é dµi ®ưêng bao quanh h×nh trßn .VËy cã thĨ lµm theo gỵi ý tõ h×nh vÏ sau:GV treo tranh vÏ h×nh (trang 97 SGK) gäi c¸c nhãm nªu c¸ch lµm. -GV giíi thiƯu : §é dµi ®ưêng trßn lµ chu vi cđa h×nh trßn ®ã -Hái: Chu vi cđa h×nh trßn b¸n kÝnh 2 cm ®· chuÈn bÞ b»ng bao nhiªu? b)Giíi thiƯu c«ng thøc tÝnh chi vi h×nh trßn Trong to¸n häc, ngưêi ta cã thĨ tÝnh ®ưỵc chu vi cđa h×nh trßn ®ã (cã ®ưêng kÝnh lµ :2 x 2 =4cm ) b»ng c«ng thøc sau: 4 x 3,14 = 12,56(cm) §ưêng kÝnh x 3,14 = chu vi -Gäi HS nh¾c l¹i -GV chÝnh x¸c ho¸ c«ng thøc vµ ghi b¶ng : C = d x3,14 C: lµ chu vi h×nh trßn d: lµ ®ưêng kÝnh cđa h×nh trßn -Hái: §ưêng kÝnh b»ng mÊy lÇn b¸n kÝnh ?VËy cã thĨ viÕt c«ng thøc dưíi d¹ng kh¸c nhau như thÕ nµo? -Yªu cÇu ph¸t biĨu quy t¾c ? c) vÝ dơ minh ho¹ - GV chia ®«i b¶ng lµm 2 vÝ dơ lªn b¶ng -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm 2 vÝ dơ trong SGK; HS díi líp lµm ra nh¸p -Gäi 2 hs nhËn xÐt -NhËn xÐt chung -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i quy t¾c tÝnh chu vi khi biÕt ®ưêng kÝnh hoỈc b¸n kÝnh -Lưu ý häc sinh ®äc kü ®Ĩ vËn dơng ®ĩng c«ng thøc Ho¹t ®éng 3: RÌn kÜ n¨ng tÝnh chu vi h×nh trßn -HS theo dâi hiĨu ®ưỵc mơc tiªu bµi häc -HS lÊy h×nh trßn vµ thưíc ®· chuÈn bÞ ®Ỉt lªn bµn theo yªu cÇu cđa GV - C¸c c¸ch cã thĨ : +C¸ch 1: HS lÊy giÊy cuèn quanh h×nh trßn ,sau ®ã duçi th¼ng d©y lªn thưíc ,®o ®äc kÕt qu¶ 12,56cm. +C¸ch 2:HS ®Ỉt thưíc lªn bµn §¸nh dÊu 1 ®iĨm A trªn ®ưêng trßn ®· chuÈn bÞ b¸n kÝnh 2cm. §Ỉt ®iĨm A trung víi v¹ch sè 0 trªn c¸i thưíc cã v¹ch chia x©ng-ti-mÐt vµ mi-li-mÐt Cho h×nh trßn l¨n mét vßng trªn thưíc ®ã th× thÊy ®iĨm A l¨n ®Õn vÞ trÝ ®iĨm B trªn thưíc .Bë gi÷a sè 12,5cm vµ 12,6cm. -§é dµi ®ưêng trßn b¸n kÝnh 2cm b©õng ®é dµi ®o¹n th¼ng AB. -Chu vi cđa h×nh trßn b¸n kÝnh 2cm kho¶ng 12,5cm vµ 12,6cm -HS nghe,theo dâi -HS nh¾c l¹i : Muèn tÝnh chu vi cđa h×nh trßn ta lÊy ®ưêng kÝnh nh©n víi sè 3,14 - HS ghi vµo vë c«ng thøc: C=d x 3,14 C lµ chu vi h×nh trßn; d lµ ®ưêng kÝnh cđa h×nh trßn. d = r x 2 vËy ta cã C lµ chu vi; r lµ b¸n kÝnh h×nh trßn. - HS nªu thµnh quy t¾c. -HS lµm bµi. - VÝ dơ 1: Chu vi cđa h×nh trßn lµ: 6 x3,14 = 18,48 (cm) - VÝ dơ 2: Chu vi cđa h×nh trßn lµ: 5 x2 x3,14 = 31,4 (cm) - NhËn xÐt. - HS nh¾c l¹i: C = d x 3,14 C = r x 2 x 3,14 Bµi 1: - Gäi mét HS ®äc ®Ị bµi. -Yªu cÇu HS lµm vµo vë; 3 HS lªn lµm b¶ng phơ - GV ch÷a bµi: + Gäi 1 HS ®äc bµi cđa m×nh ; HS dưíi líp nhËn xÐt. + GV nhËn xÐt x¸c nhËn kÕt qu¶. + Yªu cÇu HS trao ®ỉi vë kiĨm tra chÐo,ch÷a bµi. -Hái: §· ¸p dơng c«ng thøc vµ quy t¾c tÝnh chu vi nµo trong bµi tËp nµy? -GV chĩ ý: Khi sè ®o cho dưíi d¹ng ph©n sè cã thĨ chuyĨn thµnh sè thËp ph©n råi tÝnh. -Khi tÝnh ra kÕt qu¶ vµ ghi ®¸p sè ta cÇn chĩ ý ghi râ tªn ®¬n vÞ ®o. Bµi 2( Nếu còn thời gian) -Gäi 1 HS ®äc yªu cÇu cđa bµi. -Hái:Bµi tËp nµy cã ®iĨm g× kh¸c víi bµi 1? -Yªu cÇu HS lµm vµo vë, 3 HS lªn lµm b¶ng phơ. -Ch÷a bµi: + GV gäi HS ®äc bµi m×nh; HS dưíi líp nhËn xÐt. + Yªu cÇu HS trao ®ỉi vë ®Ĩ kiĨm tra chÐo (ch÷a bµi). -Hái: §· ¸p dơng c«ng thøc vµ quy t¾c nµo trong bµi tËp nµy? -GV lưu ý:Khi gi¶i bµi tËp nµy cÇn ®ỉi ph©n sè ra sè thËp ph©n trong trêng hỵp (c) ; ghi râ ®¬n vÞ ®o khi biÕt kÕt qu¶ vµ ¸p dơng ®ĩng quy t¾c,c«ng thøc tư¬ng øng. Bµi 3: - Gäi 1 HS ®äc ®Ị bµi. - Yªu cÇu HS dưíi líp lµm vµo vë; 1 HS lªn b¶ng viÕt tãm t¾t vµ tr×nh bµi gi¶i. - Gäi hs nhËn xÐt. - GV nhËn xÐt,kÕt luËn. 3. Củng cố – Dặn dò( 3’) - Cho HS nhắc lại cách tính chu vi hình tròn - Nhận xét tiết học - Chuẩn bị tiết sau: Luyện tập -TÝnh tÝnh chu vi h×nh trßn cã ®ưêng kÝnh d. §¸p sè: a) 1,884cm b) 7,85dm c) 2,512m -HS lµm theo yªu cÇu - C = d x 3,14 vµ nh¾c l¹i quy t¾c - TÝnh chu vi h×nh trßn cã b¸n kÝnh r - Bµi 1 cho biÕt ®ưêng kÝnh ;bµi 2 cho biÕt b¸n kÝnh . §¸p sè: a) 1,727 cm b) 40,82dm c) 3,14 m -HS thùc hiƯn yªu cÇu -HS nhËn xÐt C = r x 2 x 3,14 vµ ph¸t biĨu quy t¾c - Gäi 1 HS ®äc ®Ị bµi. - HS lµm bµi Bµi gi¶i Chu vi cđa b¸nh xe ®ã lµ : 0,75 x 3,14 = 2,355(m) §¸p sè: 2,355(m) - HS nhËn xÐt Rút kinh nghiệm: