Đề tài sáng kiến kinh nghiệm- Trường THCS Nga Thành

¸p do Së, Phßng tæ chøc. - Ph­¬ng tiÖn trùc quan trong gi¶ng d¹y ®· ®­îc quan t©m mua s¾m kh¸ ®Çy ®ñ. - Phßng gi¸o dôc, ban Gi¸m hiÖu c¸c nhµ tr­êng quan t©m ®Õn qu¸ tr×nh ®æi míi ph­¬ng ph¸p, lu«n t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi d¹y ph¸t huy tèt kh¶ n¨ng cña b¶n th©n, cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tèt nghiÖp vµ ®éi ngò häc sinh giái c¸c cÊp. 1.2. Khã kh¨n: - §Æc ®iÓm vïng d©n c­: Nga S¬n vèn lµ vïng kinh tÕ thuÇn n«ng, nghÒ phô kh¸ ph¸t triÓn, tr×nh ®é d©n trÝ c¸c n¬i kh«ng ®ång ®Òu. - ViÖc tiÕp cËn kiÕn thøc m«n häc cßn h¹n chÕ, phÇn lín häc sinh cßn coi Gi¸o dôc c«ng d©n lµ m«n phô nªn ch­a nhiÖt t×nh víi m«n häc. - Ph­¬ng tiÖn d¹y häc cßn th« s¬, viÖc ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ cßn Ýt, ®éi ngò gi¸o viªn ch­a thùc sù ®ång bé, kiÕn thøc bé m«n ch­a thùc sù s©u s¾c, ®Æc biÖt viÖc n¾m b¾t c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc Ph¸p luËt cßn h¹n chÕ. - PhÇn lín c¸c gi¸o viªn d¹y m«n Gi¸o dôc C«ng d©n cßn coi m«n häc lµ m«n hai, ch­a thùc sù ®Çu t­ kiÕn thøc, kiÕn thøc bé m«n cßn h¹n chÕ. §a sè c¸c gi¸o viªn ch­a cã c¸ch thøc tæ chøc d¹y mét tiÕt ngo¹i kho¸ nªn néi dung c¸c giê ngo¹i kho¸ cßn s¬ sµi, tÝnh hiÖu qu¶ ch­a cao. 2. Néi dung: 2.1. §iÒu tra ban ®Çu: a. Kh¶o s¸t chÊt l­îng häc sinh qua giê ngo¹i khoa m«n GDCD ë tr­êng Trung häc c¬ së Nga Thµnh n¨m häc 2003 – 2004 vµ ®Çu n¨m häc 2004 - 2005: Tæng sè häc sinh N¾m v÷ng bµi NK SL % HiÓu bµi kh¸ SL % Cã hiÓu bµi SL % Ch­a hiÓu bµi SL % 415 16 3,8 70 16,8 214 55,5 115 27,7 b. Kh¶o s¸t viÖc tæ chøc giê d¹y ngo¹i kho¸ cña gi¸o viªn m«n Gi¸o dôc c«ng d©n trong huyÖn Nga S¬n n¨m häc 2003 - 2004: Tæng sè gi¸o viªn Tæ chøc tèt giê ngo¹i kho¸ SL % Tæ chøc giê d¹y kh¸ SL % Cã thÓ tæ chøc ®­îc SL % Khã thiÕt kÕ ®­îc tiÕt d¹y SL % 48 4 8,2 10 20,6 12 25,0 22 46,2 2.2: Néi dung thùc hiÖn: a.B­íc 1: X¸c ®Þnh chñ ®Ò ngo¹i kho¸( Néi dung ngo¹i kho¸) Chñ ®Ò ngo¹i kho¸ rÊt réng, tuú ®Æc ®iÓm mçi vïng miÒn, mçi ®Þa ph­¬ng kh¸c nhau gi¸o viªn cã thÓ lùa chän nh÷ng chñ ®Ò phï hîp ®Ó tæ chøc ngo¹i kho¸. Tuy vËy c¨n cø vµo néi dung ch­¬ng tr×nh bé m«n cã thÓ x¸c ®Þnh ngo¹i kho¸ c¸c vÊn ®Ò ®Þa ph­¬ng th­êng tæ chøc theo hai chñ ®Ò sau: * Ngo¹i kho¸ vÒ truyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng( t×m hiÓu c¸c di tÝch v¨n ho¸, lÞch sö; truyÒn thèng hiÕu häc; truyÒn thèng t«n s­ träng ®¹o; uèng n­íc nhí nguån) * Ngo¹i kho¸ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ, x· héi næi bËt ë ®Þa ph­¬ng ®ang ®­îc c¶ x· héi chó ý quan t©m gi¶i quyÕt( c¸c tÖ n¹n x· héi næi cém; an toµn giao th«ng; phßng chèng ch¸y næ; chÆt ph¸ rõng bõa b·i) b.B­íc 2: X©y dùng gi¸o ¸n:( H­íng ®Ò xuÊt) * Chñ ®Ò: T×m hiÓu truyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: gióp HS hiÓu ®­îc truyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng, thÊy cÇn ph¶i tham gia t×m hiÓu, gi÷ g×n, b¶o vÖ truyÒn thèng tèt ®Ñp ®ã. 2. Kü n¨ng: cã kü n¨ng nhËn biÕt ®¸nh gi¸, tham gia tu bæ, b¶o vÖ, gi÷ g×n 3. Th¸i ®é: T«n träng, tù hµo, t«n t¹o, gi÷ g×n B. Ph­¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, s¾m vai, trß ch¬i tiÕp søc, ®Ò ¸n, diÔn ®µn C. Ph­¬ng tiÖn: Tranh ¶nh, phim ®Ìn chiÕu, b¨ng h×nh( nÕu cã), truyÖn kÓ, mÉu vËt D. Ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Vµo bµi: giíi thiÖu chung vÒ truyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸ quª h­¬ng kh¬i dËy ë häc sinh lßng tù hµo 2. Néi dung: Gi¸o viªn kh¸i qu¸t chung, sau ®ã cho häc sinh chän truyÒn thèng( di tÝch v¨n ho¸, lÞch sö) a. H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu chung: vÞ trÝ, ®Þa ®iÓm, sù kiÖn, c«ng lao, ý nghÜa b. Cho häc sinh t×m hiÓu, ®¸nh gi¸ truyÒn thèng( di tÝch) ®­îc gi÷ g×n, tu bæ, b¶o vÖ nh­ thÕ nµo? c. §Ó häc sinh bµy tá th¸i ®é, quan ®iÓm tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n trong viÖc gi÷ g×n, tu bæ, b¶o vÖ. d.Yªu cÇu häc sinh x©y dùng dù ¸n, lËp kÕ ho¹ch gi÷ g×n, b¶o vÖ. 3.LuyÖn tËp: cho häc sinh gi¶i quyÕt mét sè bµi tËp t×nh huèng. *Chñ ®Ò: Ngo¹i kho¸ c¸c vÊn ®Ò x· héi A. môc tiªu: 1 KiÕn thøc: HiÓu râ c¸c vÊn ®Ò x· héi ®ang quan t©m( ®Æc biÖt nh­ tÖ n¹n x· héi; an toµn giao th«ng; m«i tr­êng), thÊy râ t¸c h¹i ®Ó x¸c ®Þnh c¸ch phßng tr¸nh. 2. Kü n¨ng: Tr¸nh xa c¸c tÖ n¹n x· héi, sèng lµm viÖc, häc tËp theo ®óng qui ®Þnh cña HiÕn ph¸p vµ Ph¸p luËt. 3. Th¸i ®é: Lªn ¸n nh÷ng hµnh vi, vi ph¹m truyÒn thèng ®¹o ®øc, ph¸p luËt. T¸n thµnh, häc tËp nh÷ng biÓu hiÖn, viÖc lµm ®óng víi truyÒn thèng d©n téc, ®óng qui ®Þnh cña ph¸p luËt. B. Ph­¬ng ph¸p: §µm tho¹i, diÔn ®µn, tæ chøc trß ch¬i, s¾m vai C. ph­¬ng tiÖn: tranh ¶nh, truyÖn kÓ, s¸ch tham kh¶o vÒ luËt ph¸p, phim ¶nh D. ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Vµo bµi: Gv ®¸nh gi¸ chung vÒ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ x· héi næi cém ®ang ®­îc x· héi quan t©m sau ®ã liªn hÖ vµo thùc tÕ ®Þa ph­¬ng ®Ó häc sinh lùa chän néi dung ngo¹i kho¸. 2. Néi dung: a. Cho häc sinh t×m hiÓu s¬ l­îc vÒ chñ ®Ò ngo¹i kho¸. b. ChØ râ t¸c h¹i (nÕu cã), ph©n tÝch nguyªn nh©n. c. H­íng dÉn häc sinh c¸ch phßng tr¸nh ( nÕu cã t¸c h¹i ). d. Tr¸ch nhiÖm cña mçi c«ng d©n häc sinh víi c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ, x· héi næi cém ®ang diÔn ra ë ®Þa ph­¬ng, ®Ò xuÊt h­íng gi¶i quyÕt. 3. LuyÖn tËp: cho Hs lµm c¸c bµi tËp t×nh huèng, tæ chøc trß ch¬i. c. B­íc 3: H×nh thøc tæ chøc giê d¹y: C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm bé m«n vµ yªu cÇu cña chñ ®Ò ngo¹i kho¸, tiÕt ngo¹i kho¸ c¸c vÊn ®Ò ®Þa ph­¬ng m«n Gi¸o dôc c«ng d©n ë bËc Trung häc c¬ së cã thÓ tæ chøc giê d¹y d­íi hai h×nh thøc: + Tæ chøc trªn líp: §èi víi d¹ng bµi ngo¹i kho¸ vÒ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ x· héi. (§èi víi d¹ng bµi truyÒn thèng v¨n ho¸, lÞch sö cã thÓ tæ chøc trªn líp nÕu kh«ng cã ®iÒu kiÖn vÒ mÆt thêi gian, kinh phÝ, ph­¬ng tiÖn, ®Þa ®iÓm) + Tæ chøc ngoµi trêi: Phï hîp víi c¸c bµi t×m hiÓu vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸, lÞch sö ë ®Þa ph­¬ng ( Tæ chøc t¹i c¸c di tÝch v¨n ho¸ lÞch sö, d­íi h×nh thøc d· ngo¹i, tham quan). * Chó ý: C¸ch ghi b¶ng tiÕt d¹y ngo¹i kho¸ trªn líp ( H­íng ®Ò xuÊt ) Gi¸o dôc c«ng d©n: TiÕt: Ngo¹i kho¸ c¸c vÊn ®Ò ®Þa ph­¬ng. I.. Chñ ®Ò: .. II. Néi dung: ( tuú theo d¹ng bµi ngo¹i kho¸: th­êng cã 4 néi dung c¬ b¶n nh­ tiÕn tr×nh cña gi¸o ¸n ®Ò xuÊt) III. LuyÖn t©p:. 3. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc: Sau mét n¨m thö nghiÖm tæ chøc d¹y häc c¸c tiÕt ngo¹i kho¸ m«n Gi¸o dôc c«ng d©n bËc Trung häc c¬ së theo theo c¸ch thøc trªn kÕt qu¶ thu ®­îc nh­ sau: a, Kh¶o s¸t chÊt l­îng häc tËp giê ngo¹i kho¸ m«n Gi¸o dôc c«ng d©n cuèi n¨m häc 2004 - 2005 cña häc sinh tr­êng Trung häc c¬ së Nga Thµnh Tæng sè häc sinh HiÓu bµi tèt SL % HiÓu bµi kh¸ SL % Cã hiÓu bµi SL % Ch­a hiÓu SL % 415 90 21,8 182 43,8 132 31,8 11 2,6 b. KÕt qu¶ kh¶o s¸t giê d¹y ngo¹i kho¸ cña gi¸o viªn m«n Gi¸o dôc c«ng d©n huyÖn Nga S¬n khi thùc hiÖn thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p cuèi n¨m häc 2004 – 2005: Tæng sè gi¸o viªn Tæ chøc tèt giê ngo¹i kho¸ SL % Tæ chøc giê d¹y kh¸ SL % Cã thÓ tæ chøc ®­îc SL % Khã thiÕt kÕ tiÕt d¹y SL % 48 16 33,3 20 41,7 12 25,0 0 0 III. Kinh nghiÖm rót ra: Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸ch thøc tæ chøc giê d¹y ngo¹i kho¸ m«n Gi¸o dôc c«ng d©n ë tr­êng THCS Nga Thµnh nãi riªng vµ trong huyÖn Nga S¬n nãi chung, c¨n cø vµo kh¶ n¨ng tæ chøc giê d¹y cña gi¸o viªn bé m«n trong toµn huyÖn n¨m häc 2004 – 2005 vµ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh trong viÖc thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p t«i ®· rót ra ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm sau: - Giê d¹y ngo¹i kho¸ lµ vÊn ®Ò lu«n míi vµ khã ®èi víi gi¸o viªn d¹y m«n Gi¸o dôc c«ng d©n v× x· héi lu«n ph¸t triÓn kÐo theo viÖc ®¸nh gi¸ nhËn xÐt c¸c vÊn ®Ò x· héi còng cã phÇn thay ®æi. V× vËy c¸ch thøc tæ chøc giêd¹y ngo¹i kho¸ bé m«n lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi mçi gi¸o viªn. Tuy nhiªn khi tæ chøc d¹y häc tuú vµo mçi ®iÒu kiÖn cô thÓ ng­êi d¹y cÇn lùa chän ph­¬ng ph¸p phï hîp víi tr×nh ®é, ®èi t­îng hoµn c¶nh thùc tÕ ®Þa ph­¬ng ®Ó t¨ng niÒm tin, h×nh thµnh thãi quen tèt, biÕt ®iÒu chØnh hµnh vi phï hîp víi chuÈn mùc x· héi cña häc sinh. - §a sè c¸c em häc sinh ham thÝch giê häc ngo¹i kho¸, tham gia nhiÖt t×nh vµo c¸c h×nh thøc häc tËp do gi¸o viªn tæ chøc . - §a sè c¸c gi¸o viªn bé m«n kh«ng cßn ng¹i d¹y tiÕt ngo¹i kho¸. - D¹y theo c¸ch thøc míi t¹o nªn sù tho¶i m¸i trong ho¹t ®éng d¹y vµ häc, hiÖu qu¶ tiÕt d¹y ®­îc n©ng cao. - Sö dông ®a d¹ng ph­¬ng ph¸p trong mét tiÕt d¹y ngo¹i kho¸ t¹o nªn sù tho¶i m¸i, høng thó trong häc tËp cña häc sinh. - Sö dông c¸ch thøc tæ chøc d¹y häc trªn gi¸o viªn dÔ x¸c ®Þnh chñ ®Ò, néi dung tiÕt d¹y. ThuËn lîi trong viÖc chuÈn bÞ c¸c b­íc cho tiÕt d¹y, ph­¬ng tiÖn tiÕn hµnh, ®Þa ®iÓm tiÕn hµnh - Gi¸o viªn cã sù thuËn lîi trong viÖc thèng nhÊt c¸ch so¹n gi¸o ¸n, c¸ch ghi b¶ng, h×nh thøc tæ chøc ngo¹i kho¸ c. KÕt thóc vÊn ®Ò: Tãm l¹i: C¸ch thøc tæ chøc giê d¹y ngo¹i kho¸ m«n Gi¸o dôc c«ng d©n cho häc sinh THCS lµ nh»m cung cÊp cho c¸c em mét hÖ thèng kiÕn thøc vÒ chÝnh trÞ, x· héi gÇn gòi thiÕt thùc trong cuéc sèng, gióp c¸c em nhËn biÕt, hiÓu, tr©n träng, b¶o vÖ, gi÷ g×n c¸c di s¶n v¨n ho¸, truyÒn thèng ®¹o ®øc do cha «ng ®Ó l¹i. MÆt kh¸c néi dung ngo¹i kho¸ cßn trang bÞ cho häc sinh hÖ thèng kiÕn thøc Ph¸p luËt c¬ b¶n, phæ th«ng gióp c¸c em nhËn biÕt, ®iÒu chØnh hµnh vi, lùa chän c¸ch sèng, c¸ch øng xö phï hîp lµm hµnh trang ®Ó b­íc t­¬ng lai. Víi c¸ch thøc tæ chøc d¹y häc nµy häc sinh sÏ tiÕp nhËn kiÕn thøc mét c¸ch nhanh chãng vµ cã søc bÒn h¬n. Tuy nhiªn khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc bé m«n ®Æc biÖt lµ c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc ë c¸c chuÈn mùc Ph¸p luËt, cã vèn hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ x· héi, v¨n ho¸, lÞch sö... V× vËy yªu cÇu ®Æt ra ®ãi víi mçi gi¸o viªn gi¶ng d¹y Gi¸o dôc c«ng d©n bËc Trung häc c¬ së ph¶I kh«ng ngõng häc tËp, t×m hiÓu më réng kiÕn thøc ®Ó theo kÞp xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p lµ ®óc rót tõ kinh nghiÖm trong thùc tÕ gi¶ng d¹y mong muèn cña b¶n th©n lµ gãp mét phÇn tiÕng nãi chung vµo qu¸ tr×nh ®æi míi m«n häc, gióp häc sinh ph¸t triÓn vÒ nh©n c¸ch, cã kh¶ n¨ng xö lý nhanh nhÑn, chÝnh x¸c c¸c t×nh huèng trong cuéc sèng, ®Ó trë thµnh con ng­êi ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn h¬n. Nga S¬n, ngµy 20 th¸ng 4 n¨m 2005 T¸c gi¶ Nghiªm §øc H÷u Môc lôc trang A. §Æt vÊn ®Ò 2 B. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò 3 I. Lý do chän ®Ò tµi ... 3 II. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn .. 5 III. Kinh nghiÖm rót ra . 10 C. KÕt thóc vÊn ®Ò .. 12